คนไทยสมัยโบราณเชื่อกันว่าพญานาค พาหนะของพระวรุณเทพแห่งฝน ทำหน้าที่ให้น้ำในแต่ละปี จึงรอปฏิทินที่มีคำประกาศสงกรานต์ ซึ่งจะแจ้งจำนวนนาคให้น้ำแต่ละปี

มีตำรา กำหนดจำนวนนาคให้น้ำ ประจำปีนักษัตรไว้ชัดเจน

ตัวอย่าง ปีชวด นาคให้น้ำ 3 ตัว ฝนแรกน้อย กลางปีงาม ปลายปีมาก

ปีมะเส็ง นาคให้น้ำ 1 ตัว ฝนแรกงาม กลางปีงาม ปลายปีน้อย ปีจอ นาคให้น้ำ 7 ตัว ฝนแรกน้อย กลางปีงาม ปลายปีมาก

หรือปีนี้ ปีระกา อ่านแล้วระทึกนะครับ...ตำราว่า นาคให้น้ำ 4 ตัว ฝนแรกน้อย กลางปีงาม ปลายปีมาก

ตำราแบ่งปีเป็นสามช่วง ช่วงละสี่เดือน...ต้น กลาง และปลาย...อย่างตอนนี้ เราอยู่ช่วงกลางปีระกาตามคำทำนาย “งาม” แสดงว่าน้ำ “ปานกลาง”

ก็แค่ “น้ำปานกลาง” ทั้งเหนือตอนล่าง อีสานเหนืออีสานใต้ และภาคใต้...น้ำยังท่วมแบบทะลักทลาย ผมเพิ่งได้ยินจากข่าวทีวี

มีคำว่า “จราจรน้ำ” ซึ่งไม่ตั้งใจสื่อความหมายการจราจรทางน้ำ

แต่ตั้งใจสื่อว่า การจัดระบบระบายน้ำ

สี่ห้าวันก่อน ผู้ว่าราชการจังหวัดหนึ่ง เจรจาขอให้ฝ่ายเขื่อนลดการระบายน้ำ...เพราะห่วงชาวบ้านถูกน้ำท่วมแช่นานเกินไป ใน

ขณะที่ฝ่ายเขื่อน ห่วงเขื่อนจะพังเพราะรับน้ำไม่ไหว

ผมดูจากข่าวทีวี ไม่มีบทสรุป ใครตัดสินให้เอาเขื่อน หรือให้เอาชาวบ้าน

แต่ที่พอเบาใจได้ ก็คือทิศทางน้ำในอีสาน จากแม่น้ำชี แม่น้ำมูล หรือแม่น้ำสงคราม...ที่จะไปลงแม่น้ำโขง ระดับน้ำในแม่น้ำโขง ยังต่ำกว่าฝั่งอีกกว่าเมตร...ขอเพียงให้ “มวลน้ำ” ไหลไปลงแม่โขงก็ยังมีเรี่ยวแรงรับน้ำได้สบายๆ

ตอนนี้หลายแห่งจึงต้องใช้เครื่องยนต์ เร่งระบายน้ำให้ไหลไปลงแม่โขงเร็วๆ

น้ำจากต้นทาง...ปลายทางที่แม่โขง โล่งไปทางหนึ่ง แต่ที่ต้องเป็นห่วงกัน คือปริมาณน้ำในเขื่อน เหนือแม่น้ำเจ้าพระยา...ซึ่งมี

...

กรุงเทพฯเป็นปลายทาง นึกถึงปีน้ำท่วมใหญ่ ปี 2554 ยังอกสั่นขวัญหายอยู่เลย

ตอนนี้หลายเขื่อนน้ำทำท่าจะดี แต่ยังไม่ถึงกับล้น...เอา

เป็นว่า ช่วงกลางปีน้ำงามนี้ กรุงเทพฯยังไม่มีอะไรให้น่าห่วง

แต่ปีนี้ยังมีเวลาอีกหลายเดือน...ยังไม่ถึงช่วงปลายปี...

ปลายปีนี้ ปีระกานาคให้น้ำ 4 ตัว ตำราว่า น้ำมาก ถ้าตำราแม่น ปลายปีฝนจะเติมลงมาหนักกว่ากลางปีจะท่วมขนาดไหนก็ไม่รู้

ปัญหาน้ำบ้านเราวนเวียนอย่างนี้ ฝนแล้งดินแห้งแตกระแหง ไม่นาน อ้าว...ฝนตกหนัก น้ำท่วมเสียแล้ว

กระบวนการจัดจราจรน้ำก็ทำกันไปเฉพาะหน้า...มีแผนใหญ่ไว้ตั้งรับปัญหาน้ำ...มีทั้งแผนใหญ่เกินจริงทำไม่ได้จริง หรือทำได้

แต่มีเงินไม่พอ

แผนหนึ่ง ผมเพิ่งได้ยินจากปากคุณรุ่งโรจน์ บอสคนใหม่ของเอสซีจี แผนธนาคารน้ำใต้ดิน

ตอนได้ยิน ความเหนื่อยหน่าย ผมก็ออกปากทัก...แค่น้ำมาก เห็นๆตรงหน้าก็จัดการไม่ได้ ฝนแล้งชัดๆก็จัดการไม่ได้ ปัญหา

เหมือนหญ้าปากคอกแท้ๆ เรื่องธนาคารน้ำใต้ดิน...ผมว่าเป็นฝันกลางวัน

จิ้งจกแก่ๆทัก คุณรุ่งโรจน์ก็เงียบไป

ผมมาคิดทีหลัง ความคิดเรื่องธนาคารน้ำใต้ดินเป็นความคิดก้าวหน้า...ที่น่าสนใจมาก

ถ้าน้ำมากเราใส่น้ำลงใต้ดิน เก็บสำรองไว้ได้...ถึงเวลาแล้งน้ำ ก็สูบขึ้นมาใช้ แก้ปัญหาได้ทั้งขึ้นทั้งล่อง ถ้าทำได้จริงก็คุ้มค่า

งานใหญ่มีความยากเรื่องความเป็นไปได้ ถ้าตั้งใจและมุ่งมั่น รัฐบาลพลเรือนทำ คงเจอแรงต้านสารพัน ที่น่าหวังได้ จะใครที่ไหนก็รัฐบาลทหารนี่เอง.

กิเลน ประลองเชิง