วันเสาร์สบายๆวันนี้ไปคุยเรื่อง “ทุเรียน” กันนะครับ ปีนี้ทุเรียนแพงจนชาวสวนทุเรียนร่ำรวยไปตามๆกัน ทุเรียนหมอนทอง วันนี้ยัง กิโลละ 150 บาท เพราะเป็นช่วงที่ทุเรียนจากภาคตะวันออกเริ่มวาย แต่มีทุเรียนจากภาคใต้ทยอยเข้ามาแทนที่
ทุเรียนไทยราคาดีขึ้นมา 4 ปีแล้ว เพราะ “ล้งจีน” แห่กันเข้ามาเหมาสวนทุเรียนไทยเพื่อส่งออกไปขายต่อที่ประเทศจีน
เรื่องที่ผมจะเล่าต่อไปนี้ หลายคนคงได้ดูผ่านโซเชียลมีเดียและยูทูบมาแล้ว นั่นคือ โฆษณาทุเรียนเหวินจี้ ในประเทศจีน เป็นหนังโฆษณาที่ผลิตเป็นภาษาไทย มีซับไตเติลเป็นภาษาจีน สร้างเป็นละครแบบไทยๆ เมื่อเจ้าคุณปู่เสียชีวิต ทนายก็ทำพิธีเปิดพินัยกรรม เพื่อแบ่งสมบัติให้ลูกหลาน เมื่อถึงชายเล็ก เจ้าคุณปู่ยกมรดกที่หวงแหนที่สุด คือ “ทุเรียน” ให้ ชายเล็ก ทำให้ชายเล็กดีใจมาก
จากนั้นก็เป็นเนื้อหาโฆษณาว่า
จะไม่ให้ชายเล็กดีใจได้ยังไง ในเมื่อ “ทุเรียนเหวินจี้” เป็นผลผลิต จากแหล่งผลิตที่ดีที่สุดในโลก เราคัดสรรมาอย่างดีทุกลูก จากต้นทุเรียน 107 แห่ง จะมีเพียงหนึ่งแห่งเท่านั้น แล้วตบท้ายว่า “มรดกสุดล้ำค่า ราชาแห่งผลไม้ ต้องทุเรียนเหวินจี้”
สาระสำคัญที่ผมอยากเขียนถึงในวันนี้ก็คือ “การสร้างแบรนด์ทุเรียนเหวินจี้” เป็นเรื่องที่น่าชื่นชมมาก คนไทยไม่เคยคิด แม้ไทยจะเป็นผู้ส่งออกทุเรียนรายใหญ่ของโลกมานานกว่า 30 ปีก็ตาม กระทรวงเกษตรฯ กระทรวงพาณิชย์ ก็ไม่เคยคิดที่จะ “สร้างแบรนด์ทุเรียนไทย” ได้แต่ส่งออกไปตามยถากรรม พอถึงหน้าทุเรียนทุกปี ทุเรียนก็ล้นตลาด ราคาตก ชาวสวนก็ร้องให้รัฐบาลช่วย รัฐบาลก็จัดให้มี เทศกาลกินทุเรียนในสวน บุฟเฟ่ต์ทุเรียน แล้วก็จบกันไป ปีหน้าค่อยมาร้องกันใหม่ กินบุฟเฟ่ต์ทุเรียนกันใหม่ คิดอะไรใหม่ไม่เป็น
...
3–4 ปีมานี้ “ล้งจีน” เข้ามาเหมาสวนทุเรียนภาคตะวันออก เพื่อส่งออกไปขายต่อที่ประเทศจีน เพราะคนจีนนิยมกินทุเรียนมาก ทำให้ราคาทุเรียนดีขึ้นเรื่อยๆ คุณจริยา สุทธิไชยา เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร เปิดเผยว่า ราคาทุเรียนเริ่มดีขึ้นตั้งแต่ปี 2557 ราคากิโลละ 40–50 บาท ปีนี้ผลผลิตทุเรียนเพิ่มขึ้น 30–40% เป็น 633,540 ตัน แต่ราคาก็ไม่ตก ราคาเฉลี่ยอยู่ที่กิโลละ 60–65 บาท
ผมเช็กราคา ทุเรียนหมอนทอง ที่ตลาดสี่มุมเมือง วันที่ 13 กรกฎาคม กิโลละ 150 บาท แต่ สถิติสูงสุดปีนี้กิโลละ 180 บาท ทำให้ชาวสวนทุเรียนรวยอู้ฟู่ไปตามๆกัน
ความจริง ชาวสวนทุเรียนควรจะรวยกว่านี้ ถ้ากระทรวงพาณิชย์และกระทรวงเกษตรฯ ฉลาดทันล้งจีน รัฐไม่ต้องช่วยอะไรมาก แค่ช่วยออกกฎไม่ให้ล้งจีนเอาเปรียบชาวสวนไทยก็พอ ทุกวันนี้ล้งจีนมาเหมาสวนทุเรียนไทย แล้วส่งออกผ่านชายแดนไทยผ่านเวียดนามไปขายต่อในประเทศจีน โดยไม่ต้องเสียภาษีส่งออกนำเข้า เสียแค่ภาษีผ่านแดน แต่ทุเรียนที่ไทยส่งออกไปขายที่ประเทศจีน โดนภาษีนำเข้าไปเต็มๆ
เป็นการ “เสียค่าโง่” ที่น่าเจ็บปวดจริงๆ
กลับมาที่การสร้างแบรนด์ “ทุเรียนเหวินจี้” กันดีกว่า งานนี้ต้องบอกว่า ผู้นำเข้าทุเรียนจีนฉลาดและเก่งจริงๆ สามารถเอาทุเรียนที่หาได้จากหลายประเทศ เช่น ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย ไปสร้างเป็น “แบรนด์เฉพาะ” โดยโฆษณาว่าคัดมาจากต้นทุเรียน 107 แห่งที่ดีที่สุด แต่ไม่บอกว่าจากที่ไหน แต่ต้องเป็นแบรนด์ “ทุเรียนเหวินจี้” เท่านั้นเหมือนกับ “ทุเรียนก้านยาวเมืองนนท์” ที่เรียกกันเอง เพื่อบ่งบอกที่มา จนกลายเป็น แบรนด์ทุเรียนก้านยาวจังหวัดนนทบุรี ไปแล้ว เป็นทุเรียนก้านยาวที่อร่อยที่สุด
ผมอยากเห็น การสร้างแบรนด์ผลไม้ไทย ไม่ว่า ทุเรียน มังคุด เงาะ ลำไย ที่คนจีนและชาวโลกนิยม เพื่อส่งออกไปทำตลาดโลก ขายได้ราคาแพง แทนที่จะขายเป็นวัตถุดิบ
ปีที่แล้วไทยส่งออก “ทุเรียนแช่แข็ง” ไป 2,000 กว่าล้านบาท ก็ดีใจกันใหญ่ แต่ “ล้งจีน” เหมาทุเรียนแค่ไม่กี่สิบสวน ก็ขายได้เงินมากกว่าที่ไทยส่งออกทั้งปี.
“ลม เปลี่ยนทิศ”