ผมก็เผลอตัวว่า อ่านหนังสือมามาก แล้วก็คิดว่า รู้จักศาสนาฮินดู จากเทพเจ้าสำคัญๆ พระอิศวร พระวิษณุ พระพรหมฯลฯ แต่พอเอาเข้าจริง ก็ชักสับสนปนเปกับ “ศาสนาพราหมณ์”ในหนังสือ “ภารตวิทยา” กรุณา เรืองอุไร กุศลาศัย (พิมพ์ครั้งที่ 5 สำนักพิมพ์ศยาม พ.ศ.2547) หัวข้อ “อะไรคือศาสนาฮินดู” ผมพยายามเก็บความจากเนื้อหา 5 หน้า ดังต่อไปนี้ วินเซนต์ สมิธ ใช้คำว่า “ศาสนาฮินดู” และต่อมากลายเป็น “ชาวฮินดู” ผู้เขียนหนังสือทักว่า ไม่คิดว่าจะเป็นการถูกต้อง เพราะอาจจะถูกนำไปปะปนกับมโนภาพแคบๆ โดยเฉพาะมโนภาพอันเกี่ยวกับศาสนาคำว่า “ฮินดู” ไม่เคยมีใช้กันเลยในวรรณคดีโบราณ มีการกล่าวขวัญเป็นครั้งแรก ในหนังสืออินเดีย อันว่าด้วยลัทธิตันตระเล่มหนึ่ง ในคริสต์ศตวรรษที่ 8 ณ ที่นั้น คำว่า “ฮินดู” หมายถึงชนชาติหนึ่งแต่มิใช่ผู้นับถือศาสนาใดศาสนาหนึ่งโดยเฉพาะคำ “ฮินดู” เป็นคำเก่าแก่มาก มีปรากฏในคัมภีร์เวสต์...และในภาษาเปอร์เซีย ประชาชนเอเชียกลาง และเอเชียตะวันตกใช้คำนี้เรียกประเทศอินเดียพูดให้ถูกต้องยิ่งขึ้น เขาใช้เรียกผู้ที่อาศัยอยู่บนอีกฝั่งหนึ่งของแม่น้ำ indus คำนี้เกิดจากคำ “สินธุ” แน่นอน จากคำสินธุ นี้เอง ได้เกิดคำ ฮินดู ฮินดูสตาน และคำอินเดียหลวงจีนอี้จิง นักจาริกแสวงบุญจีนผู้มีชื่อเสียง เดินทางไปอินเดียในศตวรรษที่ 7 เขียนไว้ในบันทึกของท่านว่า “ชนเผ่าที่อยู่ทางทิศเหนือ” อันหมายถึงประชาชนเอเชียกลาง เรียกอินเดียว่า “ฮินดู”แต่หลวงจีนอี้จิง กล่าวเสริมไว้อีกว่า ชื่อนี้มิใช่ชื่อที่ใช้กันทั่วไป ชื่อที่เหมาะสมกับประเทศอินเดียคือ “อารยประเทศ” ซึ่งแปลว่า ดินแดนอันประเสริฐการใช้คำว่าฮินดู ในความหมายถึงศาสนาหนึ่งโดยเฉพาะ เพิ่งจะใช้กัน ไม่ช้าไม่นานมานี่เองศาสนาฮินดูในรูปแบบเป็นลัทธิความเชื่อ ออกจะเต็มไปด้วยความเลือนลาง ไม่แน่นอน มีหลายรูปหลายลักษณะ เป็นสารพัดสิ่งสารพัดอย่างแล้วแต่จะตีความหมายมหาตมคานธี ได้พยายามนิยามคำนี้ไว้ว่า “หากข้าพเจ้าถูกขอร้องให้นิยามความหมายของฮินดู ข้าพเจ้าจะขอพูดแต่เพียงว่า จงดั้นด้นค้นหาสัจธรรมด้วยวิถีทางแห่งอหิงสา”คนที่ไม่เชื่อถือในพระผู้เป็นเจ้า ก็อาจเรียกตนเองว่า เป็นฮินดูได้ ศาสนาฮินดูคือการเสาะหาสัจธรรมโดยไม่หยุดยั้ง ศาสนาฮินดูเป็นศาสนาแห่งสัจธรรมสัจธรรมคือพระผู้เป็นเจ้าพระผู้เป็นเจ้านั้น มีผู้ปฏิเสธไม่ยอมรับนับถือ แต่เรายังไม่เคยเห็นใครปฏิเสธสัจธรรมอ่านมาถึงตรงนี้ ผมเปิดผ่านเรื่อง “ฮินดู” ไปอ่านเรื่องศาสนาอิสลาม ศาสนาคริสต์ ศาสนาสิกข์ ศาสนาเชน ศาสนาโซโรอาสตร์ ศาสนายูดาย พุทธศาสนา รวม 8 ศาสนาทุกศาสนาล้วนมีคำสอนที่ดี เน้นในหลักสงบ สันติ อหิงสาฯลฯ มีศาสนิกชนนับถือมากน้อย เปลี่ยนแปลงไปตามเหตุปัจจัยทางสังคม ทางการเมืองเพียงแต่โลก จะต้องพยายามทำความเข้าใจ สงครามมากมายที่เกิดขึ้นในอดีต จนถึงปัจจุบัน ทำไมจึงมีเงื่อนไขหนึ่ง คือศาสนาประกอบอยู่ด้วยแต่ไม่ว่าผู้รู้จะนิยามคำว่า “ฮินดู” คืออะไร ผมจับใจคำอธิบาย สาระสำคัญของคำว่า “ฮินดู” ประโยคที่ว่า “จะมีชีวิตอยู่ และจงให้ผู้อื่นมีชีวิตอยู่ด้วย” ผมหวังว่า วันหนึ่งคนทั้งโลกจะมาประชุมตกลงกัน ใช้รัฐธรรมนูญโลก มาตราเดียว “จะมีชีวิตอยู่ และจงให้ผู้อื่นมีชีวิตอยู่ด้วย” ไฟสงครามที่กำลังสว่างโพลงในโลกนี้ จะได้ดับลงเสียที.กิเลน ประลองเชิงคลิกอ่านคอลัมน์ "ชักธงรบ" เพิ่มเติม
