คนไทยแฟนประจำโขนพระราชทานสมเด็จพระบรมราชชนนี พันปีหลวง...ที่ไม่พลาดดู ตอน “สัตยาพาลี” ที่ศูนย์วัฒนธรรมแห่ง ประเทศไทย (6 พ.ย.ถึง 8 ธ.ค.2568) ดูจบแล้ว เมื่อถูกใครถาม...คำตอบ “ทุกฉาก ทุกตอนโอ่อ่าโอฬาร...สนุก ซึ้งถึงหัวใจ” แทบจะเป็นเสียงเดียวกันเรื่องรสอารมณ์ ซาบซึ้ง สุนทรีย์ ในเชิงศิลปะสูงลิบ...เหมือนทุกตอนแต่สำหรับรส “สนุก” เทียบกับตอน “จองถนน” “ลิงขาว ลิงดำ” หนุมานกับนิลพัท...แข่งทุ่มหินกัน เรียกเสียงฮือ เสียงปรบมือ จากคนดูทุกรุ่น โดยเฉพาะรุ่นจิ๋ว...ผมว่านะ...ตอนนี้คนคอบันเทิงหนังบู๊ บอก...บู๊มันกว่าคุ้นกันมา แต่ฉากลิงๆยักษ์ๆยึกยักรบกัน แต่ตอนนี้เพิ่มคู่รบใหม่... ควายกับควาย ทรพาทรพีแล้วก็เปลี่ยนเป็นควายทรพีรบกับลิงพาลี...คอโขนบู๊กำลังมันๆ... มาดูคู่รบสำคัญ ลิงพาลี ลิงสุครีพ พี่น้อง แล้วก็ต้องเปลี่ยนอารมณ์ไปกับฉากเศร้า...พาลีสอนน้อง...ผมไม่กล้าบอกใคร ได้ฟังเรื่องพาลีสอนน้องมานาน...เมื่อได้ฟังเสียงสอนน้องของจริง ...“อย่าโลภลักราชทรัพย์สฤงคาร ทรงบรรหารสิ่งใดจงจำความ อาสาเจ้าตนจนตัวตาย จึงนับเป็นชายชาญสนาม...สอนน้องสิ้นเสียงสิ้นสั่ง สิ้นกำลังสิ้นฤทธิ์กระบี่ศรี วางศรปักลงตรงอินทรีย์ สิ้นชีวีไปเกิดวิมานทรง...”ก่อนถึงฉากพาลีตาย มีหลายเรื่องซับซ้อน...สารภาพครับ ผมอ่อนไหวต้องกลั้นน้ำตาผมอ่านหนังสือทำการบ้าน...มาบ้างจึงพอรู้ว่าในบรรดาจอมยุทธ์ในรามเกียรติ์นั้น พาลีลิงลูกพระอินทร์เจ้าเมืองขีดขิน...มีฤทธิ์เดชเกรียงไกรที่สุด...สู้กับใครก็ดึงดูดพลังคนนั้นมาเข้าตัวขนาดทศกัณฐ์ผู้ยิ่งใหญ่ยังถูกพาลีตัดหน้าแย่งนางมณโฑมาเป็น เมีย เจ้าลงกาวางแผนถอนหนามตำใจ แปลงเป็นปูยักษ์จะไปฆ่าลิงองคต (ลูกพาลีกับมณโฑ) ก็ยังถูกพาลีจับมาให้ลูกลากประจาน...หยาบหยามกันขนาดนั้นเรื่องพาลีมีฤทธิ์มากกว่าใคร...วัดจากเมื่อถูกศรพระราม...พาลีจับศรไว้ได้ก่อนหน้าเมื่อพาลีสำนึก เคยแย่งนางดาราที่พระอิศวรประทานให้เป็นเมียสุครีพ แล้วสาบานจะต้องตายด้วยศรพระราม...พระรามท่านก็ทรงเมตตา...ผ่อนโทษตายให้ ขอแค่ให้ศรท่านพุ่งเข้าไปปักเอาเลือดพาลีออกสักหยดฉากนี้ล่ะครับ ที่ผมว่า ศักดาพระราม...เจ้าของศรทุกเล่ม เมื่อแผลงแล้วไม่เคยพลาดเป้า...ท่านเมตตาขอรักษาหน้า แต่พาลีกลับพิสูจน์ว่า หัวใจลิงเหนือกว่า ถ้ายอมให้ศรปักอกก็เสียชื่อเป็นชาย ขอตายดีกว่า...ตอนนี้ จึงเป็นที่มาของชื่อ “สัตยาพาลี”ตลอดชีวิตพาลีอยากได้อะไรก็ต้องได้ อยากได้เมียใคร เมียทศกัณฐ์ เมียสุครีพน้องชาย...ก็แย่งเอาๆเรื่องจริงพาลีก็ทำเลวมาทั้งชีวิต เมื่อมาทำดีเอาตอนท้าย...เป็นเช่นคำโบราณ ต้นคดปลายตรง นี่ไง! เหตุที่ผมประทับใจจนกลั้นน้ำตาไม่อยู่มีฉาก...สะดุดหัวใจ...ในองค์ที่ 1...อาจารย์เสรี หวังในธรรม ศิลปินแห่งชาติ ประพันธ์ไว้...นึกถึงตอนพาลีกับสุครีพโรมรันพันตูกันสุดฤทธิ์บนฟ้า...พระรามซึ่งทรงยืนอยู่ข้างล่างก็ทรงแผลงศร...ใส่พาลีพาลีหันมาดู ยังไม่รู้ไผเป็นไผ ก็ด่า...เหม่ เจ้าโยคีชีป่า เราวิวาทยุทธนากันพี่น้อง ใช่กงการเจ้าทั้งสองชีชั่ว...ฉากนี้ ถ้าเป็นมหากาพย์เรื่องอื่น...การยิงคนทีเผลอ พระรามคงแก้ตัวไม่ขึ้น แต่ตามขนบ...รามเกียรติ์ เมื่อพระรามสำแดงฤทธิ์เป็นสี่กร...ยืนยันการเป็นพระนารายณ์...ไม่ว่าคนดูหรือคนเล่น...ก็ต้องแสดงให้เห็นว่า พระรามนั้น เป็นฝ่ายธรรม เป็นความถูกต้องก็...ต้องก้มกราบ...ไปตามบท อาสาเจ้าตนจนตัวตาย จึงนับเป็นชายชาญสนามผมรวบรัดตัดตอน...เอาโขนสัตยาพาลีมาเล่าเรียกน้ำย่อย ชวนท่านที่ยังไม่มีตั๋ว ให้รีบหาตั๋วไปดูเสียให้ได้...งานโขนที่สมเด็จพระพันปีหลวง...ท่านตั้งพระทัย “ขาดทุนของฉัน กำไรของแผ่นดิน” เป็นโอกาสทองล้ำค่า ที่คนไทยไม่ควรพลาด.กิเลน ประลองเชิงคลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม
