ปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา “กรุงเทพมหานคร”ประกาศเฝ้าระวังสถานการณ์ “โรคพิษสุนัขบ้า” เข้มข้น หลังพบผู้ถูกสุนัขติดเชื้อกัดในพื้นที่ประเวศพุ่งเป้า 11 พื้นที่เสี่ยง...แขวงหนองบอน เขตประเวศ, แขวงดอกไม้ เขตประเวศ, แขวงประเวศ เขตประเวศ, แขวงอ่อนนุช เขตสวนหลวง, แขวงพัฒนาการ เขตสวนหลวง, แขวงทับช้าง เขตสะพานสูง, แขวงลาดกระบัง เขตลาดกระบัง, แขวงบางนาเหนือ เขตบางนา, แขวงบางจาก เขตพระโขนงและ...สมุทรปราการ ตำบลบางแก้ว อำเภอบางพลี และตำบลราชาเทวะ อำเภอบางพลีขอให้ประชาชนเฝ้าระวังและป้องกันตนเองด้วย หากพบเจอสุนัขจรจัดที่มีอาการเข้าข่ายโรคพิษสุนัขบ้าให้อยู่ห่างๆ และรีบแจ้งเจ้าหน้าที่ทันที เนื่องจากการพบสุนัขบ้าบางกรณีอยู่ห่างไกลจากสายตาเจ้าหน้าที่ เช่น กรณีเขตประเวศเมื่อประมาณต้นปี พบว่าเป็นสุนัขที่อาศัยอยู่ในกองขยะที่อยู่ห่างไกลผู้คนการสังเกตอาการของสัตว์ที่ต้องสงสัยว่าเป็นโรคพิษสุนัขบ้าเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากโรคนี้อันตรายถึงชีวิต และไม่มีทางรักษาหากแสดงอาการแล้ว โดยทั่วไปอาการจะแบ่งออกเป็น 2 รูปแบบหลักๆคือ “แบบดุร้าย” และ “แบบซึม” ซึ่งอาการเหล่านี้อาจแตกต่างกันไปในแต่ละชนิดของสัตว์ ย้ำว่า...อาการของสุนัขและแมวที่เข้าข่ายโรคพิษสุนัขบ้า ระยะแรก (ระยะอาการนำ)...พฤติกรรมเปลี่ยนไปจากที่เคยเชื่อง ขี้เล่น กลายเป็นซึม เงียบขรึม หรือตรงกันข้าม จากที่เคยสงบกลับกลายเป็นหงุดหงิด ก้าวร้าวกรณีซึมเศร้าและซ่อนตัว...สัตว์อาจจะหาที่ซ่อนตัว ไม่เข้าใกล้คน...เริ่มมีไข้ อาจมีอาการเหมือนไม่สบายทั่วไป...เริ่มกระวนกระวาย สัตว์ดูไม่นิ่ง กระสับกระส่ายระยะที่สอง (ระยะบ้าคลั่ง)...ดุร้ายผิดปกติ สัตว์จะหงุดหงิด กัด หรือข่วนทุกอย่างที่ขวางหน้า รวมถึงเจ้าของ หรือแม้กระทั่งกัดสิ่งของต่างๆ เช่น กรงหรือข้าวของที่อยู่ใกล้เคียง ...กลัวน้ำ กลัวแสง กลัวเสียง สัตว์จะกลัวการสัมผัสน้ำหรือเสียงดัง อาจมีอาการชักเกร็งเมื่อพยายามดื่มน้ำน้ำลายไหลยืด...สัตว์จะผลิตน้ำลายมากเกินปกติ และไม่สามารถกลืนน้ำลายได้เนื่องจากกล้ามเนื้อลำคอเป็นอัมพาต ทำให้เห็นน้ำลายไหลย้อยออกมาจากปาก...เสียงเห่าหอนเปลี่ยนไป เสียงจะแหบห้าว ไม่เหมือนปกติ...เดินโซเซ สัตว์อาจมีอาการเดินไม่มั่นคง คล้ายคนเมาระยะที่สาม (ระยะอัมพาต)...อัมพาตทั่วร่างกาย สัตว์จะเริ่มอ่อนแรง และอัมพาตจากขาหลังขึ้นมาสู่ลำตัวและส่วนหัว...ขากรรไกรห้อย กล้ามเนื้อขากรรไกรเป็นอัมพาตทำให้ปากอ้าและลิ้นห้อย ไม่สามารถกลืนได้...ไม่สามารถกินอาหารหรือน้ำได้ หมดสติและเสียชีวิต...อาการจะรุนแรงขึ้นเรื่อยๆและจะเสียชีวิตภายใน 2-3 วันหลังจากเริ่มแสดงอาการอัมพาตประเด็นสำคัญมีอีกว่า...โรคพิษสุนัขบ้าสามารถพบได้ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทุกชนิด ไม่ใช่แค่สุนัขและแมวที่เราคุ้นเคยเท่านั้น แต่ยังรวมถึงสัตว์อื่นๆ เช่น ค้างคาว วัว ลิง ชะนี กระต่ายและ...โดยเฉพาะอย่างยิ่งสัตว์ฟันแทะอย่างหนูและกระรอก“โรคพิษสุนัขบ้า” หรือ “โรคกลัวน้ำ” เกิดจากการติดเชื้อไวรัส (Rabies) ซึ่งพบได้ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหลากหลายชนิด รวมถึงหนูและกระรอก และติดต่อมาสู่คนได้จากการถูกกัด ข่วน หรือถูกน้ำลายที่มีเชื้อเข้าสู่บาดแผล...เคสศึกษาที่น่าจับตา กรณีผู้เสียชีวิตจากหนูกัดในโคราช ในหลายรายงานข่าวในช่วงต้นปี 2568 ได้มีการรายงานถึงผู้เสียชีวิตจากโรคพิษสุนัขบ้าในพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งจากการสอบสวนโรคพบว่า ผู้เสียชีวิตมีประวัติถูกหนูกัด ทำให้เกิดการตื่นตัวและคำเตือนจากหน่วยงานสาธารณสุขให้ประชาชนระมัดระวังอันตรายจากสัตว์ฟันแทะมากขึ้นตอกย้ำ...ข้อควรปฏิบัติเมื่อถูกสัตว์ฟันแทะกัดแม้ว่าโอกาสที่สัตว์ฟันแทะจะมีเชื้อพิษสุนัขบ้าน้อยกว่าสุนัขและแมว แต่ด้วยความรุนแรงของโรคที่อันตรายถึงชีวิต จึงไม่ควรประมาท เมื่อถูกกัดหรือข่วนจากหนูหรือกระรอก ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เริ่มด้วย...ล้างแผล ด้วยน้ำสะอาดและสบู่ให้มากที่สุดนานอย่างน้อย 10 นาทีใส่ยา...ใส่ยาฆ่าเชื้อ เช่น ทิงเจอร์ไอโอดีน หรือโพวิโดน ไอโอดีน บริเวณแผล จากนั้นให้ไปพบแพทย์...รีบเดินทางไปโรงพยาบาลทันที เพื่อให้แพทย์ประเมินบาดแผลและพิจารณาการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าให้ครบชุดการตระหนักรู้และไม่ประมาทกับอันตรายที่มองไม่เห็นคือสิ่งสำคัญที่สุดในการป้องกันตนเองจากโรคร้ายที่ยังคงคร่าชีวิตผู้คนอย่างต่อเนื่องข้อควรระวังสำหรับสัตว์อื่นๆ เช่น “สัตว์ป่า” หรือ “สัตว์จรจัด”...โดยปกติแล้วสัตว์เหล่านี้จะกลัวคน แต่หากพบเห็นสัตว์ป่าหรือสัตว์จรจัดที่มีอาการเข้าข่ายข้างต้น และไม่กลัวคนหรือมีท่าทางเชื่องผิดปกติ ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นโรคและควรรีบแจ้งเจ้าหน้าที่ กรณี “สัตว์ฟันแทะ” แม้จะพบได้น้อยแต่ในกรณีที่ถูกหนูหรือกระรอกกัดควรระมัดระวังเช่นกัน หากสัตว์มีอาการดุร้ายผิดปกติ หรือตายโดยไม่ทราบสาเหตุ ต่อเนื่องไปถึงปศุสัตว์...โค กระบือ ที่ติดเชื้ออาจมีอาการซึม กล้ามเนื้อกระตุก เดินโซเซ ไม่สามารถกลืนอาหารได้สิ่งสำคัญที่สุดที่ต้องจำ...หากถูกสัตว์กัดหรือข่วน ไม่ว่าจะมีอาการหรือไม่ก็ตาม อย่าประมาทควรรีบไปพบแพทย์เพื่อพิจารณาการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าทันที เนื่องจากอาการของโรคอาจยังไม่แสดงออกทันทีหลังจากที่ได้รับเชื้อ แต่เชื้อจะค่อยๆฟักตัวและเดินทางไปตามเส้นประสาทสู่สมองซึ่ง...หากอาการปรากฏเมื่อไหร่ โอกาสรอดชีวิตจะเท่ากับศูนย์.คลิกอ่านคอลัมน์ “สกู๊ปหน้า 1” เพิ่มเติม