ผืนป่า จ.น่าน เหลือน้อยลง ส่วนหนึ่งเพราะพื้นที่ถูกแผ้วถางเอาไปทำไร่ข้าวโพด ภาครัฐจึงรณรงค์ให้ชาวบ้านปลูกป่ารักษาต้นน้ำ พร้อมส่งเสริมให้ปลูกแก้วมังกร เพราะดูแลง่ายเก็บผลผลิตขายได้นานแต่หลังจากชาวบ้านเฮปลูกพร้อมกัน เลยทำให้แก้วมังกรมีจำนวนมากเกินความต้องการของตลาด จากเคยขายได้ กก.ละ 30–35 บาท ลดลงเหลือ 15 บาทพท.(แพทย์แผนไทย) สัญญา ปัญญา เผยว่า หลังจบแพทย์แผนไทยจากวิทยาลัยสาธารณสุข สิรินธร จ.พิษณุโลก เดินทางกลับบ้านเกิด ต.ผาตอ อ.ท่าวังผา จ.น่าน เมื่อรู้ถึงปัญหาที่ชาวบ้านประสบอยู่ แม้การจัดการจะเน้นให้ใช้ปุ๋ยชีวภาพ ใช้สมุนไพรในการกำจัดแมลงศัตรูพืช ถึงต้นทุนไม่สูงแต่ขายแก้วมังกรได้ราคาหน้าสวน 5-10 บาท ชาวบ้านอยู่ไม่ได้ ทำแล้วรายได้ไม่พอเลี้ยงครอบครัว และไม่รู้จะไปขายที่ไหน จึงคิดหาวิธีแปรรูปประกอบกับในหมู่บ้านมีโรงอบแห้ง ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากกรมส่งเสริมการเกษตรมาก่อนแล้ว เลยมีความคิดนำแก้วมังกรมาอบแห้ง ซึ่งไม่เคยเห็นที่ไหนทำมาก่อน“ปัจจุบันผู้บริโภคมีแนวโน้มในการเลือกกินอาหารเป็นยามากกว่ากินยาเป็นอาหาร ด้วยคุณประโยชน์ที่มีอยู่ในแก้วมังกรที่มีทั้งไฟเบอร์ แคลเซียม ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก และแก้วมังกรยังมีสีสันชวนรับประทาน จึงคิดว่าหากสามารถหาวิธีแปรรูป โดยที่ยังคงสภาพให้ใกล้เคียงธรรมชาติ ไม่แต่งสีเติมกลิ่น มุ่งส่งขายตลาดเฉพาะกลุ่มคนรักสุขภาพน่าจะดีที่สุดนอกจากช่วยยืดอายุการเก็บแล้ว ยังช่วยให้ชาวบ้านขายได้ราคา เพื่อให้ชุมชนเข้มแข็ง การรับซื้อแก้วมังกรจากชาวบ้านจะผ่านกลุ่มวิสาหกิจชุมชนพืชผักผลไม้อบแห้งบ้านผาตอ ช่วยให้คนในชุมชนมีงานทำ กำไรยังย้อนกลับไปสู่ชาวบ้านโดยตรง และทางกลุ่มฯ ยังให้ราคารับสูงกว่าพ่อค้าคนกลาง กก.ละ 2 บาท” ส่วนการแปรรูปช่วงแรกหั่นในรูปแบบต่างๆ แต่เจอปัญหาเนื้อเละ อบออกมาแล้วไม่สวย หนาบ้าง บางบ้าง หลังอบแล้วบางแผ่นแห้ง บางแผ่นไหม้ ต้องลองผิดลองถูก ทิ้งนับร้อยกิโลกระทั่งได้ข้อสรุปว่า ต้องหั่นตามขวาง การวางเรียงอย่าให้ทับซ้อน แล้วนำเข้าตู้อบ วิธีนี้จะได้แก้วมังกรอบแห้งสีสวยน่ารับประทานรสชาติยังคงเหมือนแก้วมังกรผลสด แต่มีความกรุบกรอบเพิ่มขึ้น และเพื่อให้ความกรุบกรอบอยู่ได้นานมากขึ้น นำไปบรรจุกระป๋องสุญญากาศแก้วมังกร 10 กก.นำไปฝานบางๆ แล้วอบด้วยความร้อน 50 ํc จะได้แก้วมังกรอบแห้ง 1 กก.รับซื้อจากชาวบ้าน 150 บาท แต่เมื่ออบแห้งแปรรูปเสร็จแล้ว ขายได้ราคา กก.ละ 1,000–1,200 บาท...ตลาดส่งออกหลักอยู่ที่เบลเยียม อเมริกา เกาหลี ญี่ปุ่น สิงคโปร์ มาเลเซีย....สนใจสอบถามได้ที่ 08–5121–5198.เพ็ญพิชญา เตียว
