เสียงหัวเราะสนุกสนานของทั้งเด็กและผู้ใหญ่ดังมาจากหมู่บ้านบนเขาใน อ.พบพระ จ.ตาก การเริ่มต้นเทศกาลปีใหม่ม้ง ซึ่งตรงกับวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 1 ของม้ง และ ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 2 หรือปฏิทินจีน คือ ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี โดยส่วนใหญ่จะอยู่ในช่วงเวลาระหว่างเดือนธันวาคม-มกราคมของทุกปี เทศกาล “น่อเป๊โจ่วฮ์” หรือปีใหม่ม้ง เป็นงานประเพณีที่ชาวม้งต่างรอคอย เพราะเป็นวันที่ทุกคนจะได้มาพบปะ สังสรรค์ร่วมกันระหว่างกลุ่มญาติพี่น้อง เพื่อนฝูง ขอพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์และผู้อาวุโส ซึ่งไม่ใช่เพียงแค่ความสนุกสนานที่เกิดขึ้นเท่านั้น แต่ยังหมายถึงการสืบทอดประเพณีที่เป็นความสัมพันธ์ทางสังคม ในวิถีความผูกพันและความเชื่อของชนเผ่าที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา เทศกาลปีใหม่ม้ง เป็นวันที่หนุ่มๆสาวๆในหมู่บ้านจะได้เลือกคู่ โดยหนุ่มๆสาวๆจะแต่งกายด้วยชุดสวยงาม ฝ่ายหญิงจะเป็นฝ่ายทำลูกช่วง โดยใช้ผ้าปั้นเป็นลูกกลมๆ และวานให้เพื่อนหญิงหรือจะเป็นหญิงที่แต่งงานแล้วเป็นผู้นำลูกช่วงของตนไปมอบให้กับชายหนุ่มที่ตนพึงพอใจ และหญิงสาวที่ทำหน้าที่เป็นแม่สื่อนี้จะบอกกับชายหนุ่มว่าลูกช่วงนั้นเป็นของหญิงสาวคนใดเพื่อที่ชายหนุ่มจะได้นำลูกช่วงนี้ไปโยนหรือขว้างเล่นกับหญิงสาวผู้เป็นเจ้าของลูกช่วงต่อไป หรือหากผู้ชายหมายตาหญิงสาวคนใดไว้ก็จะไปขอโยนลูกช่วงด้วย ถ้าฝ่ายหญิงไม่พอใจก็จะไม่โยนด้วย ระหว่างที่ชายหนุ่มหญิงสาวโยนลูกช่วงก็จะพูดจาจีบกันในเวลานี้ และส่วนใหญ่แล้วคู่โยนลูกช่วงจะมีการสู่ขอแต่งงานกันหลังงานปีใหม่ นอกจากนี้ยังมีการแข่งขันล้อเลื่อนไม้ หรือ The Wooden Kart Racing ซึ่งถือเป็นทั้งเสน่ห์และสีสันของงานด้วย ธมลวรรณ เจริญวงศ์พิสิฐ ผู้อำนวยการ ททท.สำนักงานตาก บอกว่า ในปีนี้ จ.ตากกำหนดจัดงานเทศกาลปีใหม่ม้ง ที่อำเภอพบพระ จังหวัดตาก ระหว่างวันที่ 23-29 ธันวาคม 2565 เพื่อเป็นการสืบสานขนบธรรมเนียม ประเพณีและวัฒนธรรมดั้งเดิมที่ยึดปฏิบัติกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ เพื่อเป็นสิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัว และสร้างความรัก ความผูกพันกันของทุกคนในชนเผ่า เป็นการเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถิ่นให้เป็นที่รู้จักแพร่หลาย ส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดตาก ส่งเสริมความรักความสามัคคีเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน รักและหวงแหนในประเพณีและวัฒนธรรมของชนเผ่า ถือได้ว่าเป็นประเพณีที่รวมกลุ่มของชาวเผ่าม้งที่ใหญ่ที่สุดของจังหวัดตาก “ประเพณีปีใหม่ของชาวไทยภูเขาเผ่าม้ง มีความหมายมากกว่าการจัดงานสนุกสนานรื่นเริง ขั้นตอนต่างๆสะท้อนในทัศนคติที่แฝงไว้ด้วยค่านิยม โดยการตอกย้ำอยู่ในขั้นตอนพิธีกรรมต่างๆของสังคมชาวม้ง ที่ปลูกฝังและสืบทอดกันต่อๆมา ทั้งทางศีลธรรมและความกตัญญู โดยการจัดเตรียมเครื่องเซ่น จุดตะเกียงหรือธูป พิธีกรรมเหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงการนับถือบรรพบุรุษ และตอกย้ำอีกครั้งโดยการทำพิธีดำหัวผู้ล่วงลับ” ผอ.ททท.ตากบอก พร้อมกับเชิญชวนนักท่องเที่ยว มาสัมผัสประเพณีปีใหม่ม้ง เพื่อเรียนรู้ วิถีชีวิตของชาวไทยภูเขาเผ่าม้ง ซึ่งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ ตั้งใจจัดขึ้นโดยมีการจัดกิจกรรมการละเล่นพื้นบ้าน ทั้งการโยนลูกช่วง การตีลูกข่าง การยิงหน้าไม้ แบบภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น การประกวดมิสม้งตาก การประกวดหนูน้อยอนุรักษ์ผ้าใยกัญชง ตลอดจนการแสดงของเด็ก เยาวชน และประชาชนในพื้นที่ จริงๆแล้วการจัดงานปีใหม่ม้งในประเทศไทยมีหลายแห่ง ทั้งที่ จ.ตาก เพชรบูรณ์ แม่ฮ่องสอน เชียงราย เชียงใหม่ ในพื้นที่ที่มีชาวม้งอาศัยอยู่ ประเพณี “น่อเป๊โจ่วฮ์” ของชาวม้ง เป็นอีกหนึ่งวิถีที่สะท้อนความผูกพันระหว่างผู้คนกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ความสัมพันธ์กับธรรมชาติ ในส่วนของการละเล่นก็แฝงไว้ด้วยความสัมพันธ์ของสังคม เช่น การโยนลูกช่วง ซึ่งเป็นการเปิดโอกาสให้หนุ่มสาวพบปะเลือกคู่กันตามครรลองของวัฒนธรรม ประเพณีจึงมีความหมายและคุณค่าของการดำรงอยู่ของบุคคลและสังคม.