สถานการณ์แม่น้ำกก แม่น้ำสาย จ.เชียงใหม่ และ จ.เชียงราย ที่พบการปนเปื้อนของสารหนู สารตะกั่วเกินค่ามาตรฐาน ดูเหมือนยกระดับความรุนแรงมากขึ้น ส่งผลกระทบต่อชุมชนที่อาศัยอยู่ริมแม่น้ำเหล่านี้อย่างกว้างขวาง แม้หลายหน่วยงานจะเข้ามาตรวจสอบปัญหา แต่ก็ยังไร้วี่แววว่ารัฐบาลจะเข้ามาแก้ไขปัญหาอย่างจริงจังสาเหตุหลักการปนเปื้อนสารหนูในแม่น้ำเหล่านี้ มาจากการทำเหมืองแรร์เอิร์ธพื้นที่ต้นแม่น้ำ เขตรัฐฉาน และรัฐคะฉิ่น ประเทศเมียนมา ไหลมาตามแม่น้ำ ข้ามพรมแดนเข้าสู่ประเทศไทย ล่าสุดสมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิตเผยแพร่ภาพปลาหลากหลายชนิดมีตุ่ม แผลพุพอง เกิดขึ้นตามลำตัว เพราะได้รับผลกระทบจากสารพิษในแม่น้ำเป็นปัญหามลภาวะข้ามพรมแดนที่น่ากังวล และแก้ไขลำบาก เพราะต้นน้ำแหล่งก่อมลพิษไม่ได้อยู่ในประเทศไทยที่เป็นเพียงปลายน้ำ แต่ได้รับผลกระทบอย่างหนัก รัฐบาลต้องตื่นตัวเร่งหามาตรการรับมือสารพิษข้ามพรมแดน เพราะภาคการเกษตรใน จ.เชียงราย หลายหมื่นไร่ ล้วนแต่ใช้น้ำจากแม่น้ำกกมาทำการเกษตรอุปสรรคสำคัญในการแก้ปัญหา คือบริเวณที่ทำเหมืองแรร์เอิร์ธนั้น รัฐบาลเมียนมาไม่มีอำนาจควบคุมดูแล เพราะเป็นพื้นที่อยู่ภายใต้อิทธิพลกลุ่มว้า การเจรจา โดยใช้กรอบความร่วมมือแบบรัฐต่อรัฐ จึงไม่สามารถแก้ปัญหาได้ ถือเป็นความซับซ้อนของปัญหา ที่รัฐบาลต้องออกแบบการเจรจาระหว่างประเทศให้เหมาะสมนายภัทรพงษ์ ลีลาภัทร์ สส.เชียงใหม่ พรรคประชาชน ระบุว่า แนวทางที่หยิบยกมาแก้ปัญหาได้ทันที คือข้อตกลงอาเซียนว่าด้วยการบริหารจัดการภัยพิบัติและภาวะฉุกเฉิน เป็นข้อตกลงที่เป็นพันธกรณีให้ประเทศสมาชิกต้องปฏิบัติตาม รวมถึงความสูญเสียด้านสิ่งแวดล้อม ที่รัฐบาลสามารถหยิบยกขึ้นมาขอเจรจาได้ทันทีนายภัทรพงษ์ระบุว่า แม้เหมืองดังกล่าวอยู่ในพื้นที่กองทัพว้า แต่เหมืองในต้นน้ำสายก็มีพื้นที่อยู่ในความดูแลรับผิดชอบของรัฐบาลเมียนมาเช่นกัน ในส่วนกองทัพว้าก็ต้องเจรจากับรัฐบาลเมียนมาให้มีมาตรการออกมา รวมถึงเจรจากับจีนที่ครองตลาดแรร์เอิร์ธ 80%จากทั้งโลกให้การแก้ปัญหาไปถึงต้นตอ เพื่อคุณภาพชีวิตคนไทยได้รับการแก้ไขดังนั้นถ้าภาครัฐไม่ขยับ ปัญหาคงแก้ไม่ได้ และลุกลามหนักยิ่งขึ้น เพราะแม่น้ำกกจะไหลไปรวมกับแม่น้ำโขง สารพิษกระจายไปในแม่น้ำหลายสาย ความเสียหายในอนาคตยิ่งวิกฤติมากขึ้น ถึงแม้ปัญหาจะซับซ้อน แต่เป็นความรับผิดชอบรัฐบาลต้องรีบแก้ไข นิ่งเฉยไม่ได้ ต้องไม่ทอดทิ้งคนไทยเผชิญมลพิษ โดยไร้การเหลียวแล.คลิกอ่านคอลัมน์ “บทบรรณาธิการ” เพิ่มเติม
