ชาวพุทธเถรวาทที่เคร่งครัด...ถือศีล 5 เป็นประจำ คือทุกวันครับ พอถึงวันพระใหญ่ 15 ค่ำ ก็ไปวัดรับศีลอุโบสถ เพิ่มศีลอีก 3 ข้อ เป็น 8 ข้อ ข้อหนึ่งที่ผมยังจำได้ ไม่กินมื้อค่ำชาววัดแยกได้ชัด ศีล คือข้อห้าม ส่วนธรรม คือทำตรงข้ามธรรม หรือจะอ่านธรรมะ ในความหมายของชาวพุทธไทย คือทำความดีแบบตรงข้ามกับห้าข้อห้าม คือความชั่วแต่ถ้าอ่านเรื่องในพุทธแบบมหายาน หรือจะเลยไปอ่านธรรมะแบบเต๋าของเล่าจื๊อ เช่น เรื่องธรรมะของมหาโจร ดูเหมือนจะรวมทั้ง ข้อห้าม และข้อทำดี...ไว้เป็นธรรมะเหมือนๆกันลองอ่านเรื่องมหาโจรก็มีธรรมะ จากหนังสือ “ตูนปรัชญาเต๋า” (สุรัติ ปรีชาธรรม โชติช่วง นาดอน แปล) จากหนังสือการ์ตูนไต้หวัน ฝีมือ “ไช่จื้อจง” กันอีกสักทีผมเคยเขียนหลายครั้ง ก็ต้องเขียนอีกครั้งเพื่อกันลืม เหมือนรับศีล แล้วทำศีลขาด ต้องต่อศีลไช่จื้อจง เปิดเรื่องด้วยการเขียนภาพ สมุนโจรปิดตาด้วยหน้ากาก ชูดาบโค้ง (นึกถึงเต้งพ้ง พระเอกนิยายกำลังภายใน เรื่องอินทรีผงาดฟ้า แปลโดยสองพี่น้อง น.นพรัตน์ ในไทยรัฐเมื่อกว่าสี่สิบปีที่แล้ว ใช้ดาบโค้งวงพระจันทร์)พร้อมคำถาม มหาโจรก็มีธรรมะหรือไม่?มหาโจรคนนี้ชื่อ “จื๋อ” เป็นคนร่วมสมัยขงจื๊อ ไช่จื้อจงเขียนให้เขาตัวใหญ่ ใหญ่กว่าสมุนโจรเป็นสิบเท่า โพกผ้าหนวดหนาเคราดำ เรียกว่าน่ากลัวชนิดเข้าใกล้ก็สยองพอได้ยินคำถาม เขาก็เหลียวหน้ามาตอบ “มีแน่นอน”มหาโจรสามารถประมาณทรัพย์สมบัติในเรือน (ที่จะปล้น) นี่คือธรรมะข้อที่ 1 เรียกปรีชาธรรมเมื่อจะเข้าปล้น มหาโจรต้องเป็นคนแรก ที่บุกนำหน้า ธรรมะข้อที่ 2 นี้ เรียกวีรธรรมเมื่อกอบโกยทรัพย์สมบัติเสร็จแล้ว มหาโจรเป็นคนสุดท้ายที่จะออกมา ธรรมะข้อที่ 3 เรียกว่า มนุสสธรรมการประเมินสถานการณ์ ระหว่างการปล้นว่า ควรไม่ควร ธรรมะข้อนี้เรียกว่า ปัญญาธรรมและธรรมะข้อที่ 5 ข้อสุดท้าย การแบ่งสมบัติที่ปล้นได้มาอย่างยุติธรรมนี่คือธรรมะ ข้อที่เรียกว่า มนุสสธรรมรู้จักธรรมะหรือศีลห้าข้อของมหาโจรกันแล้ว ลองใคร่ครวญกันดูที ในศีลมหาโจรห้าข้อ...ข้อไหน? สำคัญที่สุดย้อนขึ้นไปอ่าน ศีลข้อ 1 ลงมาอีกที...คงพอจะคิดได้ตรงกัน ศีลข้อ 5 คือเมื่อปล้นได้มาแล้ว การแบ่งทรัพย์สินกับลูกน้องให้ยุติธรรม...เป็นศีลโจรข้อสำคัญกว่าข้อใดขึ้นชื่อว่ามหาโจร...ทุกก๊ก ไม่ว่าก๊กไหน...ที่อยู่ยั้งยืนยงคงอยู่ได้ ...นานกว่า ก็เพราะลูกพี่กับลูกน้อง เข้าใจส่วนแบ่งที่คิดว่ายุติธรรม ถ้าวันไหนทั้งลูกพี่ลูกน้องเกิดผิดใจกัน ว่าส่วนแบ่งไม่ยุติธรรมวันนั้น พรรค! เอ๊ย ก๊กโจรก็แตกกระเจิงเป็นอันว่าผมทบทวนธรรมะหรือศีลห้าข้อของมหาโจร ให้จำให้แม่นขึ้นแล้ว แต่เรื่องนี้เป็นเรื่องที่จวงจื๊อ ปราชญ์สายเต๋า...เป็นคนเล่า วิสัยจวงจื๊อ ต้องมีปรัชญาลึกซึ้ง...แถมมหาโจรจื๋อ อ้าปากยิ้มเห็นฟันขาว...ประกาศด้วยท่วงท่าภูมิอกภูมิใจ “ถ้าไม่อาจปฏิบัติธรรมะห้าข้อนี้ ก็ไม่อาจเป็นมหาโจร” แล้วก็มีประโยคตามมา “คนดีหากไร้ธรรมแห่งปราชญ์ ก็ไม่อาจเป็นคนดีและคนเลวหากไร้ธรรมแห่งปราชญ์ก็ไม่อาจเป็นคนเลว”เมื่อในโลกนี้มีคนดีน้อยกว่าคนเลว ดังนั้น ธรรมะของนักปราชญ์จึงทำลายโลกได้มากกว่าสร้างคุณประโยชน์ ครรลองธรรมนักปราชญ์ มักถูกคนเลวนำไปปกป้องตัวเอง คนเลวหากไม่ช่วงใช้ครรลองธรรม ของปราชญ์ ก็ไม่อาจเป็นมหาโจรบทสรุปนี้ ชี้ให้ผมรู้ว่า...ระหว่างปราชญ์กับโจร ควรกลัวปราชญ์ไว้ให้มากกว่าโจร.กิเลน ประลองเชิง