เรื่องเล่าของสมเด็จพุฒาจารย์โตวัดระฆัง ที่เล่ากันมักเป็นเรื่องย่อๆ ถ้าใครได้อ่าน หนังสือเล่มที่พระยาทิพโกษา (สอน โลหนันทน์) เขียน พิมพ์แจกในงานศพภรรยา...จะรู้ว่ามีเนื้อหาโลดโผนพิสดาร กว่าเรื่องที่เคยอ่านมาก่อนตัวอย่างเรื่อง สมเด็จโตตาทิพย์ มองเห็นเหตุการณ์ล่วงหน้า หรือกระทั่ง ให้หวย ก.ข.แม่น เจ้าคุณทิพ อ้างฟังจากปาก ของศิษย์ก้นกุฏิ หลวงปู่คำ วัดอมรินทร์ปี พ.ศ.2400 มีญาติโยมมานิมนต์ให้ท่านเป็นประธาน งานทอดกฐินที่วัดเมืองอ่างทอง ขบวนเรือทอดกฐินมีกว่าสิบลำออกจากวัดระฆัง ระยะทางไกลต้องแวะพักค้างคืนกลางทางรุ่งเช้าจึงรู้ว่าเรือลำที่บรรทุกเครื่องกฐินฯ ถูกผู้ร้ายแอบมาขโมยไปหมดเกลี้ยงสมเด็จโตบอก “ฤกษ์ไม่ดีแล้ว” ให้หันขบวนเรือเดินทางกลับฯ ...ญาติโยมขอ ควรจะไปอย่างน้อยก็จะได้บอกให้ทางวัดที่อ่างทองรับรู้ ญาติโยมไม่รู้ จึงเพิ่งรู้ก่อนขบวนทอดกฐินจะเดินทางสามวัน สมเด็จท่านมอบเงินและจดหมายให้เรือลำหนึ่งไปอ่างทอง แจ้งผู้ใหญ่บ้านล่วงหน้าว่า ถึงเวลาเจ้าภาพทอดกฐินยังไม่มา ขอให้เดินหน้าทอดกฐินกันไปเลยเรื่องเล่านี้ยืนยัน สมเด็จท่านรู้ล่วงหน้า...ญาติโยมพกความอัศจรรย์ไว้ในใจ จนขบวนเรือมาถึงบางตะนาวศรี เมืองนนทบุรี ซึ่งเป็นย่านที่ชาวบ้านปั้นหม้อดินขาย สมเด็จท่านสั่งให้จอดเรือแวะซื้อหม้อใส่เรือไว้เต็มลำหลวงปู่คำถามซื้อหม้อไปทำไมมากมาย ท่านก็ว่า“เอาไปแจกญาติโยมที่ทำบุญกฐินเผื่อเขาจะได้เอาไว้หุงข้าวใส่บาตรให้พวกเรา”ขบวนเรือมาถึงบางกอก แทนที่จะตรงไปที่วัดระฆัง สมเด็จท่านสั่งให้เลี้ยวเข้าคลองบางลำพู ลึกเข้าไปถึงคลองโอ่งอ่าง สะพานหัน ตลอดทางท่านก็แวะจอด เอาหม้อแจกชาวบ้านไปเรื่อยๆเหลือหม้อสามใบ ขบวนเรือออกแม่น้ำใหญ่ เลี้ยวไปวัดระฆัง ตาจ้อยคนแจวเรือออกปาก “หม้อที่เหลือขอให้พวกผมก็แล้วกัน” สมเด็จฯท่านก็ให้ส่งสมเด็จโตขึ้นฝั่งวัดระฆังแล้ว ตาจ้อยบอกเพื่อน “ท่านโตให้หวยพวกเรา รู้ไหม...หวยต้องออก ม.สามมือ...”มีคนฟังแล้วเชื่อ แทงหวย ก.ข.ตาม รอบเช้า หวยออก ม.สามมือ จริงๆ ตาจ้อยได้เงินถึง 8 ตำลึงคนอื่นๆก็ได้มากน้อยตามแรงศรัทธาตาจ้อยมั่นใจ รอบค่ำ แทง ม.สามมือซ้ำ หวยก็ออก ม.สามมืออีก ตาจ้อยถูกหวยได้เงินอีกรอบข่าวสมเด็จโตให้หวยแม่นลือไปไกล ชาวบ้านแห่กันไปรอขอหวยเนืองแน่นกุฏิ สมเด็จดุตาจ้อย พอรู้ว่ามาจากเรื่องท่านแจกหม้อ ท่านก็บ่น “ถ้างั้นก็ไปหาหม้อ เดี๋ยวหม้อจะให้หวยโยมเอง” แล้วก็เข้าห้องปิดประตูชาวบ้านหลายคนกระวนกระจาย แต่ตาจ้อยยิ้มกริ่ม บอก ท่านโตท่านบอกใบ้แล้ว “หม้อมันให้” นี่แหละหวย ก.ข. รอบวันนั้น อัศจรรย์ ออก ห. ตามที่ตาจ้อยว่าไว้จริงๆหลวงปู่คำ วัดอมรินทร์ เล่าทิ้งท้าย คนแจวเรือทอดกฐินให้สมเด็จโต ถูกหวย ก.ข.รวยจนไปต่อเรือที่บางขุนพรหมนอกได้ลำโต เปลี่ยนฐานะจากคนแจวเรือรับจ้าง เป็นเถ้าแก่ผมฟังข่าว นักการเมืองพร้อมใจกัน ลุ้นให้เปิดสถานกาสิโนครบวงจรมาหลายวัน ยังหาประเด็นหนุนหรือค้านไม่ถนัดใจ พอเห็นเรื่องสมเด็จโต แจกหม้อ ใบ้หวย ก.ข. เห็นว่าเข้ากับเหตุการณ์ จึงคัดย่อมาเล่าผสมโรงเรื่องการพนัน เป็นวิญญาณของมนุษย์เรา ห้ามไม่ได้ เหมือนน้ำ ที่ต้องหาช่องทางไหลเป็นห่วงอยู่เรื่องเดียว ถ้าบ่อนถูกกฎหมายเปิดได้จริง ผมมีเพื่อนรักที่เป็นตำรวจหลายคน เพื่อนคงต้องยากจนไปถนัดใจ.กิเลน ประลองเชิง
