มนุษย์ไม่สามารถตรวจจับไอระเหยที่เป็นพิษจำนวนมาก เช่น สารกระตุ้นประสาทที่เป็นพิษหรือสานประกอบเอมีนที่ปล่อยออกมาจากอาหารที่เน่าเสีย การสัมผัสกับก๊าซที่ไม่มีกลิ่นไม่มีสี แต่มีฤทธิ์กระตุ้นประสาทแถมยังเป็นพิษจนถึงขั้นเสียชีวิตเหล่านี้ ท้าทายให้นักวิจัยพยายามคิดหาหนทางตรวจจับ ไอระเหยเพื่อเพิ่มความปลอดภัยให้แก่ผู้คน
ล่าสุด มีรายงานในวารสารสมาคมเคมีอเมริกัน เผยว่า นักวิจัยกลุ่มหนึ่งได้พัฒนาสร้างตัวเซ็นเซอร์แบบปากกาที่เปลี่ยนสีได้เมื่อสัมผัสกับก๊าซที่เป็นอันตราย ปากกาเซ็นเซอร์เรืองแสงนี้จะสังเกตเห็นความเข้มข้นเพียงนาทีเดียวของก๊าซที่เป็นพิษ ซึ่งส่วนประกอบของปากกาจะมีตัวตรวจวัดทางชีวภาพ ที่สามารถระบุถึงสารเคมีอันตรายทำลายประสาทจำพวกยาฆ่าแมลง และสารประกอบเอมีนที่มาจากอาหารที่เน่าเปื่อย นักวิจัยได้ทดลองใช้เซ็นเซอร์ปากกาเรืองแสงนี้หาการตอบสนองต่อสารเอมีน ทำให้แยกความแตกต่างระหว่างตัวอย่างปลาแซลมอนตัวหนึ่งที่ถูกแช่แข็ง และอีกตัวถูกทิ้งไว้ที่อุณหภูมิห้องเป็นเวลา 48 ชั่วโมงได้
ที่น่าสนใจ ปากกาเซ็นเซอร์ไอระเหยอัจฉริยะนี้สามารถพกพาได้สะดวก ราคาย่อมเยา อย่างไรก็ตามนักวิจัยเผยว่าปากกาพกพาอื่นๆ ก็สามารถพัฒนาได้ง่ายโดยใช้ไอระเหยที่แตกต่างกัน วิธีนี้อาจนำไปใช้กับความปลอดภัยของอาหาร รวมถึงตรวจสอบด้านสิ่งแวดล้อมหรือการใช้งานด้านความปลอดภัยสาธารณะ.
(ภาพจาก : Adapted from ACS Materials Letters 2021, DOI : 10.1021/acsmaterialslett.0c00516)