เรื่องของ หวย 30 ล้าน หรือเรื่องของ เสือดำ บอกอะไรในสังคมไทยได้หลายอย่าง โดยเฉพาะ มาตรฐานทางสังคม แค่ความเชื่อกลายเป็น อุปาทานหมู่ นำไปสู่ความเสียหายขององค์กรและสถาบันต่างๆมากมาย บรรทัดฐานของกฎหมายอยู่ที่ไหน ถ้ามากเกินไปก็ไม่มีบรรทัดฐาน ถ้าน้อยเกินไปก็ไม่มีมาตรฐาน หากจะปล่อยให้กระแสชี้นำสังคม อยู่ร่ำไป บ้านเมืองไม่มีขื่อมีแป ก็จะเกิดความสับสนวุ่นวายอย่างที่เห็น
อาทิ เรื่องของ โรงไฟฟ้าถ่านหินที่กระบี่และเทพา ตามนโยบายพลังงานแห่งชาติ ที่จะต้องมีการผลิตไฟฟ้าให้พอกับความต้องการของผู้บริโภคและความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศควรจะลงมือสร้างไปตั้งนานแล้ว แม้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการตามขั้นตอนทั้งเรื่องของสิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตของประชาชน มีหน่วยงานตามกฎหมายรับรองการศึกษาผลกระทบ ใช้เวลาทำการ ศึกษาเป็นปี ใช้งบประมาณไปมากมายแต่ผลลัพธ์ก็คือ จนบัดนี้โรง ไฟฟ้าถ่านหินทั้งสองแห่งยังไม่สามารถดำเนินการใดๆได้ทั้งสิ้น
จากการประท้วงของผู้คัดค้านการสร้างโรงไฟฟ้าภาคใต้ล่าสุด รัฐบาลให้ความสำคัญถึงขนาดส่ง ศิริ จิระพงษ์พันธ์ รมว.พลังงานมาเจรจากับผู้ชุมนุมและได้มีการบันทึกข้อตกลงร่วมกัน ให้ กฟผ.ถอนรายงานผลกระทบกับสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ออกจากสำนักงานนโยบายและแผนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ให้กระทรวงพลังงานจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบเชิงยุทธศาสตร์ว่าพื้นที่ในการก่อสร้างโรงไฟฟ้าทั้งสองแห่งมีความเหมาะสมหรือไม่ภายใน 9 เดือน โดยคนกลางเป็นที่ยอมรับของทั้งสองฝ่าย และหากเห็นว่ามีความเหมาะสมก็ให้ทำ EHIA โดยคนกลางที่ได้รับการยอมรับ
ข้อสุดท้ายขอให้คดีความระหว่าง กฟผ.และเครือข่ายผู้ชุมนุม เลิกแล้วต่อกัน เป็นอันว่า ยุติความขัดแย้งระหว่างเครือข่ายผู้ชุมนุมกับชาวบ้านในพื้นที่การก่อสร้างโรงไฟฟ้าและ กฟผ.ได้ชั่วคราว
...
ซึ่งเมื่อวิเคราะห์ถึงผลลัพธ์ต่างๆที่ตามมา คือไม่รู้ว่าอีก 9 เดือนข้างหน้า จะเกิดอะไรขึ้น ยังไม่มีข้อยุติ จะมีการคัดค้านต่อไปโดยอ้างเหตุอื่นอีกหรือไม่ ไม่มีอะไรรับประกัน ถ้าประท้วงกันไปเรื่อยๆก็เป็นเช่นเดียวกับเขื่อนแก่งเสือเต้น สุดท้ายก็ไม่ได้สร้าง แล้วผลกระทบกับนโยบายพลังงานไฟฟ้าจะทำอย่างไร จะทดแทนอย่างไร ค่าไฟภาคใต้จะแพงขึ้นหรือไม่ ถ้าไฟไม่พอใช้หรือขาดแคลนจะทำอย่างไร ชาวบ้านในพื้นที่จะมีสิทธิมีเสียงอย่างไรได้บ้าง
โดยเฉพาะคณะทำงาน มาตรฐานทางวิชาการเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตประชาชน ทำกันแล้วทำกันอีก ผู้คัดค้านไม่เชื่อไม่เห็นด้วย แต่ไปเอานักวิชาการจากไหนก็ไม่รู้ มีอคติหรือไม่ก็ไม่รู้มาทำการศึกษาแทน มาตรฐานของ EHIA บ้านเราจะเป็นอย่างไรคงไม่ต้องคิดให้เมื่อยตุ้ม
สุดท้ายก็คือ ความเชื่อมั่น นโยบายชักเข้าชักออก มีผลต่อการลงทุน โดยเฉพาะโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ถ้าไม่ได้รับการปรับปรุงพัฒนาตามสถานการณ์ ความน่าเชื่อถือในการลงทุน ก็จะหมดไปโดยปริยาย
ตราบใดที่รัฐยังไม่กล้าสร้างมาตรฐานเพื่อประโยชน์ของคนส่วนใหญ่ และคนส่วนน้อยยังมีส่วนได้ส่วนเสียในการตัดสินใจโครงการสำคัญๆ ข้อครหาต่างๆที่เกิดขึ้นมากมายจะทำลายความเชื่อมั่นและถ่วงความเจริญโดยตรง.
หมัดเหล็ก
mudlek@thairath.co.th