พวกเราคนหนังสือพิมพ์ รู้จัก ก.ศ.ร.กุหลาบในฐานะ “สื่อ” รุ่นตำนาน...
หนังสือ “สยามประเภท” ของท่าน ตีพิมพ์เรื่องในประวัติศาสตร์พงศาวดาร ซึ่งเดิมเป็นความรู้ลับเฉพาะของเจ้านาย มีบางประเด็นที่ “แหวกแตกต่าง”
จนถูกผู้ใหญ่ในสมัย ร.5 หมั่นไส้...เอาชื่อกุหลาบ ไปใช้เป็นคำแผลงว่า “กุ” คำ “กุข่าว” หรือ “ข่าวกุ” มีความหมายถึงเรื่องโกหก...มาจนถึงบัดนี้
ไม่แค่ตีพิมพ์เรื่องบาดใจ เจ้านายฝ่ายอาณาจักร
ก.ศ.ร.กุหลาบ ก็ยังเขียนเรื่องบาดใจฝ่ายพุทธจักร ก.ศ.ร. กุหลาบ เขียนเอนไปข้างพระฝ่ายธรรมยุติ เจอคำด่าจากพระมหานิกาย ชุดใหญ่
นักเลงภาษาสมัยนั้นไม่ว่าฆราวาสหรือพระ เล่นกันด้วยภาษาโคลงกลอน
ขอแถมท้ายเป็นกลอนสอนอ้ายหมา ไอ้ชาติข้าหัวล้านกบาลใส พูดอวดดีทุกอย่างอ้ายจังไร
ด่าจังไร ด่าเป็นหมาซ้ำด่าหัวล้าน...แล้วหลวงพ่อท่านยังทิ้งท้ายด้วยคำท้า
“คำนี้ลงปึ๊งด้วยรา ไม่ลงอ้ายหมาไม่ใช่คน”
แฟนสยามประเภท อ่านแล้วก็รู้ว่า งานนี้พระท่านโกรธเอาจริงๆ
มีคำถามหนึ่ง ที่ ก.ศ.ร.กุหลาบ เอาลงพิมพ์แล้วไม่ตอบ...
ท่านสารภาพในฉบับต่อมาว่า “เพราะผู้รับสยามฯถามกันมาก เห็นซ้ำซากจึงไม่แปลแก้ปัญหา กลับถูกเย้ยโห่ยับดั่งสับปลา มาตั้งหน้าใส่กระผมขรมเอย...”
คนที่หมั่นไส้ก็ได้ที เยาะเย้ยว่า “หมดท่า”
รายที่โกรธต่อๆมา...หาประเด็นด่าอื่นไม่สะใจ ก็ยังวนเวียนเขียนเหน็บแหนมย้ำ เรื่องหัวล้าน มาด้วยลีลานุ่มๆ อ่านแล้วยังยิ้มได้
แจวเรือออดๆ ทำไมไม่จอดหน้าบ้าน ฉันจอดไม่ได้ ฉันอายหัวล้าน
อีกสำนวนระดับจอมยุทธ์ น่าจะใช้ชื่อจริง นายพุ่ม เปรียญ มาแบบโคลงกระทู้ คำแรกของโคลงสี่บาท อ่านได้ว่า ขอรับกระผม
...
อ่านตามลีลาโคลงสี่...ขอท่านกุหลาบได้ กรุณา รับประทานโทษา อย่าขึ้ง กระผมเกิดสงกา โปรดบอกหน่อยเทอญ ผมท่านใครถอนทึ้ง จึงเหี้ยนเตียนโหรง
มาแบบนี้นักเลงภาษาก็รู้กันว่า หาเรื่องอะไรด่าไม่ได้ ก็วนอยู่กับจุดอ่อนหัวล้าน สำนวนโคลงคนถาม...อาจารย์สถิตย์ เสมานิล ผู้เขียนเรื่องนี้ไว้ ในวิสาสะ 2 อุตส่าห์จดจำไว้ได้...
แต่สำนวน ก.ศ.ร.กุหลาบ ที่ตอบ ลองอ่านกันดู ท่านตอบได้แค่ไหน?
ผมหลุดใครบ่ทึ้ง เวรทำ ร่วงหล่นชนไก่กรรม ก่อนสร้าง หัวไป่รักหน้านำ อายสู่ ตนพ่อ ล้านเช่นตะกรุมอ้าง วิหคไซ้ใครถอน
ย้อนไปอ่านคำแรกของโคลงสี่บาท เป็นกระทู้ “ผมร่วงหัวล้าน” เพื่อรักษาระดับโคลงกระทู้ให้เท่าเทียมโคลงถาม
เนื้อหาโคลงตอบ อาจารย์สถิตย์จำได้แม่นว่าให้ใครต่อใครฟังหลายครั้ง คนฟังก็ชมกัน
ก.ศ.ร.กุหลาบ แสดงความใจนักเลง และไว้คารมคมกว่าคนถามมากนักหนา ทั้งเนื้อหาที่ตอบ ก็ไม่ได้ส่อให้เห็นสักนิดว่ามองเรื่องหัวล้านเป็นปมด้อย
สำนวนไทยที่ใช้ๆกัน หัวล้านใจน้อย...ใช้กับหัวล้านบางคนได้ แต่กลายเป็นเสริมเป็นปมเด่นให้ ก.ศ.ร.กุหลาบ สื่อหนังสือรุ่นตำนานคนนี้.
กิเลน ประลองเชิง