พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จฯไปในการพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประจำปี 2568 โดยพระยาแรกนานำ “พระโคพอ-พระโคเพียง” ลงไถหว่านธัญพืช เพื่อความเป็นสิริมงคลและบำรุงขวัญเกษตรกร ขณะที่ผลการเสี่ยงทายหยิบได้ “ผ้านุ่ง 5 คืบ” น้ำจะมีปริมาณพอดี ข้าวกล้าในนาจะได้ผลบริบูรณ์และผลาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี ส่วนพระโคกิน “น้ำ หญ้า เหล้า” พยากรณ์น้ำท่าจะบริบูรณ์พอควร ธัญญาหาร ผลาหาร ภักษาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี การคมนาคมสะดวกยิ่งขึ้น การค้าขายกับต่างประเทศดีขึ้น ทำให้เศรษฐกิจเจริญรุ่งเรือง

เมื่อวันที่ 9 พ.ค. เวลา 08.27 น.พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ พุทธศักราช 2568 ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง

ครั้นเมื่อเสด็จฯ ถึงมณฑลพิธี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้นายประยูร อินสกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ซึ่งทำหน้าที่พระยาแรกนายาตราขบวน พร้อมด้วยเทพีคู่หาบทอง-เงิน ออกจากโรงพิธีพราหมณ์ เมื่อถึงหน้าพระที่นั่ง พระยาแรกนา เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ถวายบังคม แล้วออกไปประกอบพิธีแรกนา เจ้าหน้าที่จูงพระโคเทียมแอก พระยาแรกนาเจิมพระโคและคันไถ แล้วจึงไถดะไปโดยรี 3 รอบ โดยขวาง 3 รอบ หว่านธัญพืช โหรหลวงลั่นฆ้องชัย แล้วไถกลบอีก 3 รอบ เจ้าพนักงานปลดพระโคออกจากแอก พระยาแรกนาและเทพีกลับไปยังโรงพิธีพราหมณ์ พราหมณ์เชิญของกินเสี่ยงทาย 7 สิ่ง ตั้งเลี้ยงพระโคเสร็จแล้ว นายอภัย สุทธิสังข์ รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กราบ บังคมทูลถวายคำพยากรณ์การเสี่ยงทายผ้าของพระยาแรกนาสำหรับนุ่งไปประกอบพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ และการเสี่ยงทายพระโคกินเลี้ยง

...

การนี้ พระยาแรกนาหยิบเสี่ยงทายผ้านุ่ง 5 คืบ พยากรณ์ว่า น้ำจะมีปริมาณพอดี ข้าวกล้าในนา จะได้ผลบริบูรณ์ และผลาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี การเสี่ยงทายพระโคกินเลี้ยง พระโคกินน้ำ หญ้า พยากรณ์ว่า น้ำท่าจะบริบูรณ์พอควร ธัญญาหาร ผลาหาร ภักษาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี และพระโคกินเหล้า พยากรณ์ว่า การคมนาคมสะดวกยิ่งขึ้น การค้าขายกับต่างประเทศดีขึ้น ทำให้เศรษฐกิจเจริญรุ่งเรือง

ต่อจากนั้น รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กราบบังคมทูลเบิกผู้เข้ารับพระราชทานโล่รางวัลในงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประจำปี 2568 ประกอบด้วย ปราชญ์เกษตรของแผ่นดิน จำนวน 3 สาขา เกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ จำนวน 16 สาขาอาชีพ ผู้แทนสถาบันเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ จำนวน 12 กลุ่ม และผู้แทนสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติ จำนวน 7 สหกรณ์ เสร็จแล้ว พระยาแรกนายาตราขบวนพร้อมด้วยเทพี ออกจากโรงพิธีพราหมณ์ เมื่อถึงหน้าพระที่นั่ง พระยาแรกนา เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ถวายบังคม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงรับการถวายความเคารพของผู้มาเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท แล้วเสด็จออกพลับพลาพิธี ไปประทับรถยนต์พระที่นั่ง เสด็จพระราชดำเนินไปยังแปลงนาสาธิต สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต ทอดพระเนตรพระยาแรกนาหว่านข้าวในแปลงนาสาธิต สำหรับปลูกไว้เก็บเมล็ดพันธุ์ เพื่อใช้ในการพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญในปีต่อๆไป

ภายหลังเสร็จสิ้นพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ บรรดาเกษตรกรและประชาชนจำนวนมากที่รออยู่รอบมณฑลพิธีพากันกรูเข้ามาเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวมงคลที่พระยาแรกนาได้หว่านไว้ เพื่อนำไปเป็นขวัญกำลังใจในการเพาะปลูกและนำกลับไปบูชาเป็นสิริมงคล บางคนนำอุปกรณ์มาร่อนเมล็ดออกจากทรายเพื่อให้เก็บง่ายขึ้น ขณะที่หลายคนเก็บไม่ทันจะใช้วิธีกอบทรายใส่ถุงแล้วไปเลือกทีหลัง โดย น.ส.กันติกา สุตาชู เกษตรกร วัย 45 ปี จาก จ.บุรีรัมย์ กล่าวว่า เป็นครั้งแรกที่มาร่วมพระราชพิธีฯ ที่สนามหลวง ได้เก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวมงคลไปบูชาและนำไปเพาะพันธุ์ข้าวสำหรับฤดูทำนาในปีหน้าเพราะที่บ้านทำนาข้าวหอมมะลิ 105 ทำพอได้กินไม่ได้มากแค่ 3-4 ไร่ ตอนนี้เริ่มหว่านไถ หวังว่าน้ำท่าจะอุดมสมบูรณ์ตามคำทำนาย เช่นเดียวกับ น.ส.พิชฎา เสาวรส วัย 17 ปี จาก จ.นครปฐม กล่าวว่าเดินทางมากับคุณยาย ตั้งใจมาเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวจะนำไปฝากแม่เพื่อใช้เป็นพันธุ์ข้าวมงคลในนาข้าวที่บ้าน

ทั้งนี้ พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพิธีการเพื่อความเป็นสิริมงคลและบำรุงขวัญเกษตรกร กำหนดจัดในเดือนหกของทุกปี หรือเดือนพฤษภาคม ซึ่งเป็นระยะที่เหมาะสมในการเริ่มต้นทำนาอันเป็นอาชีพหลักของคนไทย โดยในปีนี้ ฤกษ์การไถหว่านอยู่ระหว่างเวลา 08.09-09.09 น. ผู้ทำหน้าที่เป็นพระยาแรกนา คือ นายประยูร อินสกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ส่วนเทพีคู่หาบทอง ได้แก่ น.ส.ธิรดา วงษ์กุดเลาะ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรชำนาญการ กรมส่งเสริมการเกษตร และ น.ส.วราภรณ์ วิลัยมาตย์ เจ้าพนักงานธุรการชำนาญงาน กรมวิชาการเกษตร เทพีคู่หาบเงิน ได้แก่ น.ส.ฉันทิสา อารีเสวต นายสัตวแพทย์ชำนาญการ สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ และ น.ส.อภิชญา ฟูแสง นักวิชาการตรวจสอบบัญชีปฏิบัติการ กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ พระโคแรกนา ได้แก่ พระโคพอ และพระโคเพียง อายุ 13 ปี

ในปีนี้ กรมการข้าวทำหน้าที่ในการจัดเตรียมพันธุ์ข้าวพระราชทานและพันธุ์พืช ซึ่งนำมาใช้ในงานพระราชพิธีฯ โดยขอพระราชทานพระบรม ราชานุญาตนำพันธุ์ข้าวทรงปลูกในฤดูนาปี 2567 โครงการนาทดลองในโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดามาใช้ในงานพระราชพิธีฯ ประจำปี 2568 ประกอบด้วย พันธุ์ข้าวนาสวน จำนวน 5 พันธุ์ ได้แก่ 1.ขาวดอกมะลิ 105 จำนวน 1,275 กิโลกรัม 2.กข 79 จำนวน 420 กิโลกรัม 3. กข 85 จำนวน 500 กิโลกรัม 4. กข 99 (หอมคลองหลวง 72) จำนวน 710 กิโลกรัม 5. กขจ 1 (วังทอง 72)จำนวน 600 กิโลกรัม และพันธุ์ข้าวเหนียว จำนวน 2พันธุ์ ได้แก่ 1. กข 6 จำนวน 955 กิโลกรัม และ 2. กข 24 (สกลนคร 72) จำนวน 420 กิโลกรัม เป็นน้ำหนักรวมทั้งสิ้น 4,880 กิโลกรัม ถือเป็น “พันธุ์ข้าวทรงปลูกพระราชทาน” บรรจุในซองพลาสติกแจกจ่ายให้บรรดาพสกนิกร ประชาชนผู้สนใจ และชาวนาทั่วประเทศรับไปเป็นมิ่งขวัญและสิริมงคลในการประกอบอาชีพการเกษตร

...

อ่าน "คอลัมน์หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ" ทั้งหมดที่นี่