“กรมพัฒนาที่ดินมีภารกิจหลักในการพัฒนาที่ดินเพื่อเกษตรกร สำรวจดิน ปรับปรุงบำรุงดิน อนุรักษ์ดินและน้ำ วางแผนการใช้ที่ดิน ให้บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดินไปสู่เกษตรกร มีเป้าหมายพัฒนาที่ดินให้สมบูรณ์ เพิ่มผลผลิตทางการเกษตร และเน้นการใช้ที่ดินอย่างยั่งยืน แต่ด้วยภารกิจที่ต้องดูแลทรัพยากรดินครอบคลุมพื้นที่เกษตรทั่วประเทศราว 150 ล้านไร่ ขณะที่ทรัพยากรดินเสื่อมโทรมลงเรื่อยๆ ประกอบกับจำนวนเจ้าหน้าที่มีไม่เพียงพอ ทางกรมจึงได้ริเริ่มโครงการหมอดินอาสาขึ้นในปี 2538 เพื่อช่วยสนับสนุนการดำเนินภารกิจของกรมมาจนปัจจุบัน”
ปราโมทย์ ยาใจ อธิบดีกรมพัฒนาที่ดิน บอกถึงที่มาของหมอดินอาสา ที่มีส่วนสำคัญสร้างความสำเร็จให้เกษตรกรไทยมานานถึง 28 ปี
หมอดินอาสาเป็นเกษตรกรที่สนใจงานพัฒนาที่ดิน และสมัครเป็นอาสาสมัครตัวแทนของกรมในแต่ละพื้นที่ที่ทำการเกษตรโดยใช้เทคโนโลยีและผลิตภัณฑ์ของกรม และให้คำแนะนำแก่เกษตรกรทั่วไป โดยมีการจัดตั้งเป็นเครือข่ายปฏิบัติงานในระดับหมู่บ้าน ตำบล อำเภอ และจังหวัด
...
ปัจจุบันทั่วประเทศมีหมอดินทั้งหมด 77,688 ราย โดยกรมพัฒนาที่ดินได้จัดทำโครงการพัฒนาศักยภาพหมอดินอาสาทุกระดับอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ได้รับการพัฒนาองค์ความรู้ ด้านการพัฒนาที่ดิน เทคโนโลยีสารสนเทศ รวมทั้งความสามารถในการถ่ายทอดความรู้ ประสบการณ์และเทคโนโลยีด้านการพัฒนาที่ดินที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ
อธิบดีกรมพัฒนาที่ดินอธิบายว่า หมอดินอาสา นอกจากเป็นตัวแทนของกรม ดูแลทรัพยากรดินในพื้นที่แล้ว ยังเป็นผู้ประสานงานระหว่างเกษตรกรในพื้นที่ สามารถให้คำแนะนำ เผยแพร่ความรู้ด้านการพัฒนาที่ดินให้แก่เพื่อนบ้าน ที่สำคัญเป็นอาสาสมัครเกษตรที่จะคอยช่วยเหลือเมื่อกระทรวงเกษตรฯมีภารกิจหรือโครงการเร่งด่วนที่ต้องดำเนินการในพื้นที่ เช่น เกิดวิกฤติภัยธรรมชาติ อุทกภัย ภัยแล้ง
“ตลอดระยะเวลา 28 ปีที่ผ่านมา เราสร้างบทบาทผู้นำการพัฒนาที่ดิน จนได้รับการยอมรับจากทุกภาคส่วนทั้งในและต่างประเทศ กรมจึงได้รับการขนานนามอีกชื่อหนึ่งว่า กรมหมอดิน และเพื่อยกย่องเชิดชูเกียรติหมอดินอาสาผู้ที่สร้างคุณประโยชน์มาอย่างยาวนาน กรมจึงได้ประกาศให้วันที่ 10 กุมภาพันธ์ของทุกปี เป็นวันหมอดินอาสา และจัดกิจกรรมพร้อมกันทุกจังหวัดทั่วประเทศ”
ทั้งนี้ วันหมอดินอาสา ถือเป็นวันสำคัญที่หมอดินอาสาและเจ้าหน้าที่กรมพัฒนาที่ดินมารวมกัน เป็นการเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างหมอดินอาสาและเจ้าหน้าที่กรมพัฒนาที่ดิน สร้างขวัญกำลังใจ และสร้างความเข้มแข็งให้กับเครือข่ายหมอดินอาสา รวมทั้งให้คำมั่นสัญญาว่าจะร่วมปกปักรักษา ดูแลทรัพยากรดินของประเทศให้เป็นแหล่งผลิตอาหารปลอดภัยของประเทศต่อไป
สำหรับในปี 2566 นี้ กรมพัฒนาที่ดินกำหนดจัดงาน “วันหมอดินอาสา” ภายใต้ธีมงาน “หมอดินอาสา นำพาการผลิต พิชิตตลาด” ขึ้น โดยมีศูนย์กลางที่จังหวัดอุบลราชธานี และมีการจัดงานพร้อมกันทุกจังหวัด โดยถ่ายทอดสัญญาณผ่านระบบ Zoom conference Meeting ไปยังอีก 76 จังหวัดทั่วประเทศ และสามารถรับชมผ่าน Facebook Live กรมพัฒนาที่ดิน โดยมีนายเฉลิมชัย ศรีอ่อน รมว.เกษตรฯ เป็นประธานในพิธีเปิดงาน.
กรวัฒน์ วีนิล