สถาบันมานุษยวิทยาและประวัติศาสตร์แห่งชาติเม็กซิโก ประกาศเตรียมต้อนรับโบราณวัตถุทางวัฒนธรรม 20 ชิ้น ที่จะถูกส่งคืนมาจากสหรัฐอเมริกาในเร็วๆนี้ มีภาชนะพวกจานชาม อายุหลายร้อยปี รวมถึงประติมากรรมแกะสลักจากวัฒน ธรรมแอซเท็ก (Aztec), โตโตนัก (Toto nac) และเตโอติอัวกาน (Teotihuacan)
แต่ที่กระตุ้นความสนใจเป็นพิเศษก็คือ “แจกันมายา” ลวดลายสีขาวแดง ซึ่งมีรายงานว่าวัตถุชิ้นนี้ แอนนา ลี โดเซียร์ สาวชาวอเมริกัน ซื้อมาจากร้านขายของมือสองในเมืองคลินตัน รัฐแมรีแลนด์ เมื่อราว 5 ปีที่แล้ว ในราคาเพียง 3.99 ดอลลาร์ หรือประมาณ 147 บาท โดยคิดว่าเป็นแจกันมายาจำลองที่อาจมีอายุราว 20-30 ปี ทว่าในเดือน ม.ค.ที่ผ่านมา เธอเดินทางไปทำงานที่พิพิธภัณฑ์มานุษยวิทยาแห่งชาติ กรุงเม็กซิโกซิตี เม็กซิโก ก็ได้เห็นแจกันมายาจัดแสดงที่นั่น ดูคล้ายกันมากกับแจกันที่เธอมีอยู่ที่บ้าน ทำให้สงสัยว่าแจกันที่เธอครอบครองอยู่นั้นเป็นของจริงหรือไม่ เธอจึงหาทางพูดคุยกับผู้ที่พอจะให้ความกระจ่างและนำไปสู่กระบวนการตรวจสอบ จนกระทั่งเธอได้รับแจ้งให้ติดต่อสถานทูต เม็กซิโก ในสหรัฐฯ และส่งรูปถ่ายรวมถึงขนาดแจกัน จากนั้นสถาบันมานุษยวิทยาและประวัติ ศาสตร์แห่งชาติเม็กซิโก ก็แจ้งกลับมาว่าแจกันดังกล่าวเป็นของจริง และอยากได้คืนกลับสู่มาตุภูมิ
...
สถานทูตเม็กซิโก ในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี.สหรัฐฯ ระบุว่าแจกันใบนี้มีอายุมากกว่า 1,000 ปี ย้อนไปถึงช่วงปีค.ศ.200-800 ซึ่งนักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่มองว่าเป็นจุดสูงสุดของอารยธรรมมายา.
อ่าน "คอลัมน์หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ" ทั้งหมดที่นี่