สัปดาห์ที่ผ่านมามีรายงาน เอ็ด ชีแรน นักร้องดังของอังกฤษ ขึ้นศาลในกรุงลอนดอน เพื่อต่อสู้ในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ที่สื่อมวลชนในอังกฤษให้ความสนใจอย่างมาก หลังจากถูกศิลปินที่ใช้ชื่อว่า “แซมี สวิตช์” และรอสส์ โอ’โดโนฮิว กล่าวหาว่าเพลงดังทั่วโลกในปี 2560 ของชีแรน อย่าง “เชพ ออฟ ยู” ที่ครองอันดับ 1 ในอังกฤษนานถึง 14 สัปดาห์ นั้นช่างมี “ท่อนฮุก” และ “คำร้อง” ที่คล้ายคลึงกับเพลง “โอ วาย” ในปี 2558 อย่างน่าทึ่งอย่างไรก็ตาม ทั้งสองฝ่ายต้องต่อสู้พิสูจน์หักล้างข้อกล่าวหากันในศาลอีกระยะหนึ่ง แต่ก่อนหน้านี้มีคดีละเมิดลิขสิทธิ์เกิดขึ้นไม่น้อยและบ่อยครั้งเป็นการลอกเลียนเพลงดังชนิดที่โลกไม่มีวันลืม
เริ่มจากเคสคลาสสิกในอดีต หากยังจำได้เพลง “ไอซ์ ไอซ์ เบบี้” ซิงเกิลในปี 2533 ที่สร้างชื่อให้แร็ปเปอร์ผิวขาวชาวอเมริกันอย่าง “วานิลลา ไอซ์” โด่งดัง เป็นเพลงแร็ป/ฮิปฮอปเพลงแรกที่ทะยานขึ้นสู่อันดับ 1 ในบิลบอร์ดชาร์ต ของสหรัฐฯ ได้สำเร็จ และเมื่อโด่งดังมาก จึงไม่รอดพ้นหูพ้นตา ถูกศิลปินรุ่นพี่ ซุปเปอร์สตาร์จากฝั่งอังกฤษอย่าง “วงควีน” และ “เดวิด โบวี” ฟ้องละเมิดลิขสิทธิ์ โทษฐานที่หยิบเอาท่อนการเดินเบส จากเพลง “อันเดอร์ คัพเวอร์” เพลงดังในปี 2524 ของวงควีน มาใช้โดยไม่ได้ขออนุญาต จนท้ายที่สุดก็ต้องใส่ชื่อวงควีน และ โบวี ในเครดิตผู้แต่งเพลง แบ่งค่าลิขสิทธิ์กันตามระเบียบ หลายปีต่อมา “วานิลลา ไอซ์” เผยว่ายอมจ่ายเงิน 4 ล้านดอลลาร์ซื้อสิทธิ์ ราคาถูกกว่าการที่ต้องแบ่งค่าลิขสิทธิ์ไปตลอด แต่ฝ่ายโฆษกของวงควีนบอกว่าไม่เป็นความจริง
มาถึงคดีที่เรียกเสียงฮือฮาอย่างกว้างขวาง คือเพลง “เบลอร์ ไลน์ส” ของ “โรบิน ติก” และ “ฟาร์เรล วิลเลียมส์” ที่ถูกครอบครัวของระดับตำนาน อย่าง “มาร์วิน เกย์” ผู้ล่วงลับฟ้องว่าลอกเลียนเพลงดัง “ก็อต ทู กีฟ อิต อัพ” ในปี 2556 หลังต่อสู้นานหลายปี ก็จบลงด้วยความพ่ายแพ้ของติก และวิลเลียมส์ ที่ต้องชดใช้ค่าเสียหายมากกว่า 7 ล้านดอลลาร์ และส่วนแบ่งค่าลิขสิทธิ์ครึ่งหนึ่ง อย่างไรก็ตาม มีเหล่าศิลปิน นักแต่งเพลงชั้นแนวหน้ามากกว่า 200 คน อย่างวง เอิร์ธ, วินด์ แอนด์ ไฟร์, ลินคิน พาร์ค, เจนนิเฟอร์ ฮัดสัน และฮานส์ ซิมเมอร์ ลงนามยื่นต่อศาลอุทธรณ์ ค้านคำตัดสินของศาลชั้นต้น โดยอ้างว่าคำตัดสินดังกล่าวเป็น “อันตรายอย่างมาก” ต่อวงการเพลง
...
ส่วนเคสของชีแรนก็ยังต้องติดตามว่าคดีละเมิดลิขสิทธิ์ในเพลง “เชพ ออฟ ยู” จะจบลงในทิศทางใด เพราะไม่ว่าอย่างไรชีแรนยังต้องเดินหน้าต่อสู้คดีเดียวกันกับครอบครัวของ มาร์วิน เกย์ คนเดิมที่กล่าวหาว่าเพลง “ติงกิง ออฟ ยู” มีส่วนคล้ายอย่างมากกับเพลงดังในปี 1973 อย่าง “เลต’ส เก็ต อิต ออน” ในสหรัฐฯ ต่อไปอีกคดี หลังจากเคยยอมจ่ายเงิน 20 ล้านดอลลาร์เพื่อยุติคดีละเมิดลิขสิทธิ์ในเพลง “โฟโตกราฟ” ในปี 2560 มาก่อนแล้ว.
อมรดา พงศ์อุทัย