คนที่มีหน้าที่เขียนเรื่องต่างประเทศ ต้องติดตามการกระดิกพลิกตัวของประเทศต่างๆ อย่างชั่วโมงต่อชั่วโมง ผู้คนในทุกประเทศเดี๋ยวนี้ต่างบ่นว่าโควิด-19 ทำให้เศรษฐกิจแย่ แท้ที่จริง เศรษฐกิจทั้งของโลกและของประเทศแย่มาตั้งแต่ไตรมาสสุดท้ายของพ.ศ.2562 การค้าสินค้าในภาพรวมของไตรมาสสุดท้ายขยายตัวในอัตราต่ำกว่าปีก่อนถึงร้อยละ 1ปีที่แล้วที่เศรษฐกิจแย่เพราะนโยบายการค้าของทรัมป์ ถ้าผู้อ่านท่านยังจำความหลังได้ พ.ศ.2562 ทรัมป์มุ่งแต่จะเอาชนะคะคานจีน ถึงแม้ไม่มีโควิด-19 แต่ไอ้สงครามการค้าสหรัฐฯ-จีน ซึ่งเป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่อันดับ 1 และ 2 ของโลก ก็ทำให้เศรษฐกิจโลกเดี้ยงอยู่แล้ววิกฤติโควิด-19 เหมือนโยนถังน้ำมันเข้าไปในกองเพลิง ทั้งเศรษฐกิจ สังคม การเมือง พังหมด ทุกประเทศต้องไปค้นเงินก้นกระเป๋ามาใช้ ที่ทำนายทายทักว่าพฤษภาคมจะดี ตุลาคมจะดี ผมอยากจะถามว่าคุณใช้พื้นฐานอะไรมาทำนาย คุณก็เพียงแต่พูดให้กำลังใจกันไปวันๆ เป็นเพียงไอ้พวกโลกสวยเศรษฐกิจจะดีมันต้องช่วยกันฟื้นการค้าระหว่างประเทศ การค้าระหว่างประเทศจะช่วยขยับขับเคลื่อนให้เศรษฐกิจโลกโงหัวขึ้นมาได้ใหม่ เมื่อปีที่แล้วเศรษฐกิจแย่เพราะไอ้ปื๊ดมันไปทำลายบรรยากาศตลาดเสรี เที่ยวไปตั้งกำแพงภาษีโน่นนี่นั่น กีดกันประเทศโน้นประเทศนี้หลังโควิด-19 ถ้าจะให้รอด ทุกประเทศ ทุกคน จะต้องช่วยกันประคับประคองบรรยากาศตลาดเสรี ประเทศใหญ่ก็ต้องอย่ารังแกประเทศเล็กชาติน้อยด้วยการตั้งกำแพงภาษีกีดกันอย่างที่ทรัมป์ทำมาตลอดต้องยอมรับว่าตอนนี้ตลาดหดตัวรุนแรง ไม่มีใครทำนายทายทักได้ว่าความยากลำบากทางเศรษฐกิจจะอยู่นานเท่าไหร่ คนกลัวการแพร่ระบาดของเชื้อโรคจึงต้องอยู่บ้าน พออยู่บ้านก็ไม่มีการเดินทาง ค่าใช้จ่ายต่างๆ ก็ลดลงไป ทั้งภาคบริการและภาคการผลิตของทุกประเทศนิ่งหมดผมเกิดไม่ทัน พ.ศ.2472 แต่ตอนเรียนปริญญาตรีเศรษฐศาสตร์ที่อูเทร็ค ราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ ทุกคนต้องเรียนเรื่องเกรทดีเพรสชั่น ซึ่งหมายถึงภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ ตอนนั้นตกต่ำอยู่นานถึง 10 ปี ใครที่อยากจะสัมผัสความรู้สึกของมนุษย์ที่มีชีวิตอยู่ในช่วงเศรษฐกิจตกต่ำที่สุดในประวัติศาสตร์โลก ต้องไปอ่านนิยาย The Grapes of Wrath ที่เขียนใน พ.ศ.2482 ปีที่เศรษฐกิจตกต่ำสิ้นสุด คนเขียนคือ จอห์น สไตน์เบกสไตน์เบกเอาข้อมูลที่เขียนมาจากการเดินทางและการใช้ชีวิตร่วมกับชาวนาจากโอกลาโฮมาผู้อพยพไปหางานทำที่แคลิฟอร์เนีย สไตน์เบกถ่ายทอดความรู้สึกขมขื่นและสิ้นหวังของชาวนา เล่าถึงการเอารัดเอาเปรียบ ความขัดแย้งที่เกิดจากการต่อสู้ดิ้นรนเพื่อเอาตัวรอดของผู้คนที่มีชีวิตในช่วงเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ได้เหมือนกับเราเข้าไปอยู่ในเหตุการณ์จริงๆใครอ่าน The Grapes of Wrath แล้วไม่สะเทือนใจ คนนั้นใจนิ่งมาก คนที่เรียนมาทางเศรษฐศาสตร์และประวัติศาสตร์ต่างยกย่องว่า The Grapes of Wrath เป็นนิยายแต่เป็นเอกสารทางประวัติศาสตร์ที่ถ่ายทอดสังคมอเมริกันในช่วงเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ได้ถูกต้องที่สุดผมมีชีวิตอยู่ในวิกฤติแฮมเบอร์เกอร์ บางคนเรียกว่าวิกฤติซับไพรม์ ผมอยากจะเรียนว่าวิกฤติซับไพรม์ที่เกิดขึ้นเมื่อ พ.ศ.2551 เมื่อเทียบกับภาวะเศรษฐกิจถดถอยครั้งใหญ่ เมื่อ พ.ศ.2472 หรือเมื่อ 91 ปีที่แล้ว แฮมเบอร์เกอร์นี่เป็นวิกฤติทารกไปเลยสงครามยังไม่จบ อย่าเพิ่งนับศพทหาร ตอนนี้ยังไม่รู้ว่า วิกฤติโควิด-19 จะลากยาวเหมือนวิกฤติ พ.ศ.2472 หรือเปล่า ถ้าลากยาวถึง 10 ปี มีหวังมนุษย์อดตายกันเป็นล้านคนแน่ไทยยังดีที่ประเทศของเราอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร แผ่นดินเรามีความหลากหลายของพืชและสัตว์สูง ถึงตกงานไม่มีเงิน ก็ยังเดินดุ่มไปไม่เหลียวหลัง ไปเก็บผักหญ้าหาปลามาประทังชีวิตได้ นึกถึงพวกที่อยู่ในทวีปอเมริกาเหนือหรือยุโรป ทวีปที่ผลิตอาหารการกินได้เฉพาะบางฤดูกาล พอหน้าหนาวเข้ามาเยือน ผู้คนก็คงจะล้มตายคล้ายเมื่อ 91 ปีที่แล้ว.นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยsonglok1997@gmail.com
