สายพันธุ์ผลไม้ตระกูลส้มหรือผลไม้ที่มีกลิ่นมะนาว (Citrus) ที่เราเห็นกันอยู่ทุกวันนี้ ไม่ว่าจะเป็นส้มเกลี้ยง ส้มโอ หรือจำพวกมะนาว ซึ่งมีทั้งชนิดเลมอน (lemon) ซึ่งเป็นสายพันธุ์หนึ่งของมะนาว มีเปลือกเหลืองหนา ทว่ารสเปรี้ยวนั้นละมุนกว่ามะนาวเปลือกบางสีเขียวรสเปรี้ยวจี๊ด (lime) ที่คนในแถบเอเชียใช้ปรุงอาหารให้รสชาติจัดจ้าน แต่จริงๆแล้วผลไม้เหล่านี้สืบเชื้อสายมาจากพืชบรรพบุรุษเดียวกันและมีต้นกำเนิดในทวีปเอเชียเมื่อประมาณ 8 ล้านปีที่ผ่านมาล่าสุด ทีมนักวิทยาศาสตร์จากสถาบันเชื่อมต่อข้อมูลทางพันธุกรรมแห่งกระทรวงพลังงานสหรัฐอเมริกา (U.S. Department of Energy Joint Genome Institute) ได้จัดลำดับข้อมูลทางพันธุกรรมทั้งหมดหรือจีโนม (genome) ของสายพันธุ์ส้มจำนวน 60 ชนิด เพื่อสร้างแผนภูมิแสดงลำดับเครือญาติของวงศ์ตระกูล (family tree) ซึ่งการสืบหาต้นกำเนิดของต้นส้มนั้นเชื่อมโยงไปถึงเชิงเขาด้านตะวันออกเฉียงใต้ของเทือกเขาหิมาลัยในช่วงปลายยุคไมโอซีน (Miocene) ที่พบว่าพืชตระกูลนี้แพร่กระจายอย่างรวดเร็วไปทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในช่วงที่เกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในสมัยโบราณ ซึ่งส่งผลให้ลมมรสุมฤดูร้อนอ่อนลงทั้งนี้ การแพร่ขยายพันธุ์และการกระจายตัวของส้มในยุคของโบราณเป็นสิ่งที่ถกเถียงกันมาเนิ่นนาน ดังนั้น การใช้วิธีเปรียบเทียบศึกษาข้อมูลทางพันธุกรรมครั้งใหม่นับเป็นวิธีแก้ปัญหาให้กระจ่างชัดขึ้นเกี่ยวกับอนุกรมวิธานวิทยาหรือการจัดหมวดหมู่ของสิ่งมีชีวิตให้เป็นระบบ และอาจนำไปสู่การปรับปรุงพันธุ์ผลไม้ตระกูลส้มให้ดีขึ้น รวมทั้งทนทานต่อโรค.
