เปิดเบื้องหลัง“เงินกู้ออนไลน์”คิดดอกเบี้ยโหด 240% ต่อปี รู้ทันเจ้าหนี้ไร้ใบอนุญาต ระบาดหนักโซเชียล

ในยุคที่ค่าครองชีพพุ่งสูงขึ้นตลอดทุก ๆ ปี ไม่ว่าจะเป็นค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าเดินทาง หรือแม้แต่ของกินในชีวิตประจำวัน หลายครอบครัวกลับพบว่ารายได้ของตัวเองยังคงเท่าเดิม หรือบางครั้งแย่ลงกว่าก่อนหน้า สภาพคล่องเริ่มฝืด เงินไม่พอใช้ บางคนเริ่มต้องดึงเงินออม บางคนเริ่มต้องหยิบยืม และสุดท้าย “เงินกู้” กลายเป็นทางออกที่เลี่ยงไม่ได้ของคนจำนวนไม่น้อย

เงินกู้ที่เคยเป็นเรื่องยุ่งยาก ต้องใช้เอกสารสารพัด ต้องไปยื่นเรื่องตามธนาคาร ต้องมีคนค้ำ มีเครดิตดีเท่านั้นถึงกู้จะได้ แต่ปัจจุบันนี้กลับกลายเป็นเรื่องที่ง่าย กดแค่ไม่กี่คลิก ก็กู้ได้แล้ว ไม่ว่าจะเป็นการกู้ผ่านแอปฯ ไลน์ ผ่านเพจเฟซบุ๊ก หรือแม้กระทั่งในอินสตาแกรม และ Tiktok ที่เปิดรับกู้กันง่าย ๆ แค่กรอกชื่อ เบอร์โทร ส่งบัตรประชาชน และบัญชีธนาคาร ก็สามารถรับเงินเข้าบัญชีทันทีได้ภายในไม่กี่นาที โดยที่บางเจ้ามีระบบให้ผ่อนจ่ายแบบรายวัน รายเดือน และหากผ่อนดี ไม่เบี้ยว ยังได้รับวงเงินเพิ่มในอนาคตอีกต่างหาก

เปิดเบื้องหลัง เงินกู้ด่วน รับเงินใน 10 นาที

ฟังดูเหมือนดี ไม่ต้องยุ่งยาก ไม่ต้องตรวจเครดิตบูโร ไม่ต้องมีคนค้ำ ไม่ต้องไปธนาคารให้เสียเวลา ซึ่งทั้งหมดนี้กลายเป็นจุดขายของเงินกู้นอกระบบจำนวนมากในโลกออนไลน์ ที่มักใช้คำโฆษณาเกลื่อนกลาดในทุกแพลตฟอร์ม ไม่ว่าจะเป็น “กู้วันนี้ รับเงินใน 10 นาที” หรือ “อนุมัติง่าย ไม่เช็กเครดิต ดอกเบี้ยต่ำสุด ๆ ผ่อนสบาย ๆ ได้ทุกอาชีพ

แต่ในความเป็นจริง ข้อเสนอดูดีเหล่านี้กลับกลายเป็นกับดักทางการเงินที่อันตรายอย่างเงียบ ๆ เพราะหลายเจ้าที่ปล่อยเงินกู้ มักไม่ใช่ผู้ให้บริการทางการเงินที่ได้รับอนุญาตตามกฎหมาย ไม่มีใบอนุญาตประกอบธุรกิจสินเชื่อจากธนาคารแห่งประเทศไทย และที่สำคัญ ดอกเบี้ยที่เรียกเก็บนั้น สูงเกินกว่าอัตราที่กฎหมายกำหนดอย่างมหาศาล

ไม่เพียงเท่านั้น หลายกรณีมีพฤติกรรมทวงหนี้ที่รุนแรง ข่มขู่คุกคาม ใช้ถ้อยคำหยาบคาย หรือแม้แต่ประจานลูกหนี้ในโซเชียลมีเดีย รวมถึงการเข้าถึงข้อมูลส่วนตัวผ่านมือถือด้วยวิธีแฮก หรือใช้แอปฯ หลอกให้ติดตั้งเพื่อดึงข้อมูล เรื่องเหล่านี้ล้วนผิดกฎหมายทั้งสิ้น และเกิดขึ้นกับผู้กู้จำนวนมากที่ไม่ทันระวัง

คำถามที่ตามมาคือ เงินกู้ในโลกออนไลน์ที่เราเห็นนั้น น่าเชื่อถือแค่ไหน? และดอกเบี้ยที่แท้จริงที่ถูกต้องตามกฎหมายเขากำหนดไว้เท่าไร? หรือทั้งหมดนี้เป็นแค่คำโฆษณาทางการเงิน ที่สุดท้ายจะทำให้ผู้กู้ยิ่งจนลงไปอีก

Thairath Money จะพาไปทำความเข้าใจอย่างตรงไปตรงมา เจาะลึกว่าเงินกู้เหล่านี้หน้าตาเป็นอย่างไร ดอกเบี้ยควรอยู่ที่เท่าไร และเราจะรู้ได้อย่างไรว่าสินเชื่อไหน “น่าเชื่อถือ” หรือ “น่าหลีกเลี่ยง” เพื่อให้ทุกคนมีข้อมูลก่อนตัดสินใจกู้เงินในภาวะเศรษฐกิจแบบนี้

เงินกู้ออนไลน์ อนุมัติแสนง่าย ดอกเบี้ยแสนถูก จริงหรือโฆษณา?

เจ้าหนี้ปล่อยกู้ ที่โผล่ขึ้นตามโซเชียลมีเดียเหล่านี้ ส่วนใหญ่มัก ไม่ใช่สถาบันการเงินที่ได้รับใบอนุญาตจากธนาคารแห่งประเทศไทย แถมบางรายไม่มีสถานะเป็นนิติบุคคลด้วยซ้ำ ไม่สามารถตรวจสอบแหล่งที่มาได้ และไม่มีหน่วยงานกำกับดูแล พวกเขาใช้ช่องทางออนไลน์ในการเข้าถึงผู้ที่เดือดร้อนทางการเงินได้อย่าวรวดเร็ว 

ไม่ว่าจะเป็นโพสต์เงินกู้ในกลุ่มเฟซบุ๊ก การยิงโฆษณาผ่าน IG Reels / Story หรือแม้แต่คลิปรีวิวบน TikTok ที่อ้างว่ามีลูกค้าเคยกู้มาแล้ว ได้เงินจริง สิ่งที่ตามมาคือการที่จะให้ลูกค้าทักแชตส่วนตัว หรือขอให้ผู้กู้กรอกข้อมูลส่วนตัวโดยไม่มีหลักประกันใด ๆ ว่าข้อมูลจะไม่ถูกนำไปใช้ในทางที่ผิด

ในบางกรณี ผู้ปล่อยกู้ยังมีการแสดงตนว่าเป็นบริษัทถูกกฎหมาย ใช้โลโก้เลียนแบบธนาคารหรือแอปชื่อดังหรือปลอมใบอนุญาตจนทำให้ผู้กู้เข้าใจผิดว่าเป็นสินเชื่อในระบบแต่หากตรวจสอบอย่างละเอียด จะพบว่า “ไม่มีชื่ออยู่ในบัญชีผู้ได้รับอนุญาต” ของธนาคารแห่งประเทศไทย และที่สำคัญ อัตราดอกเบี้ยที่เรียกเก็บ มักจะ “สูงเกินกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้” อย่างชัดเจน

จากภาพกรณีข้างต้น เป็นตัวอย่างตารางการกู้ยืมจากบ้าน Thairath Money โดยจะมีการให้ผ่อนยืมตั้งแต่ 5,000 - 200,000 บาท ระยะเวลาผ่อนตั้งแต่ 6 - 36 เดือน ถ้าเรากู้เงินจากบ้าน Thairath Money ยอดเงิน 10,000 บาท ผ่อน 6 เดือน เดือนละ 2,000 บาท รวมคือจ่าย 12,000 บาท แปลว่า เสียดอก 2,000 ภายใน 6 เดือน คิดเป็นดอกเบี้ย 20% ต่อเดือนเลยทีเดียว

แต่ตามประมวลกฎหมายแพ่ง และพาณิชย์ มาตรา 654 กำหนดให้การเรียกดอกเบี้ยจากการให้กู้ยืมเงิน ต้องไม่เกิน 15% ต่อปี ถ้าเกิน ก็คือผิดกฎหมาย โดนทั้งจำ ทั้งปรับไม่เกิน 200,000 บาท ตาม พ.ร.บ. ห้ามเรียกดอกเบี้ยเกิน ปี 2560 

ซึ่งนั่นก็หมายความว่า ผิดกฎหมายอย่างชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นผู้ให้กู้ที่ไม่ได้รับใบอนุญาต หรือคิดดอกเบี้ยเกินกว่าที่กฎหมายกำหนด ล้วนเข้าข่ายความผิดตามกฎหมายทั้งทางแพ่งและอาญา โดยเฉพาะในกรณีที่คิดดอกเบี้ยในอัตรา 20% ต่อเดือน อย่างที่เห็นในกรณีตัวอย่างนั้น เทียบเท่ากับ 240% ต่อปี ซึ่งเกินจากเพดานที่กฎหมายอนุญาตไว้ถึง 16 เท่า และถือว่าเป็นการเอาเปรียบผู้บริโภคอย่างร้ายแรง

ถึงแม้ว่าเราสามารถกู้เงินจากแหล่งเหล่านี้ได้อย่างรวดเร็ว แต่มันเป็นการสนับสนุนให้คนเหล่านี้ทำสิ่งที่ผิดกฎหมายต่อไปได้เรื่อย ๆ และไม่เพียงแต่จะเป็นการขุดหลุมฝังตัวเองในระยะยาว แต่ยังสุ่มเสี่ยงต่อการถูกคุกคาม สูญเสียความเป็นส่วนตัว และยังต้องแบกรับภาระหนี้ที่ดอกเบี้ยมหาศาล ในขณะที่ผู้ให้กู้เองก็เสี่ยงติดคุก เสียชื่อเสียง และกลายเป็นผู้กระทำผิดทางกฎหมายแบบเต็มรูปแบบ

แม้การปล่อยกู้แบบผิดกฎหมายจะมีความเสี่ยง และแม้จะมีบทลงโทษตามกฎหมายที่ชัดเจน แต่ความจริงที่มันสะท้อนผ่านชีวิตของคนจำนวนไม่น้อยคือ พวกเขายังเลือกที่จะกู้ ไม่ใช่เพราะไม่รู้ว่าผิดกฎหมาย ไม่ใช่เพราะคิดว่าได้ดอกเบี้ยถูก แต่เพราะไม่มีทางเลือกอื่นที่ง่าย และเร็วพอสำหรับพวกเขา

ทำไมคนถึงยังยอมกู้ ทั้ง ๆ ที่รู้ว่าผิดกฎหมาย?

คำตอบข้อนี้ไม่ได้ซับซ้อน แต่ก็ไม่ง่ายพอจะมองข้ามได้ หลายคนที่เลือกกู้เงินนอกระบบ หรือเงินกู้ออนไลน์แบบผิดกฎหมาย ล้วนมีเหตุผลหลัก ๆ ที่คล้ายกัน เพราะมันเร็ว และไม่ต้องมีเงื่อนไขเยอะ บางคนเพิ่งตกงาน ไม่มีสลิปเงินเดือน บางคนไม่มีหลักทรัพย์ ไม่มีเครดิตหรือบางคนเคยมีหนี้เสียมาก่อน ก็สามารถกู้ได้

หลายคนแค่ต้องการเงินสดด่วนภายในไม่กี่ชั่วโมง เพื่อพยุงสถานการณ์เฉพาะหน้า เช่น เพื่อเอามาโปะหนี้บัตรเครดิต ค่ารักษาพยาบาล หรือแม้แต่ค่าใช้จ่ายจำเป็นในครอบครัว ฯลฯ ซึ่งเหตุผลทั้งหมดเหล่านี้ ธนาคารหรือสถาบันการเงินถูกกฎหมายมักไม่สามารถตอบโจทย์ได้ทันที เพราะต้องผ่านการตรวจสอบเอกสาร ตรวจเครดิตบูโร หรือมีคุณสมบัติบางอย่างที่คนเหล่านี้ไม่มี ขณะที่เงินกู้นอกระบบหรือเงินกู้ผิดกฎหมายหลายเจ้ามาในรูปแบบที่ไม่ถามอะไรเลย ขอแค่มีบัตรประชาชน บางที่แค่แอดไลน์ก็รู้ผลอนุมัติ และพร้อมโอนทันทีในไม่กี่นาที 

แม้จะรู้ว่าเสียดอกแพง เสี่ยงถูกขู่กรรโชก ถูกประจาน ถูกยึดทรัพย์ หรือมีปัญหาภายหลัง แต่ในช่วงเวลาที่ถูกบีบบังคับ การมีเงินใช้เลย กลายเป็นสิ่งสำคัญกว่า ที่น่าตกใจกว่านั้นคือ กลุ่มคนที่ผู้กู้มากที่สุด มักเป็นผู้มีรายได้น้อย คนทำงานหาเช้ากินค่ำ หรือคนสูงอายุที่ไม่เข้าใจกลไกทางการเงินมากนัก บางคนไม่รู้ด้วยซ้ำว่าโดนคิดดอกเบี้ยผิดกฎหมาย บางคนไม่กล้าแจ้งความเพราะกลัวจะมีปัญหาตามมา 

สุดท้าย เงินกู้ ที่หาได้ง่ายอาจไม่ใช่ เงินกู้ที่ดี ก่อนตัดสินใจกู้ เราควรที่จะถามตัวเองให้ดีก่อน ว่าจำเป็นต้องกู้นอกระบบจริง ๆ หรือไม่ และ มีทางเลือกอื่น ๆ อีกไหม เพื่อไม่ให้เราตกไปอยู่ในกับดัก เพราะดอกเบี้ยที่ดูเหมือนน้อยในตอนแรก อาจพาเราไปสู่ปัญหาที่ใหญ่กว่าในระยะยาว

ที่มา : ttbbank  ,scb

อ่านข่าวการเงินส่วนบุคคล และการวางแผนการเงิน กับ Thairath Money เพื่อให้คุณ "การเงินดีชีวิตดีได้ที่ https://www.thairath.co.th/money/personal_finance 

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้  https://www.facebook.com/ThairathMoney