ประวัติศาสตร์กำเนิด “หุ้น” ใครเป็นคนคิดขึ้นมา? จุดเริ่มต้นของการลงทุน ที่ทำให้โลกไม่เหมือนเดิม

คำว่า “หุ้น” หลายคนคงเคยได้ยินกันจนชินหูอยู่แล้ว และในปัจจุบัน การลงทุนในหุ้นก็กลายเป็นเรื่องใกล้ตัวมากขึ้น โดยเฉพาะสำหรับคนรุ่นใหม่ที่เข้าถึงข้อมูลได้ง่ายเพียงปลายนิ้ว จึงไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไปสำหรับใครที่อยากเริ่มต้นลงทุน ขอแค่มีโทรศัพท์มือถือหนึ่งเครื่อง และอินเทอร์เน็ต ก็สามารถศึกษาหาความรู้ และเริ่มทำความรู้จักกับหุ้นที่สนใจได้ทันที

อย่างไรก็ดี ถ้าเราย้อนกลับไปเมื่อ 400 ปีก่อน คนในสมัยนั้นยังไม่มีใครรู้จักคำว่า “หุ้น” แต่พวกเขากลับซื้อขายสิ่งที่เรียกว่า “หุ้น” ได้โดยไม่รู้ตัว และไม่รู้ด้วยซ้ำว่าสิ่งที่พวกเขาทำกันอยู่นั้น จะส่งผลต่อหน้าประวัติศาสตร์การเงินการลงทุนของโลกเป็นอย่างมากจนถึงทุกวันนี้ 

ในบทความนี้Thairath Money จะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับคำว่า “หุ้น” และประวัติศาสตร์ของหุ้น แบบกระชับ และเข้าใจง่ายขึ้น เพื่อเปิดโลกการเงิน ก่อนตัดสินใจควักเงินในกระเป๋าไปลงทุนกับใคร 

หุ้นคืออะไร

คำว่า “หุ้น” คือสิทธิ และสัดส่วนในการเป็นเจ้าของกิจการใดกิจการหนึ่ง หรือบริษัทใดบริษัทหนึ่ง แต่ถ้าอธิบายแบบเข้าใจง่าย ๆ ก็คือถ้าเรามีหุ้นหรือซื้อหุ้นที่อยู่ในกิจการหรือบริษัทนั้น ๆ ก็ถือว่าเราเป็นหนึ่งในเจ้าของกิจการหรือบริษัทนั้น ๆ เช่น ถ้าเราซื้อหุ้นของ TSLA (เทสล่า) เราก็จะเป็นหนึ่งในเจ้าของบริษัทของ Tesla หรือเรียกอีกแบบว่า “เจ้าของร่วม” ตามสัดส่วนแล้วแต่ลงทุนมากน้อยแค่ไหน 

ประวัติศาสตร์ตลาดหุ้น จุดเริ่มต้นโลกของการลงทุน 

“หุ้น” เกิดขึ้นครั้งแรกในประเทศเนเธอร์แลนด์ ด้วยการก่อตั้งบริษัท Dust East India Company หรือ VOC ในช่วงยุคสมัยปลายศตวรรษที่ 16 และ ต้นศตวรรษ 17 ซึ่งเป็นช่วงล่าอาณานิคม หรือยุคที่ยังมีการค้าขายทางเรือสำเภา เป็นช่วงเวลาที่มีความสำคัญของการเปลี่ยนผ่านทางเศรษฐกิจ และการค้าระหว่างประเทศ 

บริษัท VOC ทำกิจการเกี่ยวกับการค้าทางทะเล ซึ่งเป็นบริษัทแรกของโลก และประวัติศาสตร์ที่มีการทำ IPO หรือให้ประชาชนทั่วไปสามารถมาซื้อหุ้นหรือระดมทุนกับทางบริษัท และสามารถรอรับเงินปันผลหรือเงินตอบแทนกับทางบริษัทเมื่อบริษัททำการค้าเสร็จสิ้นแล้วได้

ในเวลาต่อมา มีการก่อตั้งตลาดหลักทรัพย์อัมสเตอร์ดัมขึ้นในปี 1609 ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้น และเป็นแนวคิดแรกของการซื้อขายหุ้น และได้แพร่กระจายไปยังประเทศอื่น ๆ ในทวีปยุโรป เช่น ประเทศอังกฤษ ได้ก่อตั้ง “ตลาดหลักทรัพย์ลอนดอน” ในปี 1698 

โดยจะมีการนัดซื้อขายการตามร้านกาแฟทั่วไปในเมือง ซึ่งยังไม่มีการซื้อขายตามสถานที่ที่ดูปลอดภัยน่าเชื่อถือ และยังไม่มีการควบคุมที่ชัดเจน ซึ่งมีความเสี่ยงที่จะถูกฉ้อโกง และไม่ได้ปลอดภัยเหมือนในยุคปัจจุบัน แต่ก็เป็นจุดเริ่มต้นสำคัญที่นำไปสู่การพัฒนาเป็นตลาดหุ้นที่มีรูปแบบ มีโครงสร้าง และมีกฎระเบียบอย่างชัดเจนอย่างที่เราได้เห็นกัน ในยุคปัจจุบันของเรา 

ส่วนตลาดหุ้นสหรัฐอเมริกา หรือที่บางคนเรียกว่าตลาดหลักทรัพย์อเมริกาที่คนไทยเรากำลังให้ความสนใจอยู่นั้น ได้ถือกำเนิดขึ้นภายใต้การควบคุมดูแลของ อเล็กซานเดอร์ ฮามิลตัน ในปี 1790 ที่ฟีลาเดลเฟีย หลังจากนั้นในปี 1792 ตลาดหลักทรัพย์นิวยอร์กก็ได้ถือกำเนิดขึ้น โดยมีหุ้นของธนาคารแบงค์ ออฟ นิวยอร์ก เป็นหุ้นบริษัทเอกชนแรกที่มีการซื้อขายกันจริง ๆ

ในปัจจุบันตลาดหลักทรัพย์ หรือตลาดหุ้นของสหรัฐอเมริกานั้น ประกอบไปด้วยตลาดหลักทรัพย์นิวยอร์กหรือที่เราเรียกกันติดปากว่า NYSE (New York Stock Exchange) และการซื้อขายหลักทรัพย์นอกตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งควบคุมโดยสมาคมผู้ค้าหลักทรัพย์ของสหรัฐฯ หรือที่เรียกว่า NASDAQ (National Association Of Securities Dealers Automated Quotation) 

ส่วนเมืองอื่น ๆ ของสหรัฐฯ ก็มีตลาดหลักทรัพย์เป็นของตัวเองเหมือนกับประเทศใหญ่ในประเทศต่าง ๆ ซึ่งประเทศสหรัฐฯ เป็นประเทศที่มีตลาดหลักทรัพย์หรือตลาดหุ้นที่ใหญ่ที่สุดในโลก ณ ปัจจุบันนี้

ตำนานตลาดหุ้นไทย กับความพยายามที่เคย “ล้มเหลว”

สำหรับตลาดหุ้นไทย ในบ้านเรานั้น มีต้นกำเนิดและถูกจัดตั้งขึ้นในปี 2505 ในรูปแบบของห้างหุ้นส่วนจำกัด และได้จดทะเบียนบริษัทรวมถึงเปลี่ยนชื่อเป็น ตลาดหุ้นกรุงเทพ ในปี 2506 ถือว่าเป็นความพยายามแรกในการสร้างตลาดทุนในประเทศไทย แต่ด้วยข้อจำกัดหลายด้าน เช่น ขาดกฎหมายรองรับ และไม่มีระบบควบคุมอย่างชัดเจน 

ทำให้ในเวลานั้น ตลาดหุ้นในประเทศไทย ไม่ประสบความสำเร็จและต้องยุติการดำเนินงานไป จนต่อมาในปี 2515 รัฐบาลได้เข้ามาจัดการ และปรับแก้รูปแบบทางกฎหมายต่าง ๆ เพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปอย่างมีระเบียบ ยุติธรรม และโปร่งใส 

เมื่อกฎหมายต่าง ๆ ได้รับการปรับแก้ไขจนลงตัวแล้ว ต่อมาในปี 2518 ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ได้เปิดทำการซื้อขายหลักทรัพย์ครั้งแรก ถือเป็นวันเริ่มต้นตลาดทุนไทยอย่างแท้จริง

อ่านมาถึงตรงนี้ จะเห็นได้ว่า ประวัติศาสตร์ของหุ้นไม่ใช่แค่เรื่องเล่าเก่า ๆ แต่ยังเป็นรากฐานสำคัญที่หล่อหลอมตลาดการเงินทั่วโลก รวมถึงส่งผลต่อการตัดสินใจของนักลงทุนในวันนี้ ซึ่งใครที่กำลังจะเริ่มลงทุนในวันนี้ การเข้าใจว่า "หุ้นคืออะไร" และ "มันเดินทางมาถึงจุดนี้ได้อย่างไร" อาจเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญ ที่ช่วยให้เราลงทุนด้วยความเข้าใจมากกว่าความคาดหวังนั่นเอง 

ที่มา : finansiahero.com ,worldhistoryjournal.com ,set.or.th

เคเกน, มิเชล. ตลาดหุ้น 101. (ชาครีย์นรทิพย์ - บังอร เสวิกุล, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: แอร์โรว์. หน้า 14 

อ่านข่าวหุ้น ข่าวทองคำ และ ข่าวการลงทุน และ การเงิน กับ Thairath Money ได้ที่

https://www.thairath.co.th/money/investment 

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้ https://www.facebook.com/ThairathMoney