รู้จักเกณฑ์ “Free Float” ตลท. นับถอยหลัง 15 หุ้น เร่งแก้ไข เสี่ยงถูกแขวน SP

นักลงทุนหลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า “Free Float” แต่ทราบหรือไม่ว่ามีความสำคัญอย่างไรต่อบริษัทจดทะเบียน (บจ.) และตลาดหุ้นไทยอย่างไร “Thairath Money” พาไปหาคำตอบ

ล่าสุด ตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้แจ้งเตือน 15 บจ. ให้เร่งดำเนินการแก้ไขปัญหา Free Float  หากไม่สามารถปฏิบัติตามเกณฑ์ Free Float ได้ทันภายในเวลาที่กำหนด ก็จะมีความเสี่ยงสูงที่จะถูกสั่งพักการซื้อขายด้วยเครื่องหมาย SP ซึ่งนับเป็นประเด็นที่นักลงทุนต้องติดตามอย่างใกล้ชิด

ตลท. สั่ง 15 หุ้นเร่งแก้ไข เสี่ยงถูกแขวน SP

ตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้แจ้งเตือนบริษัทจดทะเบียน 15 บริษัทเร่งดำเนินการแก้ไขคุณสมบัติด้านการกระจายการถือหุ้นของผู้ถือหุ้นรายย่อยให้ครบถ้วนแล้วเสร็จภายในเวลาที่กำหนด

ตามที่ตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้ขึ้นเครื่องหมาย CF บริษัทจดทะเบียน 15 บริษัท ที่มีการกระจายการถือหุ้นของ ผู้ถือหุ้นรายย่อย (Free Float) ไม่ครบถ้วน ตั้งแต่วันที่ 5 มิถุนายน 2567 รายชื่อดังนี้

1. บริษัท เอเชีย เน็ตเวิร์ค อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น ANI
2. ธนาคาร ซีไอเอ็มบี ไทย จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น CIMBT
3. บริษัท แกรนด์ คาแนล แลนด์ จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น GLAND
4. บริษัท จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น GRAMMY
5. บริษัท เคดับบลิวไอ จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น KWI
6. บริษัท ลากูน่า รีสอร์ท แอนด์ โฮเท็ล จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น LRH
7. บริษัท เอ็นเอฟซี จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น NFC
8. บริษัท พีเอ็ม โทรีเซน เอเชีย โฮลดิ้งส์ จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น PMTA
9. บริษัท พี อาร์ จี คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น PRG
10. บริษัท พลัส เทค อินโนเวชั่น จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น PTECH
11. บริษัท โรงแรมรอยัล ออคิด (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น ROH
12. บริษัท ธนูลักษณ์ จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น TNL
13. บริษัท ยูนิค ไมนิ่ง เซอร์วิสเซส จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น UMS
14. บริษัทหลักทรัพย์ ยูโอบี เคย์เฮียน (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น UOBKH
15. บริษัท ซาเล็คต้า จำกัด (มหาชน) หรือหุ้น ZAA

เนื่องจากบริษัทดังกล่าวถูกขึ้นเครื่องหมาย CF ต่อเนื่องจนใกล้ครบกำหนดระยะเวลา 1 ปี และยังคงมี Free Float ไม่ครบถ้วน ดังนั้น ตลาดหลักทรัพย์ฯ จึงขอแจ้งให้ทั้ง 15 บริษัท เร่งดำเนินการแก้ไขคุณสมบัติดังกล่าวให้แล้วเสร็จ ภายในวันที่ 4 มิถุนายน 2568 (วันครบกำหนดระยะเวลาดำเนินการ)

หากบริษัทยังไม่สามารถแก้ไขคุณสมบัติดังกล่าวได้ ตลาดหลักทรัพย์ฯ จะขึ้นเครื่องหมาย SP (Suspension) เพื่อห้ามซื้อขายหลักทรัพย์ดังกล่าวจนกว่าบริษัท จะสามารถกระจายการถือหุ้นรายย่อยได้ครบถ้วน

เกณฑ์ Free Float คืออะไร ?

Free Float คือ สัดส่วนของหุ้นบริษัทจดทะเบียนที่อยู่ในมือของนักลงทุนทั่วไป และสามารถซื้อขายได้อย่างเสรีในตลาดหลักทรัพย์ โดยไม่ติดข้อจำกัด เช่น หุ้นที่ถือโดยผู้บริหารหรือผู้ถือหุ้นใหญ่ที่มักจะไม่ขายหุ้นออกมาในระยะสั้น หุ้น Free Float จึงเปรียบเสมือนหุ้นที่พร้อมให้ซื้อขายได้ทุกวัน นักลงทุนสามารถเข้าไปซื้อหรือขายหุ้นเหล่านี้ได้ตลอดเวลาที่ตลาดเปิดทำการ

เหตุผลที่ Free Float สำคัญ เพราะมีผลต่อ "สภาพคล่อง" ของหุ้น ยิ่งบริษัทมี Free Float สูง ยิ่งมีคนถือหุ้นกระจายออกไปจำนวนมาก โอกาสที่หุ้นจะซื้อขายได้คล่องตัวก็ยิ่งมาก ส่งผลให้ราคาหุ้นเคลื่อนไหวสะท้อนอุปสงค์-อุปทานจริงในตลาด

ตลาดหลักทรัพย์ฯ จึงกำหนดเกณฑ์ขั้นต่ำของ Free Float เพื่อให้มั่นใจว่าหุ้นของบริษัทนั้นมีความโปร่งใส เข้าถึงง่าย และไม่เสี่ยงต่อการถูกควบคุมราคาจากผู้ถือหุ้นรายใหญ่เพียงไม่กี่รายนั่นเอง

โดย ตลาดหลักทรัพย์ฯ ระบุว่า Free Float หรือ การกระจายหุ้นสู่ผู้ถือหุ้นรายย่อย เป็นหัวใจสำคัญของสภาพคล่องในตลาดหุ้น โดยมองว่าการที่หุ้นกระจายตัวดี จะช่วยให้นักลงทุนสามารถซื้อขายหุ้นได้อย่างคล่องตัวมากขึ้นในราคาที่เหมาะสม ซึ่งส่งผลให้หุ้นตัวนั้นๆ มีความน่าสนใจในการลงทุนมากขึ้น

ด้วยเหตุนี้ ตลาดหลักทรัพย์ฯ จึงกำหนดให้ Free Float เป็นหนึ่งในคุณสมบัติสำคัญที่บริษัทต้องมี ทั้งตอนจะเข้าจดทะเบียนและเพื่อรักษาสถานะการเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯ

ทั้งนี้ ตลาดหลักทรัพย์ฯ กำหนดไว้ชัดเจนว่า บริษัทต้องมีจำนวนผู้ถือหุ้นสามัญรายย่อย ไม่น้อยกว่า 150 ราย และผู้ถือหุ้นรายย่อยเหล่านี้ต้องถือหุ้นรวมกันคิดเป็นสัดส่วน ไม่น้อยกว่า 15% ของทุนชำระแล้วทั้งหมด ของบริษัท

ซึ่ง ตลาดหลักทรัพย์ฯ จะพิจารณาข้อมูลนี้จากรายงาน Free Float ที่บริษัทจัดทำขึ้น โดยอ้างอิงจากรายชื่อผู้ถือหุ้น ณ วันปิดสมุดทะเบียน (Book Closing Date) หรือวันกำหนดรายชื่อผู้ถือหุ้น (Record Date) สำหรับการเข้าประชุมสามัญผู้ถือหุ้นประจำปี

โดยคำว่า "ผู้ถือหุ้นรายย่อย" ในนิยามของ ตลาดหลักทรัพย์ฯ หมายถึง “ผู้ถือหุ้นรายย่อย หมายถึง ผู้ถือหุ้นที่มิได้เป็นผู้ที่มีส่วนร่วมในการบริหารงาน (Strategic Shareholders)” ซึ่งไม่นับรวม บุคคลเหล่านี้เข้าไปใน Free Float ได้แก่

1. กรรมการ, ผู้จัดการ, ผู้บริหารระดับสูง 4 อันดับแรกถัดจากผู้จัดการลงมา ผู้ซึ่งดำรงตำแหน่งเทียบเท่ากับผู้ดำรงตำแหน่งระดับบริหารรายที่ 4 ทุกราย โดยให้นับรวมหุ้นที่ถือโดยผู้เกี่ยวข้องและบุคคลที่มีความสัมพันธ์ทางสายโลหิต
2. ผู้ที่ถือหุ้นเกินกว่า 5% ของทุนชำระแล้ว ยกเว้น บริษัทหลักทรัพย์ บริษัทประกันชีวิต บริษัทประกันภัย กองทุนรวม กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ กองทุนประกันสังคม กองทุนบำเหน็จบำนาญ หรือโครงการลงทุนที่ได้รับอนุมัติตามกฎหมาย
3. ผู้มีอำนาจควบคุมบริษัท บุคคลที่มีความสัมพันธ์ตามกฎหมาย หรือผู้ที่เกี่ยวข้อง เช่น คู่สมรส, บิดามารดา และบุตร เป็นต้น

ถ้าบริษัทไหนมี Free Float ไม่ครบตามเกณฑ์ ตลาดหลักทรัพย์ฯ ก็มีแนวทางจัดการเป็นขั้นตอน ในปีแรกที่พบปัญหา บริษัทจะถูกประกาศชื่อและขึ้นเครื่องหมาย "CF" (Caution - Free Float) ที่หลักทรัพย์ เพื่อเป็นสัญญาณเตือนให้นักลงทุนทราบ และบริษัทเองก็ต้องจัดประชุมชี้แจงข้อมูลและแนวทางแก้ไข (Public Presentation) ภายใน 15 วัน

หากผ่านไปครบ 1 ปีแล้ว บริษัทยังไม่สามารถแก้ไขคุณสมบัติ Free Float ให้เป็นไปตามเกณฑ์ได้ ตลาดหลักทรัพย์ฯ จะปลดเครื่องหมาย CF ออก แล้วเปลี่ยนไปขึ้นเครื่องหมาย "SP" (Suspension) แทน ซึ่งหมายถึงการสั่งพักการซื้อขายหุ้นของบริษัทนั้นชั่วคราว

สถานการณ์น่ากัวงวลมากขึ้น หากยังแก้ไข Free Float ไม่ได้อีก หลังจากถูกขึ้นเครื่องหมาย SP ต่อเนื่องครบ 1 ปี ตลาดหลักทรัพย์ฯ จะประกาศว่าบริษัทนั้น เข้าข่ายอาจถูกเพิกถอน พร้อมกับขึ้นเครื่องหมาย "NC" (Non-Compliance) เพิ่มเติม เพื่อแสดงว่าบริษัทยังไม่สามารถปฏิบัติตามเกณฑ์ได้

และจะยังคงเครื่องหมาย SP (พักการซื้อขาย) ไว้เช่นเดิม ซึ่งในขั้นตอนนี้ บริษัทมีความเสี่ยงสูงที่จะถูก ตลาดหลักทรัพย์ฯ พิจารณาดำเนินการเกี่ยวกับการสั่งเพิกถอนหลักทรัพย์ออกจากตลาดต่อไป ดังนั้น การติดตามเรื่อง Free Float จึงสำคัญมากสำหรับนักลงทุน

อ่านข่าวหุ้น และการลงทุน กับ Thairath Money ได้ที่

https://www.thairath.co.th/money/investment 

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้

https://www.facebook.com/ThairathMoney