ถึงเวลาสร้างพลังจากภายใน โต้คลื่นลมแรงรับปีใหม่ 2569

ในช่วงโค้งสุดท้ายของปี 2568 หลายสำนักวิจัยเศรษฐกิจมองตรงกันว่า เศรษฐกิจไทยปี 2569 จะเติบโตชะลอลงจากปีนี้เหลือไม่ถึง 2% มุมมองลบต่อเศรษฐกิจไทยในปีใหม่นับว่าเกิดขึ้นไม่บ่อยนัก

SCB EIC มองว่า “ในปี 2569 เศรษฐกิจไทยจะเติบโตแค่ 1.5% นับว่าเป็นอัตราการเติบโตที่ต่ำสุดในรอบ 30 ปี (ไม่รวมช่วงปีวิกฤต)” แรงกดดันเข้ามาหลายทาง ทั้งปัจจัยภายนอก เช่น สงครามการค้าและการแข่งขันจากต่างประเทศรุนแรง และปัจจัยภายใน เช่น บาดแผลเชิงโครงสร้างฝังลึกในภาคครัวเรือนและภาคธุรกิจ ความสามารถในการแข่งขันของภาคการผลิตด้อยลง และข้อจำกัดพื้นที่การคลัง ปัจจัยรุมเร้าเหล่านี้ทำให้เครื่องยนต์หลักของเศรษฐกิจเร่งไม่ขึ้น ขณะที่ประเทศกำลังเข้าสู่ช่วงเปลี่ยนผ่านรัฐบาลใหม่ ความไม่แน่นอนทางการเมืองกลับมาเป็นปัจจัยกดดันเศรษฐกิจ

ปีใหม่นี้จึงอาจไม่ใช่แค่รอให้ปัจจัยรุมเร้าปรับดีขึ้น แต่สามารถมองให้เป็น โอกาสเปลี่ยนความท้าทาย ให้กลายเป็นพลังจากภายใน เปลี่ยนความไม่แน่นอนให้เป็นแผนทำจริง ซึ่งเราควบคุมได้

บทความนี้เสนอ “กลยุทธ์สร้างพลังจากภายใน (Inside strategy) : ใช้จ่ายระวัง - ฝังคุณค่าในงาน - สานโอกาสใหม่” สำหรับคนทำงานและธุรกิจ เพื่อเปลี่ยนภาพปี 2569 จากปีแห่งการรอคอยด้วยความหวัง เป็นปีแห่งการสร้างโอกาส และเติบโตอย่างมีคุณค่า

Inside strategy #1 : ใช้จ่ายระวัง

ข้อเท็จจริงสถานการณ์หนี้ครัวเรือนไทยนับว่ายังน่าห่วง สัดส่วนหนี้ครัวเรือนต่อ GDP สูง 86.8% (Q2/2568) การเข้าถึงสินเชื่อครัวเรือนเริ่มหดตัวตั้งแต่ต้นปี 2568 พร้อมสัญญาณความเปราะบางในตลาดแรงงาน เช่น รายได้ครัวเรือนหดตัวครั้งแรก (-5% ใน H1/2568 เทียบ H1/2566) การจ้างงานลดลง และแรงงานกลุ่มบนเริ่มกังวลปัญหาภาระหนี้จากปัญหารายได้ไม่พอรายจ่าย เช่นเดียวกับธุรกิจ SMEs รายได้ยังไม่ฟื้นจากวิกฤตโควิดและมีปัญหาสภาพคล่อง สินเชื่อ SMEs หดตัวนาน 13 ไตรมาสแล้ว

พลังภายในข้อแรก สร้างได้จากการคิดก่อนใช้ ซึ่งจะช่วยลดความตึงตัวของภาวะการเงิน และเสริมภูมิคุ้มกันทางการเงินได้

สำหรับคนทำงาน

1. จัดลำดับความสำคัญการใช้จ่ายอย่างมีสติ : จดบันทึกรายรับรายจ่าย จำกัดรายจ่ายไม่จำเป็น
2. ลดหนี้อย่างมีแผน/เก็บเงินสำรอง : ตรวจสอบยอดหนี้ วางแผนชำระหนี้ให้ตรงเวลา มีแผนลดหนี้ แบ่งเก็บเงินสำรองให้พอใช้ได้นาน 3-6 เดือน
3. ลงทุนระมัดระวัง : กระจายการลงทุนหลายสินทรัพย์ บนระดับความเสี่ยงที่รับได้ เพื่อสร้างผลตอบแทนสูงกว่าการฝากเงินระยะยาว

สำหรับธุรกิจ

1. รักษากระแสเงินสด : เป็นหัวใจสำคัญของธุรกิจ
2. ลดต้นทุนแบบมีคุณภาพ : อาศัยเทคโนโลยีและข้อมูลเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต
3. เข้าใจลูกค้าด้วยข้อมูล : ปรับสินค้าและกลยุทธ์บริการให้ตรงความต้องการ

Inside strategy #2 : ฝังคุณค่าในงาน

ในโลกการทำงานแข่งขันสูงขึ้น ตลาดแรงงานไม่ได้มีตัวเลือกแค่แรงงาน แต่มีทางเลือกให้ AI เป็นผู้ช่วยหรือทำงานแทนแรงงานในบางลักษณะงานได้มากขึ้น ผลสำรวจการใช้ AI ของภาคธุรกิจในโลกปี 2568 โดย McKinsey พบว่าภาคธุรกิจราว 88% ได้ใช้ AI ในการทำธุรกิจแล้ว (สัดส่วนเพิ่มขึ้นเร็วจาก 55% และ 72% ในปี 2566 และ 2567) แม้ 34% ตอบว่ายังอยู่ในขั้นทดลองใช้ แต่อีกกว่า 60% เข้าสู่ขั้นตอนโครงการนำร่อง (Pilot projects) และการขยายผล (Scaling) แล้ว ในช่วงข้างหน้าจึงมีความเป็นไปได้สูงที่ภาคธุรกิจจะมุ่งสู่การขยายผลเต็มที่ (Full scaling) จากการใช้ AI ในไม่ช้า

พลังภายในข้อสอง สร้างได้จากการทำงานให้เกิดคุณค่า ซึ่งจะช่วยเพิ่มความสามารถและรักษางาน

สำหรับคนทำงาน

1. ยกระดับทักษะ (Upskill / Reskill) : ประยุกต์ AI ให้เกิดผลทวีคูณ สร้างคุณค่าด้วยทักษะที่มนุษย์เหนือกว่า AI เช่น วิจารณญาณ ความเข้าอกเข้าใจ (Empathy) และการเล่าเรื่อง (Storytelling)
2. มองหาความหมายในงาน (Purpose) ต่อทีม องค์กร ลูกค้า และสังคม : ด้วยการส่งมอบงานที่สำเร็จตามเป้าหมาย ไม่ใช่แค่ทำงานเสร็จ

สำหรับธุรกิจ

1. ยกระดับความสามารถการแข่งขันขององค์กร : เช่น ยกระดับมาตรฐานสู่องค์กรยั่งยืน เปิดรับ Digital transformation จะช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือของแบรนด์และการเข้าถึงแหล่งเงินทุนถูกลง
2. ลงทุนยกระดับทักษะพนักงาน และเทคโนโลยี
3. สร้างวัฒนธรรมองค์กรเน้นผลลัพธ์ : เช่น ตั้ง KPI ผูกโยงกับคุณค่าต่อลูกค้าและผลิตภาพองค์กร

Inside strategy #3 : สานโอกาสใหม่

ข้อมูลจาก OECD รายงานผลิตภาพแรงงานของไทยลดลงมากกว่าเท่าตัว จาก 4.8% ในช่วงปี 2553-2558 เหลือ 2.1% ในช่วงปี 2559 – 2566 สวนทางกับผลิตภาพแรงงานบางประเทศในภูมิภาคที่ปรับดีขึ้นและสูงกว่าไทยมาก เช่น เวียดนาม (5.1%) สิงคโปร์ (2.6%) เช่นเดียวกับภาคธุรกิจที่อาจยังขาดการพัฒนาความสามารถแข่งขันในสินค้า/บริการ การกระจายตลาด และการนำเทคโนโลยีใหม่มาใช้

พลังภายในข้อสาม สร้างได้จากการมองหาโอกาสใหม่ ต่อยอดจากสิ่งที่มี เริ่มจากสิ่งเล็ก แต่ลงมือทำจริงอย่างต่อเนื่อง

สำหรับคนทำงาน

1. ต่อยอดจากทักษะปัจจุบัน/ความสนใจพิเศษ : รวมถึงทักษะดิจิทัลที่จะสร้างอาชีพเสริมได้ในเศรษฐกิจดิจิทัลและสร้างสรรค์ เช่น เรียนรู้ AI ฟรี บนแพลตฟอร์มออนไลน์
2. เรียนรู้เทคโนโลยีใหม่ : AI และ Automation

สำหรับธุรกิจ

1. มองหาตลาดใหม่ที่กำลังเติบโต : เช่น อินเดีย และตะวันออกกลาง
2. โอกาสทางธุรกิจเกาะเทรนด์ใหม่ : เช่น เศรษฐกิจดิจิทัล เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว

เปลี่ยนภาพปี 2569 ให้เป็นปีแห่งความหวังและสร้างความหมาย

ปี 2569 คลื่นลมเศรษฐกิจอาจไม่สงบ แต่เราจะแล่นเรือในลมแรงได้ หากมี Inside strategy สร้างพลังจากภายใน

“Life isn’t about waiting for the storm to pass. It’s about learning how to dance in the rain.” — Vivian Greene

ขอให้ปีใหม่ 2569 เป็นปีที่คุณสร้างคุณค่าในทุกการตัดสินใจ สานต่อความคิดให้เป็นความจริง และเติบโตได้จากพลังภายในของผู้อ่านทุกคนค่ะ

ติดตามข้อมูลด้านเศรษฐกิจและนโยบายรัฐบาล กับ ThairathMoney ได้ที่ https://www.thairath.co.th/money/economics/thailand_econ

ติดตามเพจ Facebook : Thairath Money ได้ที่ลิงก์นี้  https://www.facebook.com/ThairathMoney