ทุกการเริ่มต้น ย่อมมีจุดสิ้นสุด... จากจุดเริ่มต้นเมื่อปี 2008 มาถึงปัจจุบัน 2020 การเดินทางกว่าทศวรรษ กับหนัง 3 เรื่อง ตำนานเจ้ากังฟูสู้ยิบตา “ยิปมัน” ก็เดินทางมาสู่บทสุดท้ายใน IP MAN 4: The Finale หรือในชื่อไทยว่า ยิปมัน 4 เดอะไฟนอล ภาคสุดท้ายของปรมาจารย์หย่งชุน ที่มีตัวตนอยู่จริงในประวัติศาสตร์
ยิปมัน 4 เดอะไฟนอล นอกจากจะเล่าเรื่องราวการต่อสู้ครั้งสุดท้ายของ “ยิปมัน” (ดอนนี่ เยน) แม้ว่าเขาจะผ่านการต่อสู้ที่ดุเดือด จนได้รับการยกย่องว่าเป็นปรมาจารย์ แต่อีกด้านเขาก็คือ “พ่อ” ธรรมดาๆ คนหนึ่งที่อยากวางรากฐานให้กับชีวิตของลูก เพื่อจะได้มีอนาคตที่สดใส หลังจากที่รู้ตัวว่าตัวเองกำลังป่วยด้วยโรคร้าย
ยิปมันจึงตอบรับคำเชิญจากศิษย์เบอร์หนึ่ง “บรูซ ลี” (แดนนี่ ชาน) เดินทางไปชมการแสดงศิลปะการต่อสู้ที่อเมริกา ซึ่งตอนนี้ บรูซ ลี กำลังเป็นผู้ที่ยกระดับกังฟูจีนสู่สายตาชาวโลก อีกด้านก็เพื่อหาโรงเรียนให้กับลูกชายของเขา ชีวิตของชาวจีนมากมายที่อาศัยอยู่ในประเทศแห่งเสรีชนนี้น่าจะมีชีวิตที่ดีความสุข แต่เขากลับพบว่าแท้ที่จริงเป็นเพียงภาพลวงตา เบื้องหลังยังมีการเหยียดเชื้อชาติและความอยุติธรรมที่ชาวจีนในฐานะผู้อพยพได้รับ
...
สถานการณ์ยิ่งรุนแรงมากขึ้น เมื่อกลุ่มคนจีนและอาจารย์กังฟูจีนที่อเมริกาถูกทำร้ายอย่างหนักจากตำรวจและทหารของอเมริกัน ยิปมันจึงได้ยื่นมือเข้าช่วยเหลือ การต่อสู้กันระหว่างศิลปะการต่อสู้แบบตะวันออก VS ศิลปะการต่อสู้แบบตะวันตก เพื่อกอบกู้ศักดิ์ศรีของชาวจีนจึงเริ่มต้นขึ้น
ฉากแอ็กชั่นหมัดมวยอันเป็นจุดขายสำคัญที่ทำให้ “ยิปมัน” โด่งดังและยืนหนึ่งของหนังแอ็กชั่นจีนในยุคปัจจุบัน ในภาค 4 นี้ ยังคงคุณภาพของงานแอ็กชั่นที่รวดเร็ว ดุดัน เลือดลมสูบฉีด เช่นเดิม ด้วยวัย 56 ปีของดอนนี่ เยน เนื้อเรื่องที่ว่ายิปมันกำลังป่วย และความคุ้นชินของคนดู ทำให้รู้สึกว่าฉากแอ็กชั่นในภาคนี้ได้ลดทอน “ความหวือหวา” ลดลงไป แต่เพิ่มความหนักหน่วง ดุ ดิบ เข้ามา เป็นการต่อสู้ในแบบ “รุ่นใหญ่” ที่เน้นการอ่านเกมแล้วค่อยตอบโต้มากขึ้น ให้สมกับการเป็นปรมาจารย์หย่งชุน
ผู้กำกับ วิลสัน ยิป และนักแสดง ดอนนี่ เยน แม้จะเป็นการร่วมงานกันครั้งที่ 4 แล้วในหนังยิปมัน แต่ก็ยังคงเส้นคงวาในการสร้างสรรค์ฉากการต่อสู้ในเชิงหมัดมวยให้ออกมาได้ทรงพลังและน่าจดจำในทุกฉาก ทั้งการต่อสู้ระหว่างหย่งชุน VS คาราเต้, หย่งชุน VS มวยแบบตะวันตก และ หย่งชุน VS ไทเก๊ก หรือก็คือการต่อสู้ระหว่างกังฟูจีนด้วยกันเอง ที่เหมือนเป็นการนำส่วนผสมจากผลงานที่ประสบความสำเร็จมาแล้วใน 3 ภาคก่อนหน้า ให้มารวมกันอยู่ในเรื่องเดียว
...
ด้วยเหตุนี้ทำให้การเดินทางของเรื่องราวก่อนไปถึงฉากต่อสู้ดังกล่าว เนื้อหาสาระจึงไม่ได้แตกต่างจาก 3 ภาคก่อนหน้านั้นเลย ทั้งเรื่องของการวัดฝีมือว่าศิลปะการต่อสู้ของใครแน่กว่า การต่อสู้เพื่อชนชาติ หรือความขัดแย้งกันภายในที่ต้องใช้กำลังมาเป็นเครื่องตัดสิน ถ้าว่ากันตรงๆ ก็คือ ยิปมัน 4 เดอะไฟนอล ไม่ได้มีประเด็นอะไรใหม่ๆ ให้จับต้อง เพียงแค่เปลี่ยนฉากหลังจากฮ่องกงมาเป็นไชน่าทาวน์ในอเมริกา
ประเด็นที่นำไปสู่ฉากแอ็กชั่นที่เป็นหนึ่งในจุดแข็งของซีรีส์นี้ ที่ส่งผลให้อารมณ์ความรู้สึกของคนดูที่มีต่อฉากแอ็กชั่นนั้นเร้าใจและตื่นเต้นมาตลอด ภาคนี้จึงนับว่าทำออกมาได้ในมาตรฐานเดิม ไม่ดี ไม่แย่
สิ่งพิเศษที่อยู่ใน ยิปมัน 4 เดอะไฟนอล ที่ต้องขอเอ่ยถึงสักหน่อย เห็นจะเป็นการเปิดพื้นที่ให้เวลาโชว์ของตำนานยิ่งใหญ่รุ่นหลัง “บรูซ ลี” มากขึ้น การมาของหนังยิปมันทำให้เราได้รับรู้มาตลอดว่าเขาคือ อาจารย์ของบรูซ ลี ซึ่งหนังยิปมันที่ผ่านมาก็ทำให้เราได้เห็นการเติบโตของบรูซ ลี เล็กๆ น้อยๆ จนกระทั่งในภาค 4 นี้ ที่ถึงเวลาออกโรงอย่างเต็มที่เสียที
...
เราได้เห็นการต่อสู้อันเป็นเอกลักษณ์ของ บรูซ ลี และได้เห็นว่าเขาได้สร้างอะไรไว้ที่อเมริกาจนเป็นตำนานในอนาคต โดยอ้างอิงมาจากเหตุการณ์จริง ซึ่งใน ยิปมัน 4 มีหลายฉากที่ถูกสร้างมาเพื่อคารวะตำนาน เหตุการณ์จริงที่มีอยู่ในประวัติศาสตร์ เช่น ฉากโชว์ของ บรูซ ลี ใน International Karate Championship หรือ ฉากยิปมันถ่ายคลิปตีหุ่นไม้ เพื่อเป็นแบบอย่างให้ลูกศิษย์ เป็นต้น
สิ่งพิเศษอีกอย่างที่น่าประทับใจ ก็คือ มิติของความเป็น “พ่อ” ของยิปมัน ที่แน่นอนว่าพ่อย่อมหวังดีกับลูก อยากให้ลูกมีชีวิตที่ดีไม่ลำบากเหมือนยุคสมัยของพ่อ แต่ช่องว่างระหว่างวัยและความแตกต่างทางความคิด ทำให้ความสัมพันธ์เกิดความขัดแย้ง แต่หนังก็ให้ทางออกต่อเรื่อง ที่ทำให้เราได้เห็นมุมที่อ่อนโยนและอบอุ่นของยิปมันในแบบที่ไม่เคยเห็นมาก่อนในทุกภาคก่อนหน้านี้
...
ยิปมัน 4 เดอะไฟนอล เป็นการปิดตำนานปรมาจารย์หย่งชุน “ยิปมัน” ได้อย่างสมบูรณ์แบบและน่าประทับใจ แม้จะเป็นภาคปิดตำนาน แต่จะว่าไปหนังแอ็กชั่นกังฟูหย่งชุนยังไม่ได้หายไปไหน ก่อนหน้านี้ได้มีการต่อยอดและปูทางสู่เรื่องราวของ “จงเทียนฉี” อีกสายหนึ่งของหยุ่งชุนที่เป็นสไตล์รุกมากกว่าหย่งชุนของยิปมันไว้แล้วใน ยิปมัน ตำนานมาสเตอร์ ซี น่าสนใจว่าจะมีภาคต่อไปหรือไม่ แต่ตอนนี้เราไป “ตีตั๋ว” ดู ยิปมัน 4 เดอะไฟนอล กันก่อน แฟนหนังแอ็กชั่นแนวกังฟูไม่ควรพลาดด้วยประการทั้งปวง!
อ่านรีวิวหนัง ตีตั๋วชนโรง เรื่องอื่นๆ
ชา ตีตั๋วชนโรง
Twitter @Chamanz13
Facebook: ตีตั๋วชนโรง