องค์การอนามัยโลก ระบุถึงการแพร่เชื้อไข้หวัดนกเพิ่มขึ้นในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ทำให้เกิดความกังวลว่าจะมีการแพร่กระจายสู่มนุษย์ได้อย่างรวดเร็ว แม้ประเทศไทยยังไม่พบผู้ติดเชื้อ แต่ก็มีแนวโน้มว่าจะมีการแพร่ระบาดเข้ามา เพราะลักษณะอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ แต่มีอัตราการเสียชีวิตสูงในมนุษย์
รองศาสตราจารย์ นายแพทย์ โอภาส พุทธเจริญ หัวหน้าศูนย์โรคอุบัติใหม่ด้านคลินิก โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ เปิดเผยกับทีมข่าวเจาะประเด็น ไทยรัฐออนไลน์ ว่า สถานการณ์การแพร่ระบาดของไข้หวัดนกตั้งแต่ปีที่แล้วมาจนถึงปีนี้มีการระบาดในหลายประเทศทั่วโลกมากขึ้น โดยพบเชื้อในนกส่วนใหญ่ แต่ที่น่าเป็นห่วงคือนกที่มีการอพยพเพื่อหนีอากาศหนาวไปยังประเทศต่างๆ ซึ่งเสี่ยงที่จะมีการแพร่เชื้อได้
ส่วนสัตว์เลี้ยงใกล้ชิดกับมนุษย์ก็มีการติดเชื้อไข้หวัดนกเพิ่มขึ้น เช่น ไก่ ตามฟาร์มที่มนุษย์เลี้ยงไว้ และเริ่มมีการแพร่ระบาดติดต่อไปยังสัตว์ที่เลี้ยงลูกด้วยนม ซึ่งมีความใกล้ชิดกับนกที่มีการติดเชื้อ โดยเฉพาะสัตว์ป่า และสิ่งมีชีวิตที่อยู่ริมชายหาด มีการติดเชื้อและเสียชีวิตมากขึ้นในหลายประเทศทั่วโลก อย่างเช่นแมวน้ำที่ติดไข้หวัดนกแล้วเสียชีวิต
...
การแพร่เชื้อของไข้หวัดนก ในปีนี้จะเห็นพัฒนาการของการแพร่เชื้อ จากสัตว์ปีกมาสู่สัตว์ที่เลี้ยงลูกด้วยนมมากขึ้น ขณะนี้ยังไม่พบการติดเชื้อไข้หวัดนกในมนุษย์ แต่ก็ต้องระวัง เพราะปกติอาการของไข้หวัดนกจะคล้ายไข้หวัดใหญ่ เพราะมีการแพร่เชื้อโดยไวรัสที่สามารถเข้าไปสู่ร่างกายของสิ่งมีชีวิตได้หลากหลายชนิด
ดังนั้น หากเชื้อไข้หวัดนกชนิดใหม่มีการแพร่ระบาดไปสู่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมได้ ก็มีโอกาสจะแพร่เชื้อมาสู่มนุษย์ได้ เพียงแต่ตอนนี้เชื้อไวรัสยังไม่สามารถพัฒนาให้ติดเชื้อในมนุษย์ได้ง่าย
“น่าสนใจว่าขณะนี้ยังมีกรณีที่มนุษย์ติดเชื้อไข้หวัดนกอยู่ประปราย แต่ยังไม่มีการแพร่ระบาดจากคนไปสู่คน เพราะการแพร่เชื้อไข้หวัดนกตอนนี้จะติดเชื้อได้ต่อเมื่อคนไปสัมผัสกับสัตว์ที่ติดเชื้อแล้วตาย”
การสังเกตนกที่ติดเชื้อไข้หวัดนก ส่วนใหญ่จะไม่มีการแสดงอาการให้เห็น แต่ถ้าติดไปยังสัตว์ปีกที่มนุษย์เลี้ยง เช่น ไก่ จะมีการแสดงอาการคือ มีน้ำมูก ท้องเสีย และจะแพร่เชื้อจากสารคัดหลั่ง ที่ถ้าคนไปสัมผัสจะติดเชื้อ รวมถึงการติดเชื้อผ่านระบบทางเดินหายใจ
ส่วนอาการของคนที่ได้รับเชื้อไข้หวัดนกจะเหมือนกับไข้หวัดใหญ่คือปวดเมื่อยตามตัว มีปัญหาทางระบบหายใจ เช่น มีน้ำมูก ไอ บางรายที่มีอาการหนักจะมีเกิดภาวะปอดบวม หรือปอดอักเสบ ซึ่งอัตราการเสียชีวิตของคนที่ติดเชื้อไข้หวัดนกมีค่อนข้างสูง
ขณะนี้ยังไม่มีรายงานคนที่ติดเชื้อไข้หวัดนกจากการรับประทานสัตว์ปีก ที่นำมาประกอบเป็นอาหาร เพราะส่วนใหญ่ที่ติดเชื้อจากการสัมผัสสัตว์ปีกที่ติดติดเชื้อ จากการสัมผัสและการสูดดมเป็นหลัก
ด้านการแพร่ระบาดในประเทศไทยยังไม่พบ เพราะตอนนี้ทุกประเทศทั่วโลกเริ่มยกระดับการเฝ้าระวัง แต่ในประชาชนหากพบนกเสียชีวิต หรือไก่ที่เลี้ยงไว้มีอาการไม่สบาย จะต้องพยายามหลีกเลี่ยงการสัมผัส โดยเฉพาะนกที่หนีหนาวย้ายถิ่นมายังประเทศไทย อาจมีโอกาสเสี่ยงในการแพร่เชื้อได้
อีกมุมหนึ่งอาการของคนที่ป่วยไข้หวัดนกจะมีความใกล้เคียงกับผู้ที่ป่วยโควิด แต่ความแตกต่างจะอยู่ที่การสัมผัสกับสัตว์ปีกที่มีความเสี่ยง จึงต้องมีการตรวจโดยแพทย์อย่างละเอียดอีกครั้ง
สำหรับการรักษาผู้ป่วยไข้หวัดนก ยังมียาที่รักษาและป้องกัน เพราะยาที่ใช้รักษาไข้หวัดใหญ่บางชนิดจะออกฤทธิ์ได้ดีในผู้ป่วยไข้หวัดนก ดังนั้นหากผู้ป่วยมีประวัติในการสัมผัสนกที่มีลักษณะเสี่ยง ควรแจ้งแพทย์ทุกครั้งในการตรวจ เพื่อให้มีการรักษาที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด.