ค้นปมลึกตึก สตง.ถล่ม จับพิรุธนอมินีกินรวบ "องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน" ชี้ทุนจีนเข้ามารับงานก่อสร้างกว่า 500 บริษัท บางส่วนใช้เส้นสายคนไทย ชุบตัวประมูลงาน จนเกิดปัญหาความปลอดภัย โดยเฉพาะโครงการรัฐ

เหตุแผ่นดินไหวศูนย์กลางในประเทศเมียนมา ส่งผลให้เกิดแรงสั่นสะเทือนถึงไทย เมื่อวันที่ 28 มี.ค.68 ที่ผ่านมา จนทำให้ตึก สตง.ที่กำลังก่อสร้าง 30 ชั้น พังถล่มลงมาเพียงพริบตา ทำให้มีคนงานเสียชีวิตจำนวนมาก ขณะที่ประชาชนตั้งข้อสงสัย กรณีตึกดังกล่าวมีบริษัทของชาวจีนที่ร่วมหุ้นในการก่อสร้างคือ บริษัท ไชน่า เรลเวย์ นัมเบอร์ 10 (ประเทศไทย) (จำกัด) แต่ก็มีการขุดคุ้ยถึงโรงงานชาวจีนที่ผลิตเหล็กข้ออ้อยที่ใช้ในการก่อสร้างตึก เคยถูกกระทรวงอุตสาหกรรมเข้าไปตรวจ เนื่องจากจำหน่ายเหล็กที่ไม่ได้มาตรฐานมากแล้ว

ตึก สตง. แห่งใหม่ มีการถล่ม ดร.มานะ นิมิตรมงคล ประธานองค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) ตั้งข้อสังเกตว่า ขณะนี้มีบริษัทผู้รับเหมาก่อสร้างชาวจีน เข้ามาในไทยประมาณเกือบ 500 บริษัท มีทั้งขนาดเล็กและใหญ่ แต่ถ้ามองถึงบริษัทที่ใช้คนไทยเป็นนอมินี เป็นบริษัทของคนจีนขนาดใหญ่ มักเข้ามารับงานก่อสร้างของหน่วยงานรัฐ ซึ่งถ้ามองตามกฎหมาย บริษัทก่อสร้างของนอมินี มักขาดผลงานอ้างอิง ที่จะไปรับงานได้ตามกฎหมาย จึงต้องมีการไปจับมือกับบริษัทคนไทย เช่น การร่วมทุน, เทคโอเวอร์บริษัท หรือ จอยเวนเจอร์

...

การตรวจสอบว่าบริษัทต่างชาติ มีนอมินีหรือไม่ กลไกของกระทรวงพาณิชย์ไม่สามารถตรวจสอบได้ แต่ถ้าเป็นกลไกของสำนักงาน ปปง. สามารถตรวจสอบเส้นทางการเงินได้ และอำนาจสั่งการที่แท้จริงก็สามารถสืบทราบได้ โดยเฉพาะมีการสืบทราบว่า บริษัทจีนที่ส่งเหล็กไปในการก่อสร้างตึก สตง. เคยถูกกระทรวงอุตสาหกรรมบุกยึดเหล็กที่ไม่มีคุณภาพมาแล้วหลายหมื่นตัน

ปกติการทำธุรกิจกลุ่มทุนจีน กินรวบตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ เช่นเดียวกับการทำธุรกิจก่อสร้าง ที่ทุนจีนมักมากันเป็นเครือข่าย โดยธุรกิจก่อสร้างจีนที่มาเป็นเครือข่าย ส่วนหนึ่งได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลจีน จึงมีความได้เปรียบอุตสาหกรรมก่อสร้างไทย

โดยปกติการรับงานภาครัฐต้องมีพวกพ้อง ดังนั้นบริษัทก่อสร้างนอมินี ต้องมีนักล็อบบี้คนไทย ที่ติดต่อหน่วยราชการไทยได้ ซึ่งมีแบบรับงานด้วยตัวเอง หรือซับคอนแทรก

จับพิรุธตึก สตง. ค้นหาผู้เกี่ยวข้อง

"ดร.มานะ" เล่าว่า กรณีตึก สตง. ที่กำลังก่อสร้างถล่ม ทางหน่วยงานได้เข้าไปเป็นผู้สังเกตการณ์ ในข้อตกลงโครงการคุณธรรม ซึ่งมีการติดตามงานและมีการบันทึกการประชุมในระบบออนไลน์ หากต้องมีการรื้อหาหลักฐานก็สามารถนำมาดูย้อนหลังได้ แต่ที่น่าสนใจคือ หลังเกิดเหตุ มีชาวจีนฝ่าฝืนเข้าไปขนเอกสารออกมา ถือเป็นความผิดปกติ หากตรวจสอบแล้วเจอเรื่องผิดปกติ ตัวแทนหน่วยงานในโครงการข้อตกลงคุณธรรม สามารถเรียกดูเอกสารได้

“หากมองในภาพรวม การก่อสร้างของหน่วยงานรัฐ มักมีการคอร์รัปชัน ถ้าเป็นการสร้างอาคารเดียว มีปัญหาไม่มาก แต่ถ้าเป็นอาคารสูง มักจะมีปัญหาซ่อนอยู่ เลยทำให้เมื่อเกิดเหตุตึก สตง. คนทั่วไปเลยไม่ค่อยเชื่อ ซึ่งอาจมีปัญหามาจากการออก ลดต้นทุน”

...

แนวทางแก้ไขทุนนอมินี ต้องยอมรับว่าปัจจุบันเป็นโลกาภิวัตน์ที่ต้องมีการแลกเปลี่ยนเทคโนโลยี แต่สิ่งสำคัญคือ เจ้าหน้าที่รัฐต้องมีการบังคับใช้อย่างจริงจัง หากมีการกระทำความผิด ควรลงโทษอย่างเข้มงวด