กว่าวัคซีนโควิดมาเพิ่ม จะสายเกินไป ลามทั่วกรุง สู่ทางเลือกฉีดซิโนแวคให้ผู้สูงอายุ

ไทยกำลังรับมือกับการแพร่ระบาดของโควิดระลอก 3 มีผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นไม่หยุด วันละ 1 พันกว่าราย ทำให้ตั้งแต่ 1 เม.ย. ถึง 8 พ.ค.2564 มีผู้ป่วยรวมแล้ว 52,411 ราย เสียชีวิต 288 ศพ

ขณะที่วัคซีนโควิดในไทยไม่เพียงพอ ทำให้ภาครัฐปรับแผนการฉีดวัคซีนและเร่งจัดหามาเพิ่มเติม ล่าสุดที่ประชุมคณะกรรมการโรคติดต่อแห่งชาติเห็นชอบในหลักการ ให้ฉีดวัคซีนของซิโนแวค ในกลุ่มอายุ 60 ปีขึ้นไป และพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ระบุได้ปรับแผนฉีดวัคซีน จาก 100 ล้านโดส เป็น 150-200 ล้านโดส ฉีดให้กับคนไทยทุกคน โดยเฉพาะคนวัยทำงานครึ่งประเทศ

อีกหนึ่งความหวังของคนไทย เมื่อวัคซีนโควิดของไฟเซอร์ จะเริ่มส่งให้ไทย ตั้งแต่ไตรมาสที่ 3-4 ในปีนี้ประมาณ 10-20 ล้านโดส และจะได้รับการขึ้นทะเบียนจาก อย.ในเร็วๆ นี้ นอกจากนี้ยังมีวัคซีนอีกหลายยี่ห้อ เช่น โมเดอร์นา และสปุตนิก วี กำลังจะตามมา หากไม่มีข้อผิดพลาดใดๆ

วัคซีนของไฟเซอร์ กำลังเข้ามาไทยได้กลายเป็นที่สนใจ อาจนำมาฉีดให้ครอบคลุมกลุ่มเด็ก อายุ 12-18 ปี โดยในต่างประเทศขณะนี้ทางแคนาดา ซึ่งเป็นประเทศแรก ได้อนุมัติให้ฉีดวัคซีนไฟเซอร์ กับกลุ่มอายุ 12-15 ปีแล้ว ส่วนสำนักงานอาหารและยาของสหรัฐฯ อยู่ระหว่างการพิจารณาใช้กับคนอายุน้อยต่ำกว่า 16 ปี หรือไม่ เช่นเดียวกับยุโรป

"ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา" ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ ในฐานะนักวิจัยด้านไวรัสวิทยา อ้างถึงรายงานของวารสารการแพทย์ตามรายงานของ นิว อิงแลนด์ เจอร์นัล ออฟ เมดิซีน (NEJM) ได้ลงประสิทธิผลของวัคซีนไฟเซอร์ แบบเรียล-เวิลด์ (Real-world) ในกาตาร์ ซึ่งแยกผลการป้องกันไวรัสออกมา 2 สายพันธุ์ชัดเจน ระหว่างสายพันธุ์อังกฤษ กับแอฟริกาใต้

ในส่วนสายพันธุ์อังกฤษ กรณีฉีดเข็มเดียว ป้องกันการติดเชื้อได้ 29.5% ฉีดเข็มที่ 2 ป้องกันได้ 89.5% โดยเข็มเดียวป้องกันอาการป่วยรุนแรงได้ 54.1% และ 2 เข็มป้องกันอาการป่วยรุนแรงได้ 100%

ส่วนสายพันธุ์แอฟริกาใต้ ฉีดเข็มเดียว ป้องกันการติดเชื้อได้ 16.9% เข็มที่ 2 ป้องกันการติดเชื้อได้ 75% โดยเข็มเดียวป้องกันอาการป่วยรุนแรงได้ 0% และ 2 เข็ม ป้องกันอาการป่วยรุนแรงได้ 100%

“วัคซีน mRNA ใช้เข็มเดียว มีปัญหาแน่นอน แต่ถ้า 2 เข็ม น่าจะได้ประสิทธิภาพเต็มที่ และน่าจะหมายถึงโมเดอร์นา ที่กำลังจะเข้ามาด้วย”

สำหรับวัคซีนของโมเดอร์นา และคนไทยกำลังจะได้ใช้ คิดว่าคงไม่ใช่เวอร์ชั่นใหม่ ซึ่งออกแบบจากรหัสพันธุกรรมของไวรัสสายพันธุ์แอฟริกาใต้ เรียกว่า mRNA-1273.351 โดยผลการทดลองกับอาสาสมัครที่ฉีดวัคซีนเดิมไป 2 เข็มแล้ว จากภูมิน้อยๆ ต่อสายพันธุ์บราซิล กับสายพันธุ์แอฟริกาใต้ สามารถดีดตัวได้สูงขึ้นถึงระดับพันกว่าๆ ซึ่งจะรับมือได้แน่นอน

“คนไทยยังไม่ได้ฉีดเข็มแรกของโมเดอร์นา ไม่แน่ใจว่าจะเอาตัวใหม่มาฉีดได้หรือไม่ เพราะฝรั่งคงจองไปฉีดกันก่อนเหมือนเคย คนไทยก็ต้องรอต่อไปอีกยาวๆ กว่าจะได้ใช้เวอร์ชั่นใหม่นี้ แต่ฉีดเวอร์ชั่นเดิมซ้ำ 3 เข็ม ผลก็ไม่น่าเกลียด”

กรณีไทยจะฉีดวัคซีนของซิโนแวค ในกลุ่มผู้มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ได้สร้างความกังวลของคนในสังคมอาจมีความไม่ปลอดภัย ขอยืนยันไม่มีปัญหา เนื่องจากวัคซีนซิโนแวค มีการใช้ค่อนข้างมากหลายประเทศ โดยเฉพาะกลุ่มประเทศอเมริกาใต้ มีการฉีดในผู้สูงอายุมานานแล้วในประเทศชิลีและบราซิล ซึ่งกรณีของชิลีได้มีการประกาศโดยองค์การอนามัยโลก พบอัตราการป่วยลดลงค่อนข้างชัดเจนในกลุ่มอายุ 70 ปี ไปจนถึง 90 ปี และไม่มีผลข้างเคียงใดๆ

“เข้าใจว่าเหตุที่คนกลัว เพราะการทดสอบเฟส 3 ของซิโนแวค ไม่ได้ทดสอบกับผู้สูงอายุ แต่ไม่ได้หมายความว่าใช้ไม่ได้กับผู้สูงอายุ ก็เห็นด้วยในการฉีดให้ผู้สูงอายุ เพราะวัคซีนโควิดของเรา มีไม่เพียงพอ และกรณีชิลี จะเห็นว่าคนหนุ่มสาวไม่ได้ฉีดวัคซีน มีการติดเชื้อเข้าโรงพยาบาล มากกว่าผู้สูงอายุที่ได้รับการฉีดวัคซีน”

จากสถานการณ์ในไทยน่ากังวลมาก โดยเฉพาะพื้นที่ กทม.มีผู้ติดเชื้อจำนวนมาก และการปรับแผนจัดหาวัคซีนจาก 100 ล้านโดส มาเป็น 150-200 ล้านโดส ดูไกลตัวมากๆ ควรเจรจาขอให้ได้มาโดยเร็วที่สุด หรือวัคซีนของไฟเซอร์ ควรขอมาก่อน 10 ล้านโดส เนื่องจากตัวเลขผู้ติดเชื้อในแต่ละวัน 1 พันรายขึ้นไป ต้องรีบฉีดให้กับประชาชน

“หากใน 10 วัน ระหว่างรอวัคซีนเข้ามาเพิ่มเติม มีคนติดเชื้อวันละ 1 พันราย ก็เท่ากับ 1 หมื่นรายไปแล้ว และสมมติถ้าเดือน มิ.ย.ได้วัคซีนของแอสตราเซเนกา ก็ไม่ทัน เพราะขณะนี้ใน กทม.ติดเชื้อจนแดงไปหมด ต้องได้วัคซีนมาเพิ่ม รีบฉีดเร่งด่วน และเมื่อเกิดคลัสเตอร์ในชุมชนคลองเตย หรือในพื้นที่ใด ก็ระดมฉีดไปทั่ว เหมือนรีบเอาน้ำไปรดไฟ ทำให้คนเข้าใจผิด คิดว่าฉีดวัคซีนแล้วจะป้องกันได้ทันที”

ดร.อนันต์ ย้ำอีกครั้งให้คนไทยเข้าใจ กว่าวัคซีนจะมีผล ต้องใช้เวลาอย่างน้อย 2 เดือน เพราะฉะนั้นแล้วเมื่อวัคซีนไม่เพียงพอ จะวิกฤติหนัก ยิ่งขณะนี้สายพันธุ์อินเดีย ใกล้ตัวเข้ามาแล้ว ทางรัฐบาลต้องตัดสินใจ ขอวัคซีนให้ได้มาก่อน 10 ล้านโดส และยังไม่ต้องพูดถึงวัคซีน 150 ล้านโดส เพราะดูไกลตัวไป และต้องยอมรับไทยยังติดปัญหาเรื่องกฎหมาย และขั้นตอนมากมาย ทำให้ได้วัคซีนโควิดล่าช้า แต่สถานการณ์ขณะนี้ รอไม่ไหวแล้ว ต้องรีบฉีดวัคซีนให้เร็วที่สุด เท่าที่จะทำได้.