แมลงสาบ สัตว์ที่คนไทยขยะแขยง แต่ในจีนกลับเป็นของมีค่า กลายเป็นสัตว์เศรษฐกิจ เมื่อมีรายงานล่าสุดว่าในเมืองเฉิงตู มณฑลเสฉวน ประเทศจีน กลุ่มบริษัทยาแห่งหนึ่งทำฟาร์มเลี้ยงแมลงสาบใหญ่ที่สุดในจีนได้ผลผลิตกว่า 6 พันล้านตัวต่อปี โดยอ้างว่าแมลงสาบมีประโยชน์ทางการแพทย์ นำไปผสมเป็นยาแก้หวัด ยาแก้ปวดท้อง อีกทั้งเตรียมผลิตเป็นยาลดน้ำหนัก กับยารักษาผมร่วงด้วย
จากกรณีดังกล่าวทำให้ชาวโซเชียลเกิดข้อสงสัยต่อมาว่า ข้ออ้างดังกล่าวเกี่ยวกับสรรพคุณทางด้านการรักษานั้นจริงหรือ แล้ว แมลงสาบไทย เพาะเลี้ยงแล้วส่งไปขายที่จีนได้หรือไม่ เพื่อไขข้อสงสัย ทีมข่าวฯ จึงติดต่อขอสัมภาษณ์ สอบถาม นสพ.เกษตร สุเตชะ สัตวแพทย์ประจำคลินิกสัตว์เลี้ยงพิเศษ รพ.สัตว์ คณะสัตวแพทย์ ม.เกษตรศาสตร์ (มก.) บางเขน กทม.
แมลงสาบกินได้ เทียบเท่ากินแมงดา ไทยใช้วิจัยสำเร็จในเชิงธุรกิจ
นสพ.เกษตร ได้เผยว่า จากข้อมูลในด้านสรรพคุณทางยานั้น ไม่จริง แต่อาจเป็นความเชื่อ เนื่องด้วยไม่มีข้อมูลรายงานอย่างละเอียดเกี่ยวกับสารสกัด หรือโปรตีนพิเศษจากอาหารปกติ ส่วนในไทยคุณค่าทางยายังไม่มีข้อมูลแน่ชัด แต่มีการนำแมลงสาบมาวิจัยทดลองในห้องปฏิบัติการได้สำเร็จในวงการธุรกิจ คือ ใช้สารพิษอะไร หรือมีวิธีกำจัดแมลงสาบแบบไหนแล้วได้ผล ก่อนที่จะออกผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับการกำจัดแมลงสักยี่ห้อ ดังที่เราเคยเห็นโฆษณา เช่น สารนี้ฉีดแล้วตายทันที
...
ทั้งนี้ แมลงสาบถือเป็นแหล่งโปรตีนชั้นดี หากเพาะพันธุ์เลี้ยงดีๆ ในฟาร์มที่สะอาด มีมาตรฐาน กินแต่อาหารที่เราให้จำพวกผลไม้ ข้าวสาลี ข้าวบาเล่ย์ พืชหรือสัตว์อื่น เพราะแมลงสาบกินได้ทุกอย่าง ก็สามารถกินแมลงสาบได้ ไม่ต่างอะไรกับแมลงทอดทั่วไปที่นิยมกินกัน และยังเหมือนกับการกินน้ำพริกแมลงดานาทอด เพราะ แมลงดานา และ แมลงสาบ เป็นสัตว์ในตระกูลเดียวกัน
อาหารแห่งอนาคตคน นม ขนมปัง สารพันเมนูจากแมลงสาบ
นสพ.เกษตร ยังเปิดเผยกับทีมข่าวฯ ว่าในอนาคตผู้เชี่ยวชาญหลายฝ่ายเชื่อว่า แมลงจะกลายเป็นโภชนาการหลักสำหรับผู้คนในอนาคต คนอาจได้กินอาหารที่มีสารสกัดจากแมลงสาบ เนื่องจากปัญหาขาดแคลนอาหาร ดังนักวิทยาศาสตร์อาหารจากบราซิลได้ประสบความสำเร็จเมื่อ ต.ค. 61 ในการเปลี่ยนแมลงสาบสายพันธุ์หนึ่งให้กลายเป็นแป้ง และสามารถนำมาอบเป็นขนมปังได้
นอกจากนี้เมื่อปี 60 นักวิทยาศาสตร์จาก สถาบันสเต็มเซลล์ และยาเพื่อชีวิตใหม่ในเมืองบังกาลอร์ ประเทศอินเดีย ได้ทดลองจนค้นพบ “นมแมลงสาบ” โดยระบุว่าเป็นสารที่มีประโยชน์ เต็มเปี่ยมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการ แต่ต้องเป็นสายพันธุ์ Pacific Beetle ซึ่งมีถิ่นฐานมาจากฮาวายเท่านั้น
“ในต่างประเทศมีกระแสว่าในอนาคต สารสกัดจากแมลงสาบจะเป็นอาหารของคนแน่ เป็นส่วนหนึ่งของโปรตีนต่อร่างกาย ไม่ได้กินเป็นตัว แต่ในอนาคตจะโดนย่อยเป็นแป้ง โปรตีนผง นำมาเป็นส่วนหนึ่งในการประกอบในอาหาร” นสพ.เกษตร ชี้แจง
แมลงสาบ ไม่ว่าเป็นหรือตาย มีเชื้อโรคร้ายทั้งนั้น
ซึ่งการจะกินแมลงสาบนั้น นสพ.เกษตร เน้นย้ำว่าต้องมาจากการเพาะเลี้ยงเท่านั้น นอกจากนี้ในไทยยังมีแมลงสาบป่าที่พบได้ตลอดปีในป่าชื้น ซึ่งกินซากพืช ซากสัตว์ ตัวโตเท่านิ้วโป้ง สีน้ำตาลเหมือนใบไม้ ก็นำมากินได้ หากต้องพลัดหลงอยู่ในป่าหลายวัน
ส่วนแมลงสาบที่อยู่ตามบ้านมีอยู่ 4 ชนิด ซึ่งมาจากต่างประเทศ ผ่านมาทางท่าเรือ เครื่องบิน ในไทยพบสายพันธุ์ Perplaneta Americana มากสุด ทั้งนี้แมลงสาบที่คนมองว่า สกปรก น่ารังเกียจขยะแขยงนั้น เป็นเพราะสิ่งแวดล้อมที่อาศัยอยู่ เช่น ในที่ที่คนรังเกียจ ท่อระบายน้ำ แหล่งเชื้อโรค ทำให้สกปรกและมีเชื้อโรคติด แต่ความจริง แมลงสาบเป็นสัตว์ที่สะอาด
...
“โดยเนื้อแท้แมลงสาบไม่ได้แย่ ไม่ได้สกปรก แต่คนเข้าใจว่าแมลงสาบสกปรกเพราะการกินอาหาร และสถานที่ที่มันอยู่ โดยเฉพาะแมลงสาบบ้าน ไม่ว่าแมลงสาบจะเป็นหรือตาย ก็มีเชื้อโรคทั้งนั้น ติดภายนอกร่างกายได้จากขา ขน ของแมลงสาบ การนำมาสกัดด้านความงามก็ไม่ค่อยมี แต่ก่อนหน้านี้เคยมีนักวิทย์ ชาวอินเดีย นำไขมันจากในช่องท้องแมลงสาบมาเป็นส่วนผสมครีม พอคนรู้ว่าทำมาจากอะไรก็เลิกใช้ ที่แมลงสาบมีไขมันเยอะ เพราะกินอาหารของคน” นสพ.เกษตร กล่าว
พร้อมยกตัวอย่างอธิบายว่า หากใครอุตริกินแมลงสาบบ้าน เหมือนกรณี นายวีระศักดิ์ สุนทรจามร ที่เกิดขึ้นเมื่อปี 60 อาจส่งผลเสียกับร่างกายหลายด้าน เนื่องจากแมลงสาบที่อาศัยในบ้าน กินอาหารสกปรกเข้าไปทำให้มีแบคทีเรียในลำไส้ ตามหนวด แขน ขาก็สกปรก ซึ่งอุดมไปด้วยเชื้อโรค อาจเกิดโรคหลายชนิด ซึ่งองค์การอนามัยโลก (World Health Organization หรือ WHO) ได้ออกประกาศเตือนทั่วโลก ระบุว่าแมลงสาบเป็นพาหะของโรคร้ายแรงหลายชนิด เช่น โรคท้องร่วง โรคบิด โรคอหิวาต์ โรคเรื้อน กาฬโรค โรคไทฟอยด์ และโรคไวรัสก่อโรคอีกหลายชนิด เช่น โปลิโอ
...
ข้อดีของแมลงสาบที่คนไทยไม่ค่อยสนใจ เพาะขายส่งจีนทำได้หรือไม่
อย่างไรก็ตาม แมลงสาบยังมีข้อดีอยู่บ้าง ซึ่ง ศาสตราจารย์ ดร.น.สพ.สถาพร จิตตปาลพงศ์ คณบดีคณะเทคนิคการสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กทม. เปิดเผยกับทีมข่าวฯ ว่า ตามธรรมชาติ แมลงสาบจะช่วยลดของเสียในธรรมชาติได้ แต่เนื่องจากมีจำนวนไม่มากพอกับของเสียในธรรมชาติ และเป็นแมลงที่คนรังเกียจทำให้มักถูกกำจัด ทำให้แมลงสาบจึงมีข้อเสียมากกว่าข้อดี
เมื่อแมลงสาบกลายเป็นสัตว์เศรษฐกิจ สร้างรายได้มหาศาลกับคนจีน โดยเมื่อวันที่ 5 พ.ค. 61 เจ้าของฟาร์มแมลงสาบแห่งหนึ่งในมณฑลเสฉวนของจีน ระบุว่าคนในหมู่บ้านมีรายได้งามและมีกินมีใช้กันถ้วนหน้า หลังเลี้ยงแมลงสาบส่งขายโรงงานผลิตยาหลายแห่งในราคากิโลกรัมละ 600 หยวน (ราว 3,000 บาท)
แล้วหากคนไทย อยากจะเพาะเลี้ยงแล้วส่งไปขายยังจีนบ้าง มีโอกาสทำได้หรือไม่ ซึ่ง ศาสตราจารย์ ตอบข้อสงสัยนี้ว่า อย่างแรกต้องรู้ว่าจีนใช้แมลงสาบสายพันธุ์ใดสกัด แต่เนื่องจากในคลิปตามรายงานข่าว ไม่เห็นตัวแมลงสาบว่าเป็นชนิดไหนจึงไม่สามารถระบุชัดได้ ซึ่งในเมืองไทยมีแมลงสาบหลายชนิดที่สามารถสกัดและนำมาใช้ได้
...
“หากจะเลี้ยงส่งไปจีน ต้องดูก่อนว่าที่จีนต้องการส่วนไหนของแมลงสาบไปสกัด ต้องศึกษาสายพันธุ์ของไทยก่อนว่ามีชนิดใดให้สารตรง หรือใกล้เคียงกับที่จีนต้องการมากที่สุด ถึงจะระบุได้ว่าจะทำได้ไหม คุ้มค่าไหม หากคิดจะทำฟาร์มแล้วส่งไปขายที่จีน
แต่ผมคิดว่ามันเป็นกลุ่มค่อนข้างแคบ ไม่ได้ใหญ่มาก อาจเป็นแค่จุดเริ่มต้นที่เขาเริ่มทำ ซึ่งเขาอาจจะทำในเชิงวิชาการอยู่แล้ว อาจมีข้อมูลบางอย่างที่เราไม่มี เพราะฉะนั้นเราต้องดูว่าเขาทำอะไรมาบ้าง แล้วเราก็มาศึกษาแมลงสาบในบ้านเราว่ามีสายพันธุ์ไหนที่ให้สารใกล้เคียงกับที่จีน” ศาสตราจารย์ ดร.น.สพ.สถาพรกล่าว
ทีมข่าวเฉพากิจไทยรัฐออนไลน์ รายงาน
สืบเสาะข่าว รับเรื่องราวร้องทุกข์ สามารถส่งเรื่องราว หรือประเด็นปัญหาของท่านมาได้ที่
reporter.thairath@gmail.com หรือช่องทาง Facebook : ทีมข่าวเฉพาะกิจ