ภายหลังจากที่มีราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่ พระราชกฤษฎีกา ถอนสภาพการเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินของวังสราญรมย์ เนื้อที่กว่า ๑๐ ไร่ ๒ งาน ๙๓ ตารางวา แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กทม. นั้น ทีมข่าวเจาะประเด็น ขออนุญาตพาผู้อ่านย้อนไปดูประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่าของ 'วังสราญรมย์' แห่งนี้...
วังสราญรมย์ ถูกสร้างขึ้นในปี พ.ศ.2409 ตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ประทับ หลังจากทรงสละราชสมบัติแก่สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ (รัชกาลที่ 5) พระราชโอรสองค์ใหญ่ขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์แทน
โดยบริเวณที่โปรดฯ ให้สร้างนั้น อยู่ระหว่างพระบรมมหาราชวังกับวัดราชประดิษฐ์ โปรดฯให้เจ้าพระยาบุรุษรัตนราชพัลลภ(เพ็ง) เป็นผู้ดูแลงานก่อสร้าง พระราชทานนามว่า “สราญรมย์” แต่การก่อสร้างยังไม่แล้วเสร็จก็เสด็จสวรรคตเสียก่อน
เมื่อรัชกาลที่ 4 เสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงมีพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างต่อจนแล้วเสร็จ และพระราชทานให้พระเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ชั่วคราว ก่อนที่วังประทับถาวรจะก่อสร้างแล้วเสร็จ
...
ต่อมา รัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการฯ เสนาบดีผู้ว่าการต่างประเทศทรงใช้เป็นที่ทำการของกระทรวงการต่างประเทศในช่วงปี พ.ศ.2428-2430 หรือที่เรียกกันในช่วงนั้นว่า “ศาลาว่าการต่างประเทศ”
ในช่วงปี 2430-2469 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ซ่อมแซมและตกแต่งวังสราญรมย์ เพื่อใช้เป็นที่ประทับรับรองพระราชอาคันตุกะจากต่างประเทศ จึงนับเป็นจุดเริ่มต้นที่วังสราญรมย์ได้รับหน้าที่เป็น “ที่พำนัก” ของพระราชอาคันตุกะสำคัญ อาทิ เจ้าชายออสการ์(สวีเดน), เจ้าชายแห่งญี่ปุ่น, พระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 (เมื่อครั้งยังทรงเป็นมกุฎราชกุมารแห่งรัสเซีย), เจ้าชายจอร์จแห่งกรีซ
อย่างไรก็ดี มีหลักฐานเป็นลายลักษณ์อักษรบรรยายไว้โดยเจ้าชายออสการ์ พระราชอาคันตุกะพระองค์แรกที่เข้ามาประทับในปี พ.ศ. 2427 ว่า
“วังสราญรมยา ซึ่งเป็นบ้านของพวกเรานี้ เป็นตึกแบบตะวันออก มีลานกว้างอยู่หลายแห่ง พื้นเป็นหินอ่อน มีเสาเรียงเป็นแถว บริวารของเราอยู่ตามห้องซึ่งจะมองลงมาข้างล่างเห็นเป็นชาลาโล่ง รอบชาลาเป็นระเบียงมีหลังคาคลุม แบ่งออกเป็นสี่ตอน เพราะมีระเบียงอื่นตัดผ่าน เราจึงได้อยู่รวมกันในที่แห่งเดียวกันนี้ และอาจมาพบปะกันได้ตามระเบียงที่ร่มเย็นสบาย ซึ่งเขาจัดวางเก้าอี้ไว้ให้หรือไม่ก็ไปพบกันในห้องบิลเลียดบริเวณวังของเราตามที่เราเรียกกันนี้ มีอุทยานงามแปลกตา มีที่สำหรับเลี้ยงสัตว์ เช่น กวาง ลิง เสือดำตัวหนึ่ง กับสัตว์สี่เท้าอื่นๆ รวมทั้งนกด้วย”
...
ส่วนชื่อว่า สราญรมย์ นั้น รัชกาลที่ 4 พระราชทานนามไว้ก่อนแล้ว ต่อมาเมื่อวันที่ 16 ก.ค. ปี พ.ศ. 2459 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 โปรดให้เรียกว่า “พระราชวังสราญรมย์”.