เริ่มเข้าใกล้ความจริง หนทางผ่าตัดเปลี่ยนศีรษะไปใส่ร่างใหม่ เมื่อศัลยแพทย์ชาวอิตาลีทดลองผ่าตัดต่อหัวของหนู และศพคนได้สำเร็จ...
เมื่อเดือน พ.ค. 2560 นพ.เซอร์จิโอ คานาเวอร์โร (Sergio canavero) กับ นพ.เซียว พิง เร็น (Xiaoping Ren) แห่งมหาวิทยาลัยการแพทย์ฮาร์บิน ประเทศจีน ได้ตีพิมพ์รายงานการทดลองในวารสารวิทยาศาสตร์หนึ่งว่า ได้ร่วมกันทดลองผ่าตัดย้ายศีรษะหนูได้สำเร็จ ย้ายศีรษะหนูตัวเล็ก ไปต่อตรงคอด้านบนของหนูตัวใหญ่กว่า เป็นจำนวนหลายคู่ ได้ผลว่ามีอยู่ 14 คู่ ซึ่งมีชีวิตอยู่หลังการผ่าตัดเปลี่ยนหัวเป็นเวลาเฉลี่ย 36 ชั่วโมง แม้ว่าผลการผ่าตัดเปลี่ยนหัวหนูครั้งนี้ดูเหมือนจะเป็นการกระทำที่โหดร้าย และมีประเด็นปัญหาเชิงจริยธรรม แต่ผลก็เป็นที่พอใจของเขาทั้งสองอย่างมาก และถือเป็นความก้าวหน้าที่ดีในการนำไปสู่การผ่าตัดเปลี่ยนหัวคน
รองศาสตราจารย์ ดร.ชัยวัฒน์ คุประตกุล กูรูและผู้คร่ำหวอดด้านวิทยาศาสตร์เมืองไทย ให้ทรรศนะกับทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ถึงกรณีนี้ว่า
“การทดลองเปลี่ยนหัวหนู มีประเด็นเรื่องสมควร ไม่สมควร ด้วยในแง่จริยธรรม สำหรับการผ่าตัดเปลี่ยนหัวมนุษย์ ฝ่ายคนไม่เห็นด้วยก็มีเยอะ และความเป็นไปได้จริงที่จะเปลี่ยนหัวคนได้ภายในเดือนธันวาคม ค.ศ.2017 นี้ ตามที่เขาได้ประกาศไว้เมื่อ 2 ปีก่อน ไม่มีใครเชื่อว่าจะเกิดขึ้นได้จริง” ดร.ชัยวัฒน์กล่าวไว้
...
หากย้อนกลับไปเมื่อ พ.ศ.2558 นพ.เซอร์จิโอ คานาเวอร์โร ศัลยแพทย์ประสาทชาวอิตาลี ในเมืองตูริน ออกมาช็อกโลก โดยนำเสนอ ‘วิธีการ’ ผ่าตัดย้ายศีรษะจากร่างหนึ่งไปสู่อีกร่างหนึ่งเพื่อต่อชีวิตใหม่ให้ผู้ป่วย ดังเช่นคนเป็นมะเร็งที่ลุกลามไปทั่วร่างกาย คนไข้ที่ป่วยด้วยภาวะกล้ามเนื้อ หรือเส้นประสาทเสื่อม
โดยเขาบอกว่าจะสามารถผ่าตัดเปลี่ยนศีรษะแบบนี้ได้จริงในช่วงปลายปี 2560 ให้กับนักวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ ชื่อ วาเลอรี สปิริโดนอฟ (Valery spiridonov) ชาวรัสเซีย ที่เป็นอัมพาต ระบบประสาทที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายไม่สามารถใช้งานได้และไม่มีวิธีรักษา แต่สมองยังทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ อาสาสมัครคนแรกที่ได้รับคัดเลือก
ในช่วง 2 ปีจวบจนถึงเดือนสุดท้ายของปี 2560 ที่นายเแพทย์คนนี้ประกาศไว้ หนทางการผ่าตัดเปลี่ยนหัวคนไปใส่ร่างใหม่นอกจากจะทดลองทำกับหนูแล้ว ล่าสุดเมื่อวันที่ 17 พ.ย. ที่ผ่านมา นพ.คานาเวอร์โร ได้ตั้งโต๊ะแถลงข่าวในกรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย ว่า เขาไ้ด้ร่วมมือกับ นพ.เซียว พิง เร็น ทดลองผ่าตัดเปลี่ยนหัวของคนคนหนึ่งไปใส่ร่างของคนคนหนึ่งได้สำเร็จที่จีน ด้วยการเชื่อมต่อกระดูกสันหลัง เส้นประสาท และเส้นเลือด พบว่าได้ผลน่าพอใจ แต่ยังไม่สามารถอธิบายให้ชัดเจนว่า ที่ว่าได้ผลน่าพอใจนั้น มีหรือใช้อะไรเป็นเกณฑ์ เป็นหลักฐาน เพราะเป็นการทดลองกับคนตายแล้วทั้งสอง โดยใช้เวลาผ่าตัดทั้งหมด 18 ชั่วโมง
“มาถึงวันนี้ เขาได้ทำในสิ่งที่เขาบอกไว้ แต่เป็นการทดลองทำกับศพ 2 ศพ ตอนนั้นสถานที่ที่จะทำการเปลี่ยนหัวคนทำในสหรัฐอเมริกา หรือในประเทศตะวันตกส่วนใหญ่ไม่ได้ เพราะมีปัญหาด้านกฎหมาย แต่เขาเลือกทำในจีน เพราะเป็นประเทศที่เปิดกว้างมากในการเปิดประตูรับนวัตกรรมและวิธีการใหม่ๆ ที่จะพัฒนาประเทศ โดยใช้เทคโนโลยีทางวิทยาศาสตร์” ดร.ชัยวัฒน์ เล่าถึงสาเหตุที่ศัลยแพทย์ต้องมาทดลองทำในจีน
...
2 ปี ที่รอคอย คนเปลี่ยนหัวคน คำเฉลยว่าจะสำเร็จหรือไม่
อย่างไรก็ตามแม้การทดลองผ่าตัดต่อหัวของศพดังกล่าว เริ่มเข้าใกล้ความเป็นจริงแล้ว แต่การทดลองผ่าตัดเปลี่ยนหัวคนเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์โลกในเดือน ธ.ค.นี้ จะเกิดขึ้นจริงหรือไม่ตามที่นายคานาเวอร์โรประกาศไว้เมื่อปี พ.ศ.2558
ดร.ชัยวัฒน์ตอบข้อสงสัยนี้ว่า แม้การทดลองกับหนูและศพโดยได้พัฒนาวิธีการเชื่อมต่อเส้นเลือด ไขสันหลังระหว่างหัวกับร่างกายได้สำเร็จ เป็นผลที่พอใจของ นพ.คานาเวอร์โร แต่ยังไม่ประกาศล่าสุดว่าจะเปลี่ยนหัวของคนที่ยังมีชีวิตอยู่ได้เมื่อไหร่ และเนื่องจากเป็นเพียงแค่การผ่าตัดต่อหัวคนที่ตายแล้ว จึงไม่น่าพิสูจน์อะไรได้มากมายนักว่าการผ่าตัดหัวคนที่ยังมีชีวิต ตอบได้ยากว่าจะสำเร็จหรือไม่
...
อีกทั้งปัญหาใหญ่ในการผ่าตัดเปลี่ยนหัวคน คือ ไขสันหลัง เพราะตอนนี้วงการวิทยาศาสตร์การแพทย์ก็ยังไม่สามารถที่จะผ่าตัดซ่อมไขสันหลังของคนได้เลย และยังมีประเด็นปัญหาอื่นๆ มากมาย เช่น การผ่าตัดต้องใช้เวลายาวนานเป็นวัน
แม้ล่าสุดที่ทดลองผ่าตัดหัวกับศพ ใช้เวลา 18 ชั่วโมง ซึ่งถือว่าค่อนข้างเร็วกว่าที่คิด แต่หากผ่าตัดกับคนที่มีชีวิตจริงๆ คงต้องใช้เวลามากกว่านี้ และการรักษาหัวหรือสมองที่ตัดออกมาให้อยู่ได้เป็นวันเหมือนยังไม่ตายก็ยากมาก แม้นายหมอคานาเวอร์โรได้ทำการวิจัย พัฒนาเทคนิคและน้ำยาแล้วก็ตาม
“การผ่าตัดเปลี่ยนหัวคนอย่างสมบูรณ์นั้นทำได้จริง สิ่งสำคัญกว่านั้นคือ วิธีการที่จะเชื่อมต่อ หรือรักษาไขสันหลังจากคนหนึ่งไปต่อเข้ากับอีกคนหนึ่งได้ เขาต้องพัฒนาและมีความรู้เยอะมหาศาล เพราะเป็นระบบประสาทที่ละเอียดอ่อนและยากมาก ที่คิดว่ายากมากๆ มันเป็นเรื่องของร่างกาย เซลล์จะไม่ยอมรับอวัยวะที่แปลก จะต่อต้านมากๆ
...
แม้ตอนนี้ผลการวิจัยพัฒนาของเขาอาจไม่มีประโยชน์จริงๆ แต่ถ้าเขาทำได้ก้าวหน้ามากเท่าไร ก็จะเป็นประโยชน์ทีเดียวสำหรับคนป่วยที่มีปัญหาไขสันหลังและโรคอื่นๆ ผมชื่นชมในความพยายามของเขา ทำกับศพสำเร็จแล้ว แต่กับคนจริงๆ ผมว่ายังไม่พร้อม วงการวิทยาศาสตร์ต้องติดตามดูต่อไป” ดร.ชัยวัฒน์ กล่าวสรุปชี้ชัดทิ้งท้ายไว้ให้คิด
การผ่าตัดหัว สลับร่างใหม่ จะเกิดขึ้นครั้งแรกในประวัติศาสตร์โลกในเดือน ธ.ค.นี้หรือไม่ นายแพทย์อิตาลีจะทำตามที่พูดไว้ได้หรือเปล่า และจะทำสำเร็จหรือไม่ คงต้องจับตาดูกันต่อไป.
ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ รายงาน
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง : ตัดหัวเปลี่ยนร่างชุบชีวิต อาจเปิดช่องกำเนิด X-MEN