ในหลายทศวรรษที่ผ่านมา ประเทศไทยเคยได้รับยกย่องเป็นดาวเด่น ในความเป็นประชาธิปไตยแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือกลุ่มอาเซียน ประชาชนและสื่อมวลชนมีเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ แต่รายงานส่งท้ายปี 2560 ของสมาคมนักข่าว นักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย ระบุว่าสื่อถูกรัฐบาลควบคุมด้านการแสดงความคิดเห็น มาตั้งแต่รัฐประหาร 2557

รายงานของสมาคมสื่อกล่าวว่า ประกาศของ คสช. ซึ่งออกมาตั้งแต่ปี 2557 จำกัดเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ห้ามวิพากษ์วิจารณ์ คสช. โดยมีเจตนาเพื่อทำลายความน่าเชื่อถือ เป็นการจำกัดเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น รวมทั้งเสรีภาพในการตรวจสอบรัฐบาล และยังจำกัดเสรีภาพในการชุมนุม มีการสั่งยกเลิกการสัมมนาเรื่องการเมืองหลายครั้ง

แต่นับว่ายังโชคดีที่มีการแก้ไขประกาศ คสช. ฉบับที่ 97/2557 ที่ห้ามวิพากษ์วิจารณ์ คสช. และเจ้าหน้าที่ คสช. โดยเด็ดขาด โดยลดความเข้มงวดลง เป็นการห้ามเฉพาะการวิพากษ์วิจารณ์ คสช. โดยมีเจตนาเพื่อทำลายความน่าเชื่อถือ ด้วยข้อมูลอันเป็นเท็จ ทำให้สื่อมีช่องหายใจ และสามารถปฏิบัติหน้าที่ แต่ก็ต้องระมัดระวังด้วยการเซ็นเซอร์ตนเอง

เสรีภาพในการพูดและการแสดงความคิดเห็นเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชนในประเทศประชาธิปไตยทั่วโลก เป็นหัวใจสำคัญของการปฏิบัติหน้าที่ของสื่อ รัฐธรรมนูญของไทยทุกฉบับจึงเขียนไว้ตรงกันว่า บุคคลย่อมมีเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น การพูด การพิมพ์ การโฆษณา และการสื่อความหมายโดยวิธีอื่น มิใช่เฉพาะสื่อ แต่รวมทั้งประชาชนทั่วไป

ในเวลากว่าสามปีที่ผ่านมา สื่อมวลชนไทยยอมรับการจำกัดเสรีภาพ เพื่อร่วมมือกับรัฐบาล คสช. เพราะเห็นว่าประเทศอยู่ในสถานการณ์ที่ไม่ปกติ มีความจำเป็นต้องใช้อำนาจพิเศษ เพื่อรักษาความสงบเรียบร้อยของบ้านเมือง วงการสื่อหวังว่าจะมีการปฏิรูปสื่อตามสัญญาที่เขียนไว้ในรัฐธรรมนูญชั่วคราว ว่าจะปฏิรูปประเทศในทุกด้าน รวมทั้งสื่อมวลชน

...

แต่หลังประกาศใช้รัฐธรรมนูญ 2560 ตั้งแต่วันที่ 6 เมษายน 2560 เสรีภาพทางการเมืองและสื่อ ก็ยังไม่เปลี่ยนแปลง พรรคการเมืองยังห้ามทำกิจกรรมการเมือง ตามกฎหมายพรรคการเมืองใหม่ บทบัญญัติว่าด้วยเสรีภาพสื่อมวลชน ก็ยังไม่มีผลใช้บังคับเต็มตัว เพราะไปติดขัดที่ประกาศ หรือคำสั่งของ คสช. ที่ยังไม่ยอมปลดล็อก

ประชาชน นักการเมือง และสื่อที่หวังจะได้เสรีภาพเต็มตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ จึงต้องรอคอยต่อไป จนกว่าจะมีการเลือกตั้งในเดือนพฤศจิกายน 2561 ตามสัญญาของ คสช. ในขณะที่รอคอยอยู่นี้ นักนิติศาสตร์และนักรัฐศาสตร์ต้องถกเถียงกันต่อไป ระหว่างรัฐธรรมนูญซึ่งเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ กับคำสั่ง คสช. กฎหมายใดใหญ่กว่า?