การเสียชีวิตของ โยชิเอะ โอกะ คุณยาย ชาวญี่ปุ่น อายุ 86 ปี เมื่อวันที่ 19 พ.ค.ที่ผ่านมา คงไม่มีประเด็นอะไรน่าสนใจ หากไม่รู้ว่าคุณยายโอกะเคยเป็นคนสำคัญช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

คุณยายโอกะ เป็นคนแรกที่ทำให้คนภายนอกรู้ว่าเมืองฮิโรชิมา ถูกสหรัฐฯถล่มด้วยระเบิดนิวเคลียร์ ฉายา “ลิตเติล บอย” เมื่อเวลา 08.15 น. วันที่ 6 ส.ค.2488 หรือเมื่อ 72 ปีก่อน

ตอนนั้นโอกะเป็นแค่ ด.ญ.วัย 14 ปี ทำงานอยู่ฝ่ายสื่อสารของศูนย์บัญชาการใต้ดินของกองทัพจักรวรรดิญี่ปุ่น

หลังเครื่องบินสหรัฐฯทิ้งลิตเติล บอย ระเบิดปรมาณูหรือนิวเคลียร์ลูกแรกลงฮิโรชิมา โอกะได้ติดต่อกับทหารอีกหน่วยในเมืองฟุกุยามา ทางตะวันออกของฮิโรชิมา กระทั่งสื่อท้องถิ่นรวมทั้งโทรทัศน์ช่องเอ็นเอชเคได้เล่นข่าวใหญ่ให้รู้กันทั่วประเทศญี่ปุ่น

“ฮิโรชิมาถูกทำลายเกือบย่อยยับ พวกเราถูกโจมตีด้วยระเบิดชนิดใหม่” โอกะบอกไว้ (ช่วงนั้น)

ก่อนจะเสียชีวิตด้วยมะเร็งต่อมน้ำเหลือง คุณยายโอกะทำหน้าที่เป็นผู้บอกเล่าเรื่องราวประสบการณ์ช่วงสงครามและเกี่ยวกับระเบิดนิวเคลียร์ลูกแรกที่สหรัฐฯถล่มญี่ปุ่นตามด้วยลูกที่ 2 ที่เมืองนางาซากิจนญี่ปุ่นต้องยอมแพ้สงคราม ให้กับเหล่านักท่องเที่ยวและนักเรียนนักศึกษารุ่นหลังได้รับรู้หายนภัยจากนิวเคลียร์

และก่อนที่อดีตประธานาธิบดี บารัค โอบามา ของสหรัฐฯ เดินทางเยือนเมืองฮิโรชิมาครั้งประวัติศาสตร์ ถือเป็นผู้นำสหรัฐฯคนแรกที่ไปเยือนฮิโรชิมาขณะยังดำรงตำแหน่งเมื่อเดือน พ.ค.ปีที่แล้ว คุณยายโอกะได้พูดไว้อย่างน่าสนใจว่า “ต้องการให้โอบามาได้พบเห็นกับตาว่าประชาชนผู้บริสุทธิ์นั้นได้รับผลกระทบอย่างไรบ้าง (จากระเบิดนิวเคลียร์)”

การที่สหรัฐฯทิ้งลิตเติล บอยถล่มเมืองฮิโรชิมาวันนั้น ซึ่งถือเป็นครั้งแรกที่มีการใช้อาวุธนิวเคลียร์ในสงคราม ทำให้มีผู้เสียชีวิตทั้งตายทันทีทันใด และตายจากทนพิษบาดแผลบาดเจ็บไม่ไหวหรือตายลงจากโรคที่เกี่ยวโยงกับกัมมันตรังสีในอีกหลายสัปดาห์ หลายเดือน หรือหลายปีต่อมา รวมกว่า 140,000 คน.

...

เกรียงศักดิ์ จุนโนนยางค์