ทั้งระเบิดปลอม ระเบิดจริงและการเผา ที่ตั้งใจทำกันติดต่อสองวันในใจกลางกรุงเทพฯ มีคำถาม “ใครทำ” หลายคนมีคำตอบแล้วในใจ

แต่ถ้ามาถามหมาเฝ้าบ้านแก่ๆ ฟันหักอย่างผม มีเรื่องยาวๆ อยากจะเล่าให้ฟัง

ครั้งหนึ่งนานมาแล้ว...ราวๆสามสิบปีที่แล้ว ผมยังเข้าเวรรับข่าวในโรงพิมพ์ เวลาตีสองมีเสียงโทรศัพท์ดังขึ้น

ดึกปานนั้นโทรศัพท์ร้องทุกข์ไม่มี มีก็แต่โทรศัพท์จากนักข่าวโรงพัก แต่เมื่อผมเอื้อมมือไปรับ...ก็ไม่ใช่ กลายเป็นโทรศัพท์จากเพื่อนเก่า ซึ่งคุยกันปีละครั้งสองครั้งจากหาดใหญ่

เสียงที่คุยไม่ชัดนัก มีเสียงคนในไนต์คลับสลับแทรก แต่ก็พอฟังได้ว่า เพื่อนนั่งอยู่กับคนมีสียศใกล้นายพล...ที่ทุกข์ใจกับปัญหา มีสวนลองกองอยู่แถวนราธิวาส แล้วเข้าไปเก็บขายไม่ได้

สรุปว่าเป็นทุกข์ของเพื่อนของเพื่อนๆ ที่จงใจจะเล่าขานมาเข้าหูนักข่าว

นี่เป็นเรื่องธรรมดาของอาชีพนักข่าว ข้อสะกิดใจมีนิดแค่ผิดเวลา

โถ...อุตส่าห์โทร.มาตีสอง

เช้าวันนั้นมีข่าวเล็กๆ มีคนตั้งใจเผายางรถยนต์ให้ไฟลุกโชน ก็แค่ให้รู้ว่าเผา ในพื้นที่ยะลา ปัตตานี นราธิวาส และสองอำเภอของสงขลา รวมกว่าสี่สิบแห่ง

เรื่องเล็กๆ จึงเป็นข่าวใหญ่ตามวิสัยสื่อไม่ว่าหนังสือพิมพ์ หรือทีวี

ข่าวนี้ก็เหมือนข่าวสามจังหวัดใต้ทั่วไป ใครทำ ทำทำไม จับมือใครดมไม่ได้ ต้องใช้สำนวนว่า “มืดแปดด้าน”

แต่กับนักข่าวอย่างผม...ในความมืดแสนมืดนั้น ให้บังเอิญมีคนจุดไม้ขีดไฟให้เห็นเค้าลางบางอย่าง

คนมีสีที่จงใจปรับทุกข์เรื่องสวนลองกองเป็นคู่ปรับสำคัญกับนักการเมืองปัตตานีที่ได้คิวเป็นรัฐมนตรี เรื่องนี้ไม่มีหลักฐาน แต่สังหรณ์นักข่าวอย่างผม

เขาตั้งใจส่งสัญญาณเล่นสงครามกันต่อ

เรื่องเล่าเรื่องที่สอง ราวปี 2549 หลังทหารยึดอำนาจ การเผาโรงเรียนที่เกิดซ้ำซากในสามสี่จังหวัดใต้ก็ให้มีอันย้าย ไปเผากันคืนละโรงสองโรง บางคืนถึงสามโรง ในภาคเหนือ ภาคอีสาน

...

พอมีเสียงจิ้งจกทัก ทำนอง “กูรู้นะ...มึง”...เสียงนั้นขลัง นับแต่นั้นการเผาก็เลิก

เรื่องร้ายๆทางการเมือง มักเกิดกับสถานการณ์ครึ่งๆ กลางๆ ระเบิดการเมือง การเผาการเมืองมีขึ้นแล้ว ถ้ามีเหตุให้โยนให้กันได้ ฝ่ายมึงทำ การระเบิดการเผาก็มักจะเกิดต่อไป

ก่อนหน้านั้น...ผมเป็นนักข่าวรถตระเวน ทำข่าวระเบิดรายวัน วันนั้นระเบิดหน้ากระทรวงมหาดไทย เงื่อนปมทางการเมือง ใครทำผมยังไม่รู้ แต่นักการเมืองใหญ่ด้วยกันรู้ เขาบอกกับผมยิ้มๆ

“เรื่องระเบิดอย่างนี้ พี่...เขาถนัด”

แต่บังเอิญกระทรวงมหาดไทยตอนนั้น พี่คนนั้นนั่งเป็นเจ้ากระทวง ผมงงอยู่จนบัดนี้ แล้วใคร ฝ่ายไหนเล่าทำ?

ผมจำคำอภิปรายไม่ไว้วางใจของคุณเฉลิม อยู่บำรุง ได้ติดใจ... คุณเฉลิมพูดถึงพฤติกรรมของนักการเมืองบางคนโจ่งแจ้ง เหมือน “ใส่เสื้อแดง แขวนกระดิ่ง วิ่งราวกลางวัน”

เรื่องระเบิดปลอม ระเบิดจริง เรื่องเผาๆเกิดตอนนี้ เกิดตอนมีการเมืองฝ่ายแพ้...

เลือกตั้งทำท่าจะชนะ แต่ก็แพ้...ลูกน้องที่เคยออกปากจงรัก ก็เริ่มตีจากถอยห่าง ทั้งคดีการเมือง เพื่อนพ้องพี่น้อง ลูกเต้าก็ถูกตามโหมกระหน่ำ

ใส่เสื้อแดง แขวนกระดิ่ง ตั้งใจวิ่งราวกลางวัน คนเขารู้เขาเห็นกันทั้งบ้านทั้งเมือง ทำไปได้ยังไง...หรือว่าไม่ใช่คนไทยอย่างที่ฝ่ายรัฐบาลเขาว่าไว้...จริงๆ.

กิเลน ประลองเชิง