เป็นเรื่องปกติของธุรกิจการบินที่มีผลการดำเนินงานขาดทุนในช่วงโลว์ซีซัน ไตรมาสที่ 2 และ 3 ทุกสายการบินต้องตกอยู่สภาพนี้ตลอด แต่ปีนี้การบินไทยย่ำแย่กว่าทุกปี เพราะผลการดำเนินงานไตรมาสที่ 1 ซึ่งอยู่ในช่วงไฮซีซัน มีกำไรแค่ 456 ล้านบาท ต่ำกว่าปี 61 ถึง 83.3% ทั้งๆที่ตลอด 10 ปีที่ผ่านมา ผลการดำเนินงานในไตรมาสที่ 1 การบินไทยมีกำไรนับพันล้านบาท ยกเว้นปี 2557 ที่มีวิกฤติการเมืองจากม็อบนกหวีด
เพื่อให้มีรายได้เข้ามาช่วยเสริมบ้าง คุณสุเมธ ดำรงชัยธรรม กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ (ดีดี) การบินไทย จึงประกาศว่า จะเดินหน้าแผนทำธุรกิจเสริมเพื่อรายได้เข้าบริษัท ด้วยการออกธุรกิจใหม่ขายสินค้าอีคอมเมิร์ซบนเว็บไซต์และแอปพลิเคชัน ของการบินไทย เช่น เตาปิ้ง เครื่องซักผ้า เรือดำน้ำ เป็นต้น
ไอเดียนี้กลายเป็นเรื่องตลกขำขันในสื่อโซเชียล โดนล้อเลียนกันไปใหญ่ อันที่จริงถ้าจะมองว่าเป็นความพยายามปรับตัวในการแข่งขันทางธุรกิจก็มองได้ แต่อีกมุมหนึ่งก็สะท้อนว่าคุณสุเมธ ไม่มีความเชี่ยวชาญ ใน ธุรกิจการบิน เอาซะเลย ถึงได้เสนอวิธีแก้การแบบนี้ออกมา
ข่าวรับจ๊อบขายของออนไลน์ไม่ใช่เรื่องใหญ่โต ต่อให้ทำกำไรไม่คุ้มค่าหรือขาดทุนก็คงควักเนื้อไม่มากเท่าไหร่ ถือซะว่าอย่างน้อยข่าวนี้สร้างสีสันให้กับคุณสุเมธได้บ้าง แต่เรื่องสำคัญที่น่าเป็นห่วงจะกระทบกับการบินไทยอย่างหนักคือ แผนจัดซื้อเครื่องบินฝูงใหม่ 38 ลำ วงเงิน 1.5 แสนล้านบาท
ด้วยสถานะของการบินไทยที่ไม่สามารถสร้างรายได้เพิ่ม ไม่อาจควบคุมรายจ่าย และมีอัตราส่วนหนี้สินสูง สมควรแล้วหรือที่จะซื้อเครื่องบินใหม่ 38 ลำ??
คุณสุเมธได้ทำคลิป 2 ชื่อโปรเจกต์ “มนตรา” อ้างว่าเป็นแผนการฟื้นฟูการบินไทยแบบเร่งด่วน ผมไม่ขอลงรายละเอียดมากนัก แต่เชื่อว่าใครที่เคยดูคลิปมนตรา คงจะเห็นตรรกะวิธีคิดแปลกๆ
...
เนื้อหาในคลิปอ้างถึงสาเหตุที่ต้องซื้อเครื่องบินใหม่ว่า เป็นเพราะเครื่องบินเก่ามีโอกาสชำรุดบ่อย ประสิทธิภาพไม่มากพอ สิ้นเปลืองค่าซ่อมและค่าน้ำมัน เมื่อต้องคอยพะวงกับการซ่อม ทำให้ไม่สามารถโฟกัสการบริการที่ดีได้ เลยโดนสายการบินอื่นแย่งลูกค้าไป
ดีดีสุเมธบอกว่านี่คือวงจรอุบาทว์ “เครื่องบินเก่า บริการแย่ รายได้ไม่ดี” การซื้อเครื่องบินใหม่เท่ากับทลายวงจรอุบาทว์ ทำให้การบินไทยพ้นกับดัก ก้าวสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืนเพื่อมีกำไร
ก็ไม่รู้ว่ามีกี่คนที่เคลิ้มไปกับการร่ายมนตราของคุณสุเมธ แต่ผมคนนึงละที่ไม่เคลิ้มไปด้วย ผมเชื่อไม่ลงจริงๆว่า ถ้าซื้อเครื่องบินใหม่แล้ว การบินไทยจะแข็งแรงขึ้นมาทันที ถ้ามีเครื่องบินใหม่แล้ว การให้บริการจะดีขึ้น ลูกค้าจะแห่กลับมาใช้บริการ
พนักงานการบินไทยจำนวนมากทั้งที่ยังทำงานอยู่และที่เกษียณไปแล้วล้วนรู้สึกเหมือนกันว่า มันเป็นไปไม่ได้ แต่ บอร์ดการบินไทย กับ คณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (คนร.) กลับโดนมนตราสะกด ถึงได้ให้ความเห็นชอบแผนการจัดซื้อเครื่องบิน ตอนนี้ผมได้แต่ฝากความหวังกับ ครม.ชุดใหม่ซึ่งเป็นรัฐบาลผสมหลายพรรคจะช่วยกันดึงเรื่องนี้กลับมาทบทวน
ยังมีอีกประเด็นเกี่ยวกับขวัญกำลังใจของพนักงานการบินไทย คุณสุเมธนั่งเป็นดีดีนานกว่า 8 เดือน แต่กลับปล่อยให้มีตำแหน่งว่างมากมาย ที่เห็นจาก Organization Chart ระดับรองกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ (EVP) ผู้อำนวยการใหญ่ (VP) ผู้อำนวยการ (Director) มีรักษาการหลายตำแหน่ง ไล่ระดับต่ำลงมาก็มีรักษาการอีกเพียบ ทำไมถึงไม่แต่งตั้งตัวจริงมาทำงานให้เต็มที่ ทั้งๆที่พนักงานรอความก้าวหน้ากันเป็นแถว
โฟกัสแต่เครื่องบินใหม่ ลืมลูกน้องกับลูกค้าไปเลยหรือครับ.
ลมกรด