วันเสาร์สบายๆวันนี้ไปคุยถึงทิศทางอนาคตกิจการอวกาศของไทยกันนะครับ หลังจากไทยประสบความสำเร็จในการส่งดาวเทียม THEOS–2 (Thailand Earth Observation Satellite) ดาวเทียมสำรวจของไทยดวงที่ 2 จากท่าอวกาศยาน French Guiana เมือง Kourou ทวีปอเมริกาใต้ ขึ้นสู่อวกาศเมื่อเวลา 08.36 น. วันที่ 9 ต.ค.ที่ผ่านมา ขณะนี้อยู่ในช่วงทดสอบระบบต่างๆก่อนเปิดให้บริการมีการประเมินว่าในปี 2566 มูลค่าตลาดซื้อขายภาพถ่ายดาวเทียมทั่วโลกอยู่ที่ 4.41 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และในอีก 5 ปีข้างหน้ามูลค่าจะเพิ่มขึ้นถึง 7.72 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ภูมิภาคที่เติบโตเร็วที่สุดคือ ภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก และยิ่งสังคมโลกพัฒนาสู่การเป็นสมาร์ทซิตี้มากเท่าไหร่ ก็ยิ่งต้องใช้ข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมจำนวนมหาศาลเพื่อวิเคราะห์ประมวลผลให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด ดาวเทียม THEOS–2 จึงถือเป็นโอกาสด้านธุรกิจใหม่ของประเทศ เท่าที่ทราบมีบางประเทศเริ่มติดต่อขอใช้บริการแล้ว อยู่ระหว่างเจรจาเงื่อนไขต่อรองราคา สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (GISTDA) ยังมีแผนจะส่งดาวเทียม THEOS–2A ขึ้นสู่อวกาศในช่วงต้นปี 2567 เพื่อเสริมการบันทึกภาพบนผิวโลกให้กับดาวเทียมดวงต่างๆที่ GISTDA ให้บริการ ดาวเทียม THEOS–2A เป็นดาวเทียมสำรวจดวงแรกในมาตรฐานระดับ Industrial Grade ที่วิศวกรไทยร่วมออกแบบและสร้าง โดยมีชิ้นส่วนจากบริษัทเอกชนในไทยพัฒนาและติดตั้งบนดาวเทียมด้วยอุตสาหกรรมดาวเทียมมีมูลค่าสูง เติบโตอย่างก้าวกระโดด สาเหตุหนึ่งมาจากต้นทุนการลงทุนลดลงกว่าในอดีต และยังไม่มีแนวโน้มจะอิ่มตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนของดาวเทียมวงโคจรต่ำ หรือดาวเทียม LEO ขณะนี้ความต้องการมีไม่จำกัด จึงเป็นโอกาสของไทยที่จะเข้าไปมีส่วนร่วมในการใช้ทรัพยากรจากอวกาศ สร้างอุตสาหกรรมใหม่ ขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ ขณะที่ประเทศต่างๆในภูมิภาคล้วนเข้าสู่วงการอวกาศและพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศแล้ว อย่างมาเลเซียมีนักบินอวกาศของตัวเอง อินโดนีเซีย สิงคโปร์ และฟิลิปปินส์ สร้างดาวเทียมได้เองมาระยะหนึ่งแล้ว คุณศุภมาส อิศรภักดี รมว.การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เผยว่า ไทยมีความพร้อมในด้านกิจการอวกาศที่จะแข่งขันกับประเทศในภูมิภาคได้แล้ว ทั้ง นโยบาย และ กฎหมาย ที่พิจารณาคืบหน้าไปมาก (ร่าง พ.ร.บ.กิจการอวกาศ อยู่ในชั้นพิจารณาของกฤษฎีกา) ภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคการศึกษา ก็มีศักยภาพ รวมถึงมี โครงสร้างพื้นฐานเพื่อการผลิตดาวเทียมสำรวจในระดับมาตรฐานอุตสาหกรรม ที่ศูนย์ประกอบและทดสอบดาวเทียมแห่งชาติ ในพื้นที่ GISTDAไทยมี โรดแม็ปดาวเทียม วางแผนระยะยาว 15 ปี เพื่อสร้างขีดความสามารถทางเทคโนโลยีอวกาศ และสร้างคน โดยมีแผนสร้าง ดาวเทียมสำรวจโลกขนาดเล็ก (small satellite) 10 ดวง เป็นแพ็กเกจตอบโจทย์ภารกิจสำคัญของประเทศแบบเชิงลึกในแต่ละเรื่อง ดาวเทียม 3 ดวงแรกจะเป็นดาวเทียมด้านเกษตร 1 ดวง ดาวเทียมตรวจวัดคาร์บอน 1 ดวง และดาวเทียมแบบ SAR ถ่ายภาพทะลุเมฆได้อีก 1 ดวง รมว.ศุภมาสมั่นใจว่า ภายใน 5 ปี GISTDA จะทำให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางด้านกิจการอวกาศในภูมิภาคอาเซียน สร้างระบบข้อมูลที่พร้อมให้ประชาชนใช้ประโยชน์ได้จริงในชีวิตประจำวัน รวมถึงจะช่วยสร้างความมั่นใจให้กับภาคเอกชนทั้งในและต่างประเทศในการลงทุนด้านอวกาศผมว่าสิ่งที่ต้องควบคู่กันไปด้วยคือ กำหนดนโยบายการจัดซื้อจัดจ้างต้องมีเงื่อนไขให้ ถ่ายทอดองค์ความรู้สู่บุคลากรไทย พร้อมเชื่อมโยงกับบริษัทขนาดใหญ่ในต่างประเทศเพื่อ เพิ่มขีดความสามารถให้ไทยส่งออกดาวเทียมได้ ให้เกิดความยั่งยืนในระยะยาวอุตสาหกรรมอวกาศเป็นอุตสาหกรรมหนึ่งที่รัฐสามารถส่งเสริมให้ประสบความสำเร็จได้ ถ้าออกสตาร์ตตอนนี้ถือว่าเรายังไม่เสียเปรียบประเทศอื่น.ลมกรดคลิกอ่านคอลัมน์ "หมายเหตุประเทศไทย" เพิ่มเติม
