หนังสือเล่มหนา “กิร ดังได้สดับมา” มี 108 เรื่องเล่าแฝงคติความคิด เรื่องเล่าที่ 93 “พระเดชพระคุณ หลวงพ่อวัดราชโอรส (พระธรรมกิตติวงศ์ สุรเตโช สมณศักดิ์ปี 2553)” ท่านตั้งชื่อไว้ว่า “ลิงโง่”ครั้งเมื่อ พระเจ้าพรหมทัต เสวยราชสมบัติ ณ เมืองพาราณสี ทรงได้รับรายงานโจรป่าอาละวาดลักวิ่งชิงปล้นอยู่เมืองไกลสุดชายแดน เกินกำลังทหารชายแดนจะปราบไหวที่จริง ตามข่าวจำนวนโจรป่าก็ไม่มากนัก...แต่ทรงพระพิโรธว่า พวกโจรหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ จึงสั่งจัดกองทัพม้า อาวุธยุทโธปกรณ์พร้อม เพื่อจะสำแดงแสนยานุภาพให้เป็นที่ประจักษ์เมื่อกองทัพมหึมาพร้อมสรรพ ทรงเสด็จนำทัพด้วยพระองค์เองแต่ระยะทางยาวไกล จนต้องจัดเตรียมที่พักไพร่พลไว้หลายแห่งในที่พักแห่งหนึ่ง...เมื่อทรงสั่งหยุด หุงหาอาหารเลี้ยงไพร่พล ทหารม้า ก็นึ่งถั่วราชมาสใส่รางไว้ให้ม้ากินบนต้นไม้ ใกล้รางอาหารม้า ลิงตัวหนึ่งแอบดูอยู่ มันหมายตาถั่วราชมาสเอาไว้เมื่อทหารเดินออกไปลับตา เจ้าลิงก็ได้โอกาส ไต่ลงจากต้นไม้ กระโจนเข้าใส่ มันตะกรุมตะกรามคว้าถั่วราชมาสยัดใส่ปากจนเต็มปาก หยิบใส่มือจนเต็มสองกำมือจากนั้นก็วิ่งขึ้นต้นไม้ ทั้งที่สองมือกำถั่วไว้แน่น ปีนขึ้นต้นไม้ทุลักทุเลท่าทางนั้นมันเหนื่อย เมื่อถึงคาคบไม้...เจ้าลิงตั้งใจจะหยุดพักสักครู่ ก่อนกินถั่วให้สมอยาก แต่บังเอิญถั่วเม็ดหนึ่งในกำมือ หลุดจากมือหล่นลงไปจมหายในพงหญ้าข้างล่าง เจ้าลิงมองตามถั่วเม็ดนั้นด้วยความเสียดายทันทีนั้นมันก็ลืมตัว ทิ้งถั่วสองกำมือ คายถั่วที่คาปาก ไต่ลงไปที่พงหญ้า สองมือตะกุยตะกาย คุ้ยหาถั่วเม็ดนั้นเต็มกำลังแต่ไม่ว่าจะคุ้ยหาเท่าไหร่ มันก็ไม่เจอ จนเหนื่อยอ่อนสิ้นหวัง เดินระโหยโรยแรงไปนั่งซึมอยู่โคนต้นไม้เวลานั้น พระเจ้าพรหมทัตเสด็จผ่านมา เห็นอาการเซื่องซึม ซึ่งถือว่าผิดปกติวิสัยลิง ก็ทรงตรัสถามมหาดเล็กรายงาน ทรงสดับแล้ว ยังไม่รู้ว่าอะไรเป็นต้นเหตุให้เจ้าลิงเศร้า ทรงเกรงจะเป็นลางร้ายต่องานสงครามข้างหน้า รับสั่งให้ราชครูเข้าไปตรวจดูให้ถ้วนถี่ราชครูพิเคราะห์เหตุการณ์แล้ว เข้าใจเรื่องราว จึงกราบทูลเรื่องที่เกิดขึ้นกับเจ้าลิง “เข้าตำรา เสียน้อยเสียยาก เสียมากเสียง่าย พระเจ้าข้า”พระเจ้าพรหมทัต ทรงเป็นกษัตริย์ที่ทรงพระสติปัญญา แทนที่จะเวทนาหรือเย้ยเยาะ... แต่กลับทรงเห็นเรื่องของเจ้าลิงโง่ เป็นบทเรียนใหญ่“เจ้าลิงเป็นเดรัจฉาน มันทำทุกอย่างตามสัญชาตญาณ แต่เราเสียอีก เป็นถึงพระมหากษัตริย์ แต่กลับโง่กว่า ด้วยความโกรธ ไม่คิดทบทวนถ้วนถี่ ยาตราทัพม้าใหญ่มาทางไกลแสนไกล เพียงเพื่อจะมาไล่ปราบโจรป่ากระหยิบมือเดียว”เมื่อทรงตั้งพระสติได้ ว่าภารกิจสงครามที่ทรงเร่งทำ...เท่ากับเอาทัพใหญ่ไปแลกกับกองโจรเล็ก หากพลาดพลั้งผลเสียหายจะใหญ่หลวงกว่าตรัสให้จัดกองทัพม้าขนาดย่อม แยกจากทัพใหญ่เดินทางไปปราบโจร...ซึ่งผลก็ปราบโจรได้โดยไม่ยากส่วนพระองค์เอง ก็นำกองทัพส่วนใหญ่เดินทางกลับพระนครอ่านเรื่องลิงโง่จบ...คุณๆผู้อ่านคิดอะไร? ลิงมันก็งกๆไปตามประสาลิง พระเจ้าพรหมทัต ท่านก็ทรงพระฉลาดใช้ไหวพริบตามวิสัยกษัตริย์ แม้จะทรงใช้บทเรียน เสียน้อยเสียยาก เสียมากเสียง่าย...ช้าไปบ้าง แต่ก็ยังทันการเรื่องที่ควรระวังในชีวิตจริงๆของคนหลายคนตอนนี้ อย่าเผลอเป็นลิงงก ลิงโง่ ก็แล้วกัน.กิเลน ประลองเชิง