มะพร้าวบอนไซ กำเนิดในอินโดนีเซียมานานหลายปี ด้วยรูปทรงสวยงามหลากหลายเป็นเอกลักษณ์แต่ละต้น จึงกำลังกลายเป็นที่นิยมไปทั่วโลก สำหรับบ้านเราเพิ่งเข้ามาได้ไม่กี่ปี แต่กำลังได้รับความนิยมเช่นกัน ด้วยเป็นแหล่งปลูกมะพร้าวหลากหลายสายพันธุ์ กระจายทั่วประเทศเลยทำให้มะพร้าวบอนไซมีให้เลือกหลากหลายกว่าที่อื่น “ราชบุรีปลูกมะพร้าวกันมาก ลูกแก่ที่ไม่ถูกนำมาทำพันธุ์มักถูกคัดทิ้ง เปลือกนำมาทำขุยมะพร้าว วัสดุปลูก ส่วนกะลาถ้าไม่ถูกนำมาทำงานศิลปะหรืออื่นๆ ก็มักถูกทิ้งหรือทำเชื้อเพลิง ซึ่งได้ราคาไม่มากนัก พอดีช่วง 2-3 ปีที่แล้ว มะพร้าวบอนไซเริ่มเข้ามาในประเทศไทย ส่วนตัวมองว่าทั้งสวยงามและน่าจะสร้างรายได้อย่างดีสำหรับคนวัยเกษียณ รวมถึงเป็นการนำผลผลิตเหลือทิ้งมาแปรรูปให้เกิดประโยชน์ เลยศึกษาวิธีปลูกจากสื่อโซเชียล ลองผิดลองถูกอยู่เกือบ 2 ปี จนได้สูตรสำเร็จ” ลุงสำเร็จ คลังนาค วัย 65 ปี อดีตผู้ใหญ่บ้าน ต.คุ้งพยอม อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี ประธานชมรมคนรักบอนไซมะพร้าวแห่งประเทศไทย เล่าถึงที่มาของมะพร้าวบอนไซสไตล์บ้านโป่ง ที่ส่วนใหญ่ใช้กระถางจากโอ่งมังกร อันสื่อถึงเอกลักษณ์ของดีเมืองราชบุรี...หลังจากมะพร้าวบอนไซเข้ามาในไทย ก็มีเกษตรกรหันมาทำทั่วประเทศ โดยเฉพาะพื้นที่ปลูกมะพร้าวมาก ทั้งภาคกลาง ตะวันออก และใต้ แต่ที่ผ่านมาลูกค้าค่อนข้างพอใจของที่นี่ เพราะมีผสมผสานศิลปวัฒนธรรมของพื้นที่ราชบุรี ทั้งกระถางที่เน้นใช้โอ่งมังกร และการตกแต่งหินพื้นกระถางเพิ่มความสวยงามสำหรับขั้นตอนการปลูก ลุงสำเร็จ แนะ...เริ่มจากนำมะพร้าวทั้งลูกมาแช่น้ำทิ้งไว้ 1-2 เดือน เน้นให้ตามะพร้าว (ก้นลูกมะพร้าว) ถูกน้ำอยู่ตลอดเวลา จะเริ่มเห็นรากและยอดมะพร้าวแทงออกมาจากลูกจากนั้นปอกเปลือกหุ้มลูกออก ขัดผิวเปลือกให้เรียบ ลงปลูกในขุยมะพร้าวก่อน รดน้ำวันละครั้งพอชุ่มโคน 1-2 เดือน เพื่ออนุบาลรากให้แข็งแรง แล้วจึงนำไปลงปลูกในกระถาง ตัดแต่งใบให้สวยงามไม่รกจนเกินไป เยื่อใบเลี้ยงที่ต้องหมั่นตัดทิ้ง.เมื่อต้นสลัดกะลาทิ้ง ให้นำกะลาที่รูปทรงสวยงามจากต้นอื่นที่ทำไว้ก่อนหน้า (ทาน้ำยาเคลือบเงาเพื่อความคงทนสวยงามไว้ก่อนแล้ว) ติดประกอบเข้าที่โคนรากด้วยกาวร้อนผสมขี้เลื่อย ประดับหินหรือของตกแต่ง เช่น ตุ๊กตาหินหรือดินเผาได้ตามความต้องการ ใช้เวลาตั้งแต่ปลูกจนถึงขายตั้งแต่ 6 เดือน-2 ปี ราคาตั้งแต่ 500-3,000 บาท ขึ้นกับขนาด ความสวยงาม ตลอดจนความพอใจของลูกค้า“มะพร้าวทำเป็นบอนไซง่ายกว่าพืชอื่น เพราะไม่ต้องเสียเวลาดัด แต่มีความเสี่ยงที่บังคับรูปทรงได้ยาก ไม้พวกนี้จึงไม่มีราคาแน่นอน ขึ้นกับความพอใจของทั้งสองฝ่าย โดยเฉพาะหากทำได้รูปทรงดี กะลาสวย รากเดินรูปทรงสวยงามแข็งแรง ใบตั้งเป็นพุ่มสยายสวยงาม จะยิ่งได้ราคาดี”แม้มะพร้าวบอนไซจะไม่ค่อยต้องดูแลอะไรมากนัก แต่ต้องหมั่นตรวจดูศัตรูธรรมชาติ เช่น มด หอยทาก และเพลี้ยแป้ง มากัดกินทำลายรากและใบ หากพบต้องเก็บทำลายทิ้งสถานเดียว และมีข้อควรระวัง ต้องหมั่นตัดเยื่อใบเลี้ยงลักษณะคล้ายผ้าบริเวณก้านใบทิ้ง เพื่อบังคับไม่ให้ต้นสูง และใบใหญ่เกินไป เพราะจะไม่สวยงาม ไม่เป็นที่ต้องการของตลาด รวมถึงตัดแต่งใบที่ไม่สวยงามทิ้ง เพื่อให้ธาตุอาหารไปเลี้ยงลำต้นและรากให้มากๆ ที่สำคัญควรเปลี่ยนกระถางปีละครั้งรองรับโคนต้นและรากที่โตอยู่เสมอ...แต่ไม่ว่าจะเลี้ยงกันยังไง ไปนานแค่ไหน ต้นจะสูงไม่เกิน 1 เมตร (เท่าที่พบปัจจุบันสูงที่สุด 50 ซม.) ส่วนทางใบจะยาวประมาณ 50-60 ซม.เท่านั้นเอง ยิ่งถ้าเลี้ยงให้โคนต้นใหญ่ รากโต แต่ต้นเตี้ย ทำได้องค์ประกอบทุกอย่างครบ (ใช้เวลาเลี้ยง 2-3 ปี) ยิ่งเป็นที่ต้องการของตลาด และถ้าเลี้ยงไปนาน 10 ปี เกิดมีลูกมะพร้าวเล็กๆออกมาได้ ในตลาดบ้านเรา ขายกันในราคากระถางเป็นหลักหมื่นเลยทีเดียว แต่ในต่างประเทศนั้นขายกันหลักแสนบาทกันเลยทีเดียวจะบอกให้สนใจสอบถามรายละเอียดได้ที่ 08-9936-1143. กรวัฒน์ วีนิล
