“การเพาะเลี้ยงเห็ดถั่งเช่าในไทยยังมีปัญหา เปอร์เซ็นต์อัตราการรอดน้อย ไม่สามารถควบคุมคุณภาพสารสำคัญในเห็ดให้คงที่ ใช้ระยะเวลาเลี้ยงหลายเดือน ต้นทุนสูง แต่เห็ดถั่งเช่ากลับไม่มีคุณภาพตามที่ตลาดต้องการ”ผศ.ดร.พีระศักดิ์ ฉายประสาท คณบดีคณะเกษตรศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร (มน.) เปิดเผยถึงที่มาของโครงการวิจัยและพัฒนาการผลิตเห็ดถั่งเช่าสีทองเชิงพาณิชย์ โดยมีสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (สวก.) ให้การสนับสนุนพบว่าปัญหาหลักมาจากอาหารที่ใช้เลี้ยงไม่มีคุณภาพเพียงพอ “การวิจัยเริ่มตั้งแต่คัดเชื้อเห็ด อาหารที่ใช้เลี้ยง แรกๆสูตรอาหารมีปัญหา ใส่ส่วนประกอบมากบ้าง น้อยบ้าง เลี้ยงแล้วเชื้อเห็ดตาย เห็ดเติบโตไม่สม่ำเสมอ ต้องมาเริ่มต้นกันใหม่หลายครั้ง จากความล้มเหลวเปลี่ยนมาเป็นประสบการณ์ ศึกษาสูตรอาหารที่มีผลต่อการเจริญเติบโต และให้สารอะดีโนซีน และสารคอร์ไดเซปิน สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพในปริมาณที่สูง จนในที่สุดเราพบว่า อาหารที่เหมาะสมต่อการเพาะเห็ดถั่งเช่ามีอยู่ 3 สูตร ใช้กันใน 3 ช่วงเวลาที่ต่างกัน” อาหารที่ใช้เลี้ยงในระยะแรกเริ่มเพื่อให้ได้สปอร์ที่แข็งแรงและมีจำนวนมากขึ้น ผศ.ดร.พีระศักดิ์ บอกว่า เป็นสูตรอาหารแข็งที่เรียกว่า PDA มีส่วนประกอบด้วย น้ำกลั่น มันฝรั่ง น้ำตาลกลูโคส ยีสต์สกัด เปปโตน และผงวุ้น ที่ผสมให้เข้ากันแล้วนำไปนึ่งฆ่าเชื้อที่อุณหภูมิ 121 ̊C นาน 20 นาที...นำมาใช้เลี้ยงดอกเห็ดที่สมบูรณ์ในที่มืดอุณหภูมิ 22-24 ̊C นาน 15 วัน และเมื่อเส้นใยเจริญจนเดินเต็มจานเพาะให้สูตรอาหารเหลว PDB ที่ทำจากน้ำกลั่น 1 ลิตร มันฝรั่ง 200 กรัม กลูโคส 20 กรัม ยีสต์สกัด 5 กรัม เปปโตน ผสมให้เข้ากัน นำไปนึ่งฆ่าเชื้อ ต่อจากนั้นนำเข้าเครื่องเขย่าที่ความเร็วรอบ 120 รอบต่อนาที เพื่อให้ได้อาหารวุ้นสำหรับในช่วงระยะที่ 2 หรือช่วงเห็ดถั่งเช่ามีอายุได้ 16-26 วัน โดยเลี้ยงในที่มืดอุณหภูมิ 22-24 ̊C อาหารแข็ง PDAส่วนอาหารเลี้ยงระยะสุดท้าย เตรียมอาหารข้าว ข้าวสาร 50 กรัม อาหารเหลวสูตร PDB 5 มล. ผสมให้เข้ากัน แล้วนำไปเลี้ยงในที่มืดควบคุมอุณหภูมิ 22-24 ̊C อีก 10 วันเมื่อการเลี้ยงเข้าสู่วันที่ 37 เส้นใยเติบโตเต็มขวดเลี้ยง ให้ปรับลดอุณหภูมิมาอยู่ที่ 18 ̊C ให้แสงสว่าง 12 ชม. มืด 12 ชม. นาน 7 วัน เพื่อกระตุ้นให้เกิดตุ่มดอกเห็ด อาหารเหลว PDBจากนั้นปรับอุณหภูมิขึ้นมาเป็น 22-24 ̊C นาน 8 วัน ให้แสงสว่างเหมือนเดิม จะได้เห็ดถั่งเช่าสีทอง...โดยใช้เวลาเลี้ยงทั้งหมด 50 วัน จากเดิมที่ต้องใช้เวลา 60 วันและยังได้เห็ดถั่งเช่าสีทองที่มีปริมาณสารสำคัญสูงกว่าการเลี้ยงแบบเดิมมากถึง 75% และยังขายได้ราคาสูงกว่าอีกด้วย.เพ็ญพิชญา เตียว