อาร์คีออปเทอริกซ์ (Archaeopteryx) เป็นสัตว์ที่อยู่กึ่งกลางระหว่างไดโนเสาร์และนก โดยมีลักษณะเหมือนสัตว์เลื้อยคลาน เช่น ฟัน หางยาวมีกระดูก และกรงเล็บที่มือ ส่วนที่มีลักษณะคล้ายนกก็คือปีกที่เกิดจากขนขนาดใหญ่ที่ไม่สมมาตรกัน อาร์คีออปเทอริกซ์มีชีวิตอยู่เมื่อราว 150 ล้านปีก่อนในยุคจูราสซิก ซึ่ง “นก” ถูกระบุว่าวิวัฒนาการมาจากไดโนเสาร์มีขนขนาดเล็ก นั่นหมายความว่ามันเป็นส่วนหนึ่งของเชื้อสายไดโนเสาร์ ขณะที่ “นก” ยังเป็นผู้รอดชีวิตเพียงกลุ่มเดียวจากเชื้อสายบรรพบุรุษของมัน ในช่วงการสูญพันธุ์ครั้งใหญ่เมื่อ 66 ล้านปีก่อน ที่มีทฤษฎียอดนิยมว่าเหตุที่ไดโนเสาร์ถูกกวาดล้างไปหมดนั้น เป็นผลมาจากดาวเคราะห์น้อยพุ่งชนโลกนั่นเอง เมื่อเร็วๆนี้ พิพิธภัณฑ์ฟีลด์ ในนครชิคาโก สหรัฐอเมริกา ประกาศการได้ซากดึกดำบรรพ์หรือฟอสซิลอาร์คีออปเทอริกซ์ขนาดเท่านกพิราบมาครอบครอง โดยระบุว่าฟอสซิลนี้ผ่านมือของนักสะสมมาหลายราย นับ ตั้งแต่ถูกขุดพบทางตอนใต้ของเยอรมนีก่อนปี 2523 ประกอบด้วยกะโหลกศีรษะ กระดูกสันหลัง และเนื้อเยื่ออ่อนของฟอสซิลที่ได้รับการอนุรักษ์ไว้อย่างดีที่สุด ส่วนที่ว่าทำไมถึงได้ฟอสซิลนี้มา ทั้งๆที่กฎหมายของเยอรมนีปี 2548 กำหนดให้ฟอสซิลอาร์คีออปเทอริกซ์ที่ค้นพบใหม่ต้องอยู่ในเยอรมนี นั่นก็เพราะฟอสซิลนี้ถูกขายออกนอกเยอรมนีในปี 2523 ซึ่งหมายความว่าซากได้ออกนอกประเทศไปแล้ว ก่อนที่จะมีการผ่านกฎหมายดังกล่าวและทำไมฟอสซิลของอาร์คีออปเทอริกซ์ตัวนี้ถึงสำคัญนัก ด้านนักบรรพชีวินวิทยาแห่งพิพิธภัณฑ์ฟีลด์เผยว่า การศึกษาข้อมูลใหม่เกี่ยวกับซากโครงกระดูกของมัน จะช่วยให้เข้าใจได้ดีขึ้นว่าอาร์คีออปเทอริกซ์อาศัยอยู่และมีความสัมพันธ์ที่แม่นยำกับไดโนเสาร์ที่ “ไม่ใช่นก” อย่างไร.อ่าน “คอลัมน์หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ” ทั้งหมดที่นี่
