หมุดหมายแรกบ้านเกิดแฝดอิน–จัน เกิดตำบลแหลมใหญ่ (ฝั่งตะวันตกแม่น้ำแม่กลอง) หมุดหมายที่สอง วันนั้นอินจันว่ายน้ำเล่นริมน้ำ ฝรั่งที่คนไทยเรียกนายหันแตร นั่งเรือผ่านคนฝั่งแหลมใหญ่เขาจึงเชื่อกัน...บ้านอินจันอยู่แถวๆปากคลองบางเรือหัก คลองนี้ วันนี้เป็นเส้นแบ่งตำบลแหลมใหญ่ และบางส่วนของตำบลแม่กลองตอนที่มีการริเริ่มสร้างอนุสาวรีย์อินจัน...เฮียบัง...จำนงค์ สุขภูติ นายกเทศมนตรีสมัยนั้น เจรจาขอที่ดินวัดประทุม ปากคลองบางเรือหัก แต่ที่ดินวัดเหลือน้อย พระครูอุดมสมภารท่านไม่ให้เรื่องลากยาวจบลง ไปสร้างที่ตำบลลาดใหญ่ ห่างวัดประทุมไป 8 กม. คนละฝั่งแม่น้ำไปเลยปีสองปีลูกหลานอินจันชั่วคนที่ 7 จากอเมริกา แวะมา มีโทรศัพท์มาถาม ผมบุ้ยใบ้ให้ไปปากคลองบางเรือหัก ฝั่งหนึ่งวัดประทุม อีกฝั่งศาลอาม้า ที่นั่นเป็นชุมชนประมงใหญ่ มีคลอง “พักเจ๊ก” อยู่ด้านหลังจนถึงวันที่มีเพื่อนมากระซิบ มีบ้านบางหลังฝั่งศาลอาม้า มีเค้าเป็นลูกหลานอินจัน มีเหตุให้ออกปากบอก “อีจัน” (เออ!ชื่อก็ช่างคล้ายนะเธอ) ชวนกันไปคุย เคยลงลึกไปได้แค่สามสี่ชั่วคน ราวร้อยปีไม่มีวี่แววอินจันอยู่เลยอีจันหาเรือนั่งไปปากคลองแม่กลอง แวะเวียนอยู่ฝั่งวัดใหญ่ ชำเลืองตาดูฝั่งตรงข้ามวัดบ้านแหลม คนวัดใหญ่ ก็เชื่อว่า ริมน้ำที่อินจันว่าย นายหันแตรนั่งเรือมาเจอบริเวณนี้ถึงตรงนี้ ผมต้องขอทำความเข้าใจ คลองแม่กลองก็คือคลองที่เชื่อมแม่น้ำท่าจีนมหาชัย มาถึงปากคลองแม่กลอง จึงโผล่เข้าแม่น้ำแม่กลอง ชื่อเดียวกันทั้งคลองและแม่น้ำผมตั้งสติใหม่หรือว่าเราเข้าใจไขว้เขวเรื่องคลองกับแม่น้ำ เปิด ยูทูบฟังคลิปผู้หญิงเล่าเสียงใส...อินจันเกิดที่ปากคลองแม่กลองตำบลแหลมใหญ่...ก็เริ่มได้สติ...ตรงนี้เองข้อมูลนี้ใครเล่า...เขาไม่รู้จริง เอาปากคลองแม่กลองฝั่งดอนหอยหลอด ไปอยู่กับฝั่งแหลมใหญ่ ถ้ากระนั้น...ตั้งหลักกันใหม่...เอาเรื่องเล่า นายหันแตรนั่งเรือผ่าน เจออินจันว่ายน้ำเล่น...มาทบทวนอีกทีคนปากอ่าวแม่กลอง ไม่ว่าฝั่งไหนรู้กัน โอกาสคนนั่งเรือผ่าน จะเจอเด็กว่ายน้ำริมแม่น้ำยากกว่า ถ้าหากเป็นปากคลองแม่กลองสมัยผมยังเด็ก บวชเณรวัดบ้านแหลมสี่ห้าปี ก็เจ็ดสิบกว่าปีที่แล้วมีความเป็นไปได้มากตอนนั้นบริเวณปากคลอง ทั้งฝั่งวัดบ้านแหลม ฝั่งวัดใหญ่ บ้านเรือนเรียงรายเบียดเสียด ยังแคบขนาดพอตะโกนพูดกันรู้เรื่อง ไม่กว้างขวางเวิ้งว้าง เพราะกระแสน้ำเซาะเหมือนทุกวันนี้หลับตา “มโน” ถึงปากคลองแม่กลอง เมื่อเกือบสองร้อยปีปี พ.ศ.2388 สุนทรภู่เขียนไว้ในนิราศเพชรบุรีถึงแม่กลองสองฝั่งเขาตั้งบ้าน น่าสำราญเรือนเรือดูเหลือหลาย บ้างย่างปลาค่าเคียงเรียงเรียงราย ดูวุ่นวายวิ่งไขว่กันใหญ่น้อย ขายสำเร็จเป็ดไก่ทั้งไข่พอก กระเบนกระบอกปลาทูทั้งปูหอย ลูกค้ารับนับกันเป็นพันร้อย ปลาเล็กน้อยขมงโกรยโกยกระบุงนางแม่ค้าปลาเค็มก็เต็มสวย กำไรรวยรวมประจบจนครบถุง บ้างเหน็บท้องป่องปุ่ยตุ่ยตุ่ยตุง บ้างบำรุงรูปร่างสำอางตา พอออกช่องล่องลำแม่น้ำกว้าง บ้านบางช้างแฉกแชไปแควขวา...อินจันเกิดปี 2354 ปีที่สุนทรภู่เขียน อินจันไปอยู่อเมริกาแล้วหลายปี ผมเชื่อว่าบรรยากาศตลาดแม่กลองสองฝั่งวันนั้น ให้กำเนิดตลาดแม่กลอง...(รวมตลาดร่มหุบ) วันนี้เรื่องเศร้า นางนากหรือนกแม่อินจัน ได้เงินจากฝรั่ง 20 ชั่ง (1,600 บาท) ร่ำรวย แต่กับลูกๆ (พี่น้องอินจัน) อีกห้าหกคน ไม่มีวี่แววสืบสาแหรกครอบครัวเอาไว้...หรือในไทย ระบบชีวิตไพร่ข้าไม่มีราคาให้ใครจดจำความรู้ล่า...ผมเพิ่งเจอใน “คอคิดขอเขียน” กาญจนาคพันธุ์ (ขุนวิจิตรมาตรา) เขียนลงนิตยสารก่อนปี 2490 สั้นๆกระชับชัดเจน อินจัน เกิดที่บ้านปากคลองแม่กลอง ข้างวัดบ้านแหลมวันนี้ ถ้ามีลูกหลานอินจันถาม...บ้านเกิดอินจันอยู่ที่ไหน...ผมก็จะบอกให้ไปตลาดแม่กลอง ไปถึงตลาดร่มหุบก็ยังใกล้กว่า ไปอนุสาวรีย์ที่ลาดใหญ่ เดิมทีเรียกตำบลสุนัขหอนแยะเลย.กิเลน ประลองเชิงคลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม