ปัจจุบันสภาวการณ์การผลิตสินค้าอาหารและการค้าโลกมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างต่อเนื่อง ตลาดต่างประเทศมีนโยบายมุ่งเน้นการผลิตสินค้าที่ยั่งยืน โดยไม่ละเมิดหลักสิทธิมนุษยชน เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม จนกลายเป็นเงื่อนไขกีดกันทางการค้าที่อยู่เหนือการแข่งขันด้านราคาขณะที่ภาคเอกชนจะเคลื่อนไหวและบังคับใช้มาตรฐานต่างๆ อย่างรวดเร็วกว่าภาครัฐ อาทิ Tesco และ Walmart ออกนโยบายตรวจสอบย้อนกลับแหล่งที่มาของสินค้า เช่น พืชวัตถุดิบที่นำมาผลิตอาหารสัตว์ต้องไม่มาจากการทำลายป่า เป็นต้นในฐานะที่ไทยเป็นผู้ผลิตอาหารรายใหญ่ของโลก จึงควรปรับตัวตามโลก มิใช่ให้โลกปรับตัวตามเรา มิฉะนั้นสิ่งที่สร้างมา และกำลังจะไปได้ดีจะเสียเปล่าทั้งหมด “อนาคตสินค้าอาหารในตลาดโลกจะไม่ได้แข่งขันกันที่ราคาหรือคุณภาพความปลอดภัยเท่านั้น แต่ต้องแข่งกันในจุดที่สินค้านั้นเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและเรื่องอื่นประกอบด้วย โดยเฉพาะประเด็นการตรวจสอบย้อนกลับถึงแหล่งที่มาของวัตถุดิบอาหารสัตว์ ที่ต้องไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม หรือที่เรียกว่าวัตถุดิบสีเขียว โดยมาตรฐานจีเอพีวัตถุดิบหลักในการผลิตอาหารสัตว์ ได้ถูกนำมาบังคับใช้เป็นมาตรฐานขั้นต่ำ จะตอบโจทย์ทุกอย่างได้ดีที่สุด เพราะเป็นมาตรฐานที่ทั่วโลกยอมรับ พร้อมกับยกระดับมาตรฐานสินค้าเกษตรไทยให้แข่งขันในตลาดโลกได้สะดวกขึ้น”นายพรศิลป์ พัชรินทร์ตนะกุล นายกสมาคมผู้ผลิตอาหารสัตว์ไทย บอกถึงความจำเป็นของการยกระดับมาตรฐานการผลิตสินค้าเกษตรไทย โดยเฉพาะวัตถุดิบอาหารสัตว์ที่ต้องตรวจสอบย้อนกลับได้เพราะวัตถุดิบผลิตอาหารสัตว์ เป็นต้นทางของห่วงโซ่การผลิตอาหาร สมาคมผู้ผลิตอาหารสัตว์ไทยจึงได้ร่วมกับกรมปศุสัตว์ ดำเนินการเพื่อให้วัตถุดิบหลัก 3 ชนิด ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ข้าว และมันสำปะหลัง เข้าสู่ระบบสีเขียวทั้งหมด ภายใน 5 ปี คือ ตั้งแต่ปี 2565-2570 ข้าวสามารถตรวจสอบย้อนกลับได้ง่ายที่สุด เพราะที่นาส่วนใหญ่เป็นที่ลุ่ม มีเอกสารสิทธิ แสดง ไม่ใช่พืชที่ปลูกง่ายในพื้นที่ภูเขาหรือขาดน้ำ ดังนั้น แนวทางการพัฒนาข้าวให้เป็นวัตถุดิบสีเขียวจึงมีความเป็นไปได้ง่ายและน่าจะรวดเร็วกว่าพืชชนิดอื่นสำหรับประเด็นจีเอพี ทางสมาคมเคยเรียกร้องรัฐบาลไทยมาทุกยุคทุกสมัย ขอให้นำมาเป็นมาตรฐานภาคบังคับขั้นต่ำในการยกระดับโครงสร้างพื้นฐานการเกษตรไทยสู่มาตรฐานสากล ตลอดห่วงโซ่การผลิตจนถึงมือผู้บริโภค เพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพดีและปลอดภัยต่อเกษตรกรและผู้บริโภค โดยกระบวนการผลิตต้องปราศจากการปนเปื้อนของสารเคมีไม่ก่อให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม มีการใช้ทรัพยากรให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้ผลผลิตสูง เพิ่มประสิทธิภาพด้านต้นทุนการผลิตและคุณภาพสินค้าอาหารไทยสู่การผลิตอย่างยั่งยืน“เบื้องต้นเราขอให้รัฐบาลนำมาตรฐานจีเอพีไปบังคับใช้กับพืชเศรษฐกิจหลักอย่างเร่งด่วน นำร่องที่วัตถุดิบอาหารสัตว์อย่างข้าวโพด มันสำปะหลัง ถั่วเหลือง ข้าว เพื่อสร้างพื้นฐานที่ดีต่อห่วงโซ่การผลิต และขีดความสามารถการแข่งขันในอนาคตอย่างยั่งยืน แม้จะต้องเผชิญกับเงื่อนไข กฎระเบียบ และมาตรการกีดกันทางการค้าที่เข้มงวดมากขึ้น เช่น มาตรการลดคาร์บอนไดออกไซด์ลง 55 % ในปี 2030 ของยุโรป การกำหนดอัตราภาษีธุรกิจที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม การกำหนดสัดส่วนการใช้พลังงานทดแทน เป็นต้น” ดังนั้น รัฐบาลต้องเร่งลงทุนพัฒนาโครงสร้างการผลิตสินค้าเกษตร พร้อมกับหามาตรการจูงใจให้เกษตรกรเข้าสู่ระบบ GAP โดยไม่ลังเล ไม่ใช่เป็นเพียงแค่การสมัครใจเช่นปัจจุบันเพื่อสร้างหลักประกันคุณภาพของสินค้าตั้งแต่ต้นทางการผลิต เพื่อลดแรงกดดันทางการตลาดที่ต้องดำเนินการตัดไฟแต่ต้นลม ไม่ใช่สุกเอาเผากิน อันสอดคล้องกับการที่กลุ่มนักวิชาการภาควิชาเศรษฐศาสตร์เกษตรและทรัพยากร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ศึกษานโยบายทางการค้าสำหรับวัตถุดิบทดแทนข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ของไทยให้กับกระทรวงพาณิชย์ ที่ยกเรื่องมาตรฐานจีเอพีเป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญ. กรวัฒน์ วีนิล
