ศิษย์ท่านอาจารย์พุทธทาส รู้ๆกัน ตอนเริ่มต้นที่สวนโมกข์เก่า พุมเรียง ท่านอาจารย์เลี้ยงสัตว์สารพัดชนิด สัตว์แปลก อย่าง กา จิ้งจก ตุ๊กแก กระทั่งปลวก ท่านก็เคยเลี้ยง เลี้ยงมันไปก็เรียนรู้ชีวิตมันไปแต่ที่ท่านไม่เลี้ยง ก็คือหมาพอมาอยู่ธารน้ำไหล เขาพุดทอง ที่เรียกสวนโมกข์ใหม่ ท่านมีหมาให้เลี้ยงหลายตัวในหนังสือเล่าไว้เมื่อวัยสนธยา หัวข้อเรื่อง ของเล่นในชีวิตสมณะ พระประชา ปสนฺนธมฺโม ถามเหตุผลว่าทำไม?“มันมาเอง” ท่านอาจารย์ตอบ “ส่วนมากมาเอง ที่ตั้งใจเลี้ยงมีตัวเดียว นายสติเอามาให้ เป็นหมาพันธุ์ใหญ่มาก อัลเซเชียน ที่เขาถือว่าฉลาดที่สุด แต่ตัวนี้ไม่รู้เพราะอะไรมันโง่”ท่านอาจารย์พุทธทาสบอกว่า การเลี้ยงหมาไว้ในวัดป่า เราให้มันกินข้าวธรรมดาอัลเซเชียนก็กินข้าวธรรมดา ไม่มีเนื้อ ไม่มีกระดูก แต่ก็คุ้มค่า กันกระรอก ปราบกระรอก ปราบงูหมาที่เลี้ยงไว้หลายตัวที่ว่า มีสองตัวที่มีเรื่องเล่า รู้จักกันมากตัวหนึ่งชื่อ “ไอ้ตึ๋ง” หมาไทยสีดำ แต่หูตั้ง มันมีหน้าที่พาคนไปเที่ยวรอบวัด ถ้าคนเดินช้าล้าหลัง มันจะหยุดรอ จนกว่าคนจะเดินตามไปทันมันทำอย่างนี้กับผู้คนที่มา จนมีชื่อเสียงไปหลายจังหวัด เล่าถึงตรงหน้าท่านหัวเราะแล้วท่านก็บอกว่า งานนำเที่ยว ไม่มีใครไปฝึกมัน มันเป็นของมันเองไอ้ตึ๋ง สร้างชื่อเสียงในฐานะหมานำเที่ยวสวนโมกข์จนแก่ วันหนึ่งก็ไปถูกหมานอกวัดรุมกัดตายหมาอีกตัว เป็นหมาดำพันธุ์ไทย หูปรก เลี้ยงไว้ยุคหนึ่ง ท่านอาจารย์แกล้งตั้งชื่อว่า “สมภาร”ตั้งใจเลี้ยงไว้ต้อนรับคนพวกที่มาขอหวยเบอร์ มาขอเลข 3 ตัว พอเขาออกปาก ก็บอก “ไปขอสมภารโน่น!”เล่าตอนนี้ท่านก็หัวเราะอีกคนที่รู้ตัวว่า ถูกด่าโดยอ้อม ก็จบกันไป แต่มีคนไม่รู้ตัว ก็ยังไปก้มหัวไหว้มัน พอสมภารเลียกี่ที ก็นับเอาไปแทงเจ้าสมภาร อยู่ใกล้ท่านอาจารย์ตลอดเวลา จะลุกไปไหนก็ตามไป ไปเทศน์ก็ไปนอนอยู่ข้างธรรมาสน์“มันก็รักเราเหมือนกัน” ท่านอาจารย์บอก แล้วอธิบายต่อ “ผมดูออก มันไม่ได้รักเรา เพื่อจะคุ้มครองเรา แต่มันรักเราเพื่อจะให้เราคุ้มครองมัน นอนใกล้เรามันรู้ว่าปลอดภัย มันจึงหลับง่าย”“ก็เป็นไปตามสัญชาตญาณของมัน มันรู้ว่าฝ่ายโน้นเป็นศัตรู ถ้าทำอันตรายคนที่มันรัก มันก็จะต่อสู้ แม้จะรู้ว่าสู้ไม่ได้ มันก็ต้องสู้ จะใช้คำว่ากตัญญูมันเกินไป”เมื่อคุณทองสุข ช่างปั้น ปั้นรูปท่านอาจารย์พุทธทาสก็ได้ปั้นรูปหมาสมภารไว้ด้วยกิตติศัพท์หมาสมภารก็โด่งดังเป็นที่รู้จักมากขึ้นถึงวันนี้ ตัวตนท่านอาจารย์ไม่มีหลายๆปีแล้ว แต่ศิษย์สวนโมกข์รู้ว่า “พุทธทาสไม่มีวันตาย”ส่วนเจ้าหมาชื่อสมภาร วันเวลาที่เปลี่ยนไปยาวนาน ผมเคยไปสวนโมกข์หลายครั้ง ไม่ได้ข่าวคราวมันยังอยู่หรือตาย แต่ที่แน่ใจ ไม่เคยได้ยินใครถามหาหรือไปขอหวยมันอีก.กิเลน ประลองเชิง
