นายวราวุธ ศิลปอาชา รมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) เปิดเผยว่า ทส.โดยกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้เปิดศูนย์ควบคุมมาตรฐานการลาดตระเวนเชิงคุณภาพ (SMART Patrol Monitoring Center) เพื่อทำให้ระบบการลาดตระเวนในพื้นที่ป่าอนุรักษ์เป็นไปอย่างเป็นระบบ เพิ่มศักยภาพในการป้องกัน ปราบปราม และการจัดการพื้นที่ โดยการประยุกต์เทคโนโลยีสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เพื่อวางแผนลาดตระเวน การเก็บข้อมูล วิเคราะห์ประมวลผลในมาตรฐานเดียวกันทุกที่ โดยมีจุดมุ่งหมายให้ชุดลาดตระเวนเก็บข้อมูลจากการลาดตระเวนเชิงคุณภาพ เช่น การเก็บร่องรอยการกระทำความผิดด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การทำไม้ การล่าสัตว์ เก็บหาของป่า และปัจจัยทางระบบนิเวศต่างๆ มาผสมผสานกับเทคโนโลยี เพื่อหยุดยั้ง ป้องกันการทำลายทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า และช่วยให้หัวหน้าหน่วยงานในพื้นที่อนุรักษ์ใช้เป็นฐานข้อมูลในการวางแผนปฏิบัติงาน ตลอดจนผู้บริหารทุกระดับ สามารถนำไปเป็นฐานข้อมูลใช้กำหนดนโยบาย วางแผนบริหารจัดการพื้นที่อนุรักษ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพรมว.ทส.กล่าวต่อว่า สำหรับศูนย์ควบคุมมาตรฐานการลาดตระเวนเชิงคุณภาพ จะมีบทบาทหน้าที่พัฒนามาตรฐานระบบลาดตระเวนเชิงคุณภาพในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ประสานงานและติดตามประเมินผลการดำเนินงานของเจ้าหน้าที่ให้เป็นไปตามมาตรฐาน ส่งเสริม สนับสนุนกิจกรรมในการสร้างเสริมประสิทธิภาพการลาดตระเวน รวมทั้งรวบรวม วิเคราะห์ และรายงานผลการดำเนินงาน นอกจากนี้ ยังมีหน้าที่ควบคุม กำกับ ดูแลศูนย์ควบคุมมาตรฐานการลาดตระเวนเชิงคุณภาพในระดับสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์และสาขา รวม 21 แห่ง ซึ่งมีพื้นที่ป่าอนุรักษ์ที่ใช้ระบบ SMART Patrol อย่างเข้มข้น ดังนี้ ในปี 2561 จำนวน 120 แห่ง ในปี 2562 จำนวน 204 แห่ง และในปี 2563 จำนวน 213 แห่ง โดยผลงานเชิงประจักษ์จากการใช้ระบบ SMART Patrol ที่เห็นได้ชัดเจน คือ พื้นที่มรดกโลกทุ่งใหญ่- ห้วยขาแข้ง เป็นพื้นที่นำร่องที่ใช้ระบบ SMART Patrol ในช่วงระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมา ได้มีการลาดตระเวนอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง พบว่าปัจจัยคุกคามการล่าสัตว์ ทำไม้ เก็บหาของป่า และบุกรุกแผ้วถางนั้นลดลง ส่วนเสือโคร่งมีจำนวนตัวที่ถ่ายภาพได้เพิ่มขึ้น จาก 46 ตัว ในปี 2551 เป็น 79 ตัว ในปี พ.ศ.2563 ทั้งนี้ การจัดตั้งศูนย์ฯเป็นความร่วมมือระหว่างกรมอุทยานฯ คณะวนศาสตร์ ม.เกษตรศาสตร์, โครงการเสริมสร้างประสิทธิภาพและแรงจูงใจในการอนุรักษ์สัตว์ป่าในผืนป่าตะวันตก (SCIWC), มูลนิธิสืบนาคะเสถียร, WWF-Thailand, WCS-Thailand Program และ Panthera.
