De เป็นคำที่เติมหน้าคำเพื่อเปลี่ยนให้คำนั้นเป็นวลี de ใช้ได้เท่ากับ adjective หรือ adverb ผู้อ่านท่านคงจะเคยเจอคำว่า de facto ที่ออกเสียงว่า ดี แฟค-โท ที่หมายถึง ‘ตามความจริง’ ‘แท้จริง’ หรือ ‘(รับรอง) โดยพฤตินัย’ de jure ดี จู-ริ หมายถึง ‘โดยสิทธิ’ หรือ ‘(รับรอง) โดยนิตินัย’ที่เราเจอกันบ่อยๆก็คือ deluxe หรือ de luxe ดีลุคซ หรือ ดีลัคซ บางแห่งออกเสียงว่า เดอะลุคซ ที่สื่อถึง ‘หรูหรา’ ‘ดีเลิศ’ หรือ ‘ดีเป็นพิเศษ’บางครั้ง de ก็เป็น prefix ที่ใช้เติมหน้าคำกริยา ทำให้คำกริยานั้นสื่อถึง ลง จากไป ออก ตรงข้าม ถอด ถอน แยก เปลื้อง ทำให้หมด ทำให้เสีย หรือลด detrain คำนี้คือ ‘ลงจากรถไฟ’ deplane คือ ‘ลงจากเครื่องบิน’ code คือ ‘เข้ารหัส’ decode คือ ‘ถอดรหัส’ monetize คือ ‘ใช้เงินตรา’ demonetize สื่อถึง ‘เลิกใช้เงินตรา’Promote คือ ‘เพิ่มยศ’ ‘เพิ่มตำแหน่ง’ demote คือ ‘ลดยศ’ ‘ลดตำแหน่ง’ ครั้งหนึ่งไปเจอคำว่า derating bill ก็นึกไม่ออกว่าจะหมายถึงอะไร ต้องค่อยๆถอดศัพท์ bill คือ ‘ร่างพระราชบัญญัติ’ derate คือ ‘ลดภาษีอากร’ ดังนั้น derating bill ก็คือ ‘ร่างพระราชบัญญัติลดภาษี’Depart ก็คือ ออก สิ้น หรือแยก John departed two hours ago. จอห์นออกไปเมื่อสองชั่วโมงที่แล้ว I will depart from Trat for Bangkok at noon. ผมจะออกจากตราดไปกรุงเทพฯ ตอนเที่ยง ตัวอย่างในความหมาย ‘สิ้น’ ก็เช่น Glory is departed from Peter and his family. เกียรติยศชื่อเสียงได้หายไปจากปีเตอร์และครอบครัวของเขา เดวิดจูบลาจำเรียงที่สนามบิน พ่อของจำเรียงตะโกนว่า This is a departure from our Cambodian custom. นี่เป็นการผิดธรรมเนียมเขมรของเรา.นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยpasalok1998@gmail.com
