พ้นจากงานเปิดตัว iPhone 6 เมื่อสัปดาห์ก่อน ข่าวใหญ่ประจำสัปดาห์นี้ คงหนีไม่พ้น “กูเกิล” ไปเปิดตัวโครงการ Android One ที่นิวเดลี ประเทศอินเดีย
Android One เป็นโครงการมือถือ “ราคาถูกเป็นพิเศษ” ที่กูเกิลจับมือกับพันธมิตรฮาร์ดแวร์ฝั่งอินเดีย 3 ราย คือ Micromax, Karbonn, Spice ทำสมาร์ทโฟนแอนดรอยด์ ราคา 6,399 รูปี หรือประมาณ 3,500 บาท มาเจาะตลาดอินเดียโดยเฉพาะ
สมาร์ทโฟนชุดแรกจากทั้ง 3 บริษัทใช้หน้าจอขนาด 4.5 นิ้ว ซีพียูควอดคอร์ 1.3GHz แรม 1GB พื้นที่เก็บข้อมูล 4GB ถือว่าสเปกโอเคในระดับหนึ่ง กูเกิลปรับแต่งระบบปฏิบัติการให้เหมาะสมกับตลาดอินเดีย เช่น ปรับปรุงให้รองรับภาษาท้องถิ่นอินเดียถึง 7 ภาษา (มันสามารถสั่งงานด้วยเสียงเป็นภาษาฮินดีได้ด้วยนะครับ) เพิ่มการแจ้งผลการแข่งขันคริกเก็ต (กีฬาที่คนอินเดียชื่นชอบ) แถมยังเชิญชวนสื่อสิ่งพิมพ์ของอินเดียให้นำเนื้อหามาลงแอพ Google Play Newsstand
กูเกิลยังการันตีว่า จะอัพเดตระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์เวอร์ชั่นใหม่ล่าสุดให้ Android One เป็นเวลานานสองปี ตรงนี้จะช่วยแก้ปัญหา “มือถือราคาถูกไม่ได้อัพเดต” ได้สักที นอกจากนี้ กูเกิล ยังจับมือกับโอเปอเรเตอร์ Airtel ของอินเดีย ช่วยสนับสนุนค่าเน็ตให้กับลูกค้า Android One ในกรณีที่อัพเดตระบบ-แอพจากเซิร์ฟเวอร์ของกูเกิลด้วย Sundar Pichai หัวหน้าทีมแอนดรอยด์ของกูเกิล (และเป็นคนอินเดีย) ให้สัมภาษณ์ว่า เป้าหมายของกูเกิลคือการผลักดันให้คนอีก 5 พันล้านคน ที่ยังเข้าไม่ถึงเทคโนโลยีสมาร์ทโฟน ไม่ว่าจะเป็นเพราะกำแพงเรื่องภาษาหรือค่าใช้จ่ายก็ตาม สามารถเป็นเจ้าของสมาร์ทโฟนเครื่องแรกที่ราคาถูก และ “คุณภาพดี” กับเขาได้สักที แนวทางของกูเกิลคือ พัฒนาฮาร์ดแวร์แอนดรอยด์รุ่นต้นแบบที่สเปกดีในระดับหนึ่ง แต่ต้นทุนชิ้นส่วนไม่แพงนัก จากนั้นก็มอบแผนผังฮาร์ดแวร์นี้ให้ผู้ผลิตที่เข้าร่วมโครงการนำไปปรับแต่งเล็กน้อย (เช่น เปลี่ยนสี เปลี่ยนดีไซน์ภายนอก เพิ่มฮาร์ดแวร์อื่นๆ เข้ามาอีกเล็กน้อย) แล้วสั่งผลิตได้ทันที วิธีนี้ช่วยลดต้นทุนของผู้ผลิตฮาร์ดแวร์ลงได้ และช่วยให้สามารถขายมือถือราคาถูกมากๆ แล้วยังมีกำไร
...
มือถือสามรุ่นของ Micromax, Karbonn, Spice ถือเป็น “กั๊กแรก” ของแผน Android One เท่านั้น กูเกิลประกาศมาแล้วว่าจะดัน Android One ไปยังประเทศกำลังพัฒนาอื่นๆ คือ อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ บังกลาเทศ เนปาล ปากีสถาน ศรีลังกา ภายในปี 2014 นี้ และปีหน้า 2015 จะขยายไปยังประเทศอื่นให้มากขึ้น
นอกจากนี้ กูเกิล ยังประกาศรายชื่อพันธมิตรผู้ผลิตฮาร์ดแวร์ระลอกสอง โดยมีบริษัทใหญ่ๆ อย่าง Acer, Alcatel OneTouch, Asus, HTC, Lenovo, Panasonic รวมถึงบริษัทอินเดียรายอื่น คือ Intex, Lava, Xolo เข้าร่วมด้วย แถมผู้ผลิตซีพียูมือถือรายใหญ่ของโลก Qualcomm ก็ประกาศเข้าร่วมโครงการนี้เช่นกัน
ผมคิดว่า Android One จะช่วยกระตุ้นให้ประชาชนในประเทศกำลังพัฒนา ที่ยังใช้มือถือฟีเจอร์โฟน ย้ายมาใช้สมาร์ทโฟนกันเยอะขึ้น (แน่นอนว่าเริ่มจากอินเดียก่อน) สิ่งที่จะตามมาคือ อุตสาหกรรมกลางน้ำ-ปลายน้ำ เช่น คนอินเดียหันมาทำแอพเจาะตลาดล่างมากขึ้น ในแง่นี้มันช่วยสนับสนุนให้คนเข้าถึงเทคโนโลยีข้อมูลข่าวสารมากขึ้น ซึ่งเป็นเรื่องดีต่อการพัฒนาครับ
ในแง่ผลกระทบต่ออุตสาหกรรม หมากเกมนี้ของกูเกิล ถือว่าร้ายมาก เพราะเป็นการ “สร้างมาตรฐาน” ให้วงการแอนดรอยด์ทั้งหมดว่า ต้องไม่ด้อยไปกว่า Android One เพราะไม่งั้นจะขายไม่ออก แถมนโยบายอัพเดตระบบปฏิบัติการโดยกูเกิลเอง ยังเป็นการกดดันผู้ผลิตมือถือทุกรายให้ต้องเร่งรีบอัพเดตมือถือของตัวเอง ไม่อย่างนั้นจะโดนลูกค้าเปรียบเทียบทันทีว่า “ทำไมมือถือสองหมื่นถึงอัพเดตช้ากว่ามือถือสามพัน”
เป้าหมายทางธุรกิจของกูเกิลไม่ได้อยู่ที่การทำกำไรจากค่าเครื่อง แต่เป็นการผลักดันให้คนหันมาใช้บริการออนไลน์ของกูเกิลกันมากๆ ดังนั้น เราจึงเห็นว่ากูเกิลไม่สนใจตลาดมือถือราคาแพง กำไรสูงๆ แบบเดียวกับที่แอปเปิลทำอยู่เท่าไรนัก (ปล่อยให้ซัมซุงต่อสู้กับแอปเปิลในตลาดนี้) สิ่งที่กูเกิลสนใจคือ กดราคาแอนดรอยด์ให้ถูกที่สุดเท่าที่สามารถทำได้ เพื่อขยายฐานบริการและแบรนด์ไปยังคนกลุ่มใหม่ๆ นั่นเอง.
มาร์ค Blognone