ไม่ได้เห็นกันง่ายๆ "วาฬบรูด้า" รวมฝูงหาปลา ที่หมู่เกาะอ่างทอง อ.ธรณ์ เผย เป็นพฤติกรรมที่เกิดขึ้นได้ไม่บ่อย แสดงให้เห็นว่าวาฬบรูด้าอ่าวไทย พัฒนาเทคนิคเฉพาะถิ่นได้ดีเยี่ยม

จากกรณีที่โลกออนไลน์ได้มีการแชร์คลิปของวาฬบรูด้า ขณะช่วยกันต้อนฝูงปลากะตัก โดยล้อมกันเป็นวงกลม เหมือนกับการเต้นระบำใต้น้ำ ที่คุณเล็ก ไกด์เรือซัพพลาย ถ่ายไว้ได้เมื่อวันที่ 4 ก.พ. 2567 จนกลายเป็นประเด็นที่สร้างความฮือฮาให้กับกลุ่มนักดูวาฬ และนักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

หนึ่งในนั้น คือ ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ นักวิทยาศาสตร์ทางทะเล และอาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่โพสต์ข้อความระบุว่า การรวมฝูงหาปลาของวาฬบรูด้า ที่หมู่เกาะอ่างทอง น่าตื่นตาเป็นยิ่งนัก คลิปจากคุณเล็ก ไกด์ในพื้นที่ แสดงภาพที่เราไม่ค่อยเห็นกันง่ายๆ แม้ว่าบางครั้งอาจเจอวาฬ 2-3 ตัวมาช่วยกันไล่ปลา แต่เยอะๆ ชัดๆ แบบนี้หายาก

วาฬบรูด้าอยู่ตามลำพัง ไม่รวมฝูงเหมือนโลมา (ยกเว้นแม่/ลูก) แต่บางครั้งร่วมมือกัน ช่วยกันต้อนปลามารวมตัว ก่อนเข้ากินปลาพร้อมกัน พฤติกรรมแบบนี้มีรายงานจากวาฬชนิดอื่น เช่น วาฬหลังค่อมในบางพื้นที่ เช่น อะแลสกา เป็นที่ตื่นเต้นของคนที่ได้เห็น ปรากฏอยู่ในสารคดีหลายเรื่อง

เป็นการเรียนรู้ร่วมกันของวาฬบางพื้นที่ ไม่ใช่หมายความว่าวาฬชนิดเดียวกันทำได้แบบนี้ทุกที่ จะมีเพียงกลุ่มเฉพาะในบางที่เท่านั้น เป็นกลุ่มที่ใกล้ชิดกัน อาศัยอยู่ในบริเวณเดียวกัน เรียนรู้กันมาจากรุ่นสู่รุ่น พฤติกรรมเฉพาะของวาฬแต่ละกลุ่ม เป็นเรื่องที่น่าสนใจมาก นักวิทยาศาสตร์ทางทะเลพยายามศึกษา แต่ส่วนใหญ่เฉพาะในต่างประเทศที่พัฒนาแล้ว

สำหรับวาฬบรูด้า เราแทบไม่มีรายงานการรวมฝูงหาปลาพร้อมกันหลายตัว คลิปของคุณเล็กจึงสุดยอดมากๆ มีประโยชน์จริงๆ การค้นพบครั้งนี้ครั้งนี้ จึงยืนยันวาฬบรูด้าในอ่าวไทย พัฒนาเทคนิคเฉพาะถิ่นได้อย่างดีเยี่ยม นอกเหนือจากท่า "เสยปลา" ที่โด่งดังในหมู่นักดูวาฬโลก วาฬอ่าวไทยยังมีเซอร์ไพรส์อีกหลายท่า

...

ผมไม่คิดว่าเราจะเจอพฤติกรรมแบบนี้ง่ายๆ ในวาฬบรูด้าบริเวณอื่น หรือที่อื่นในโลก แต่นั่นจำเป็นต้องศึกษาต่อไป การศึกษาวาฬในอ่าวไทย ทำกันอย่างเป็นระบบขั้นตอน ต่อเนื่องยาวนาน พิสูจน์แล้วว่ามีคุณค่ามหาศาล ไม่ใช่แค่ต่อการอนุรักษ์

อย่าลืมว่า 20-30 ปีก่อน เราไม่มีทัวร์ดูวาฬสักทัวร์ ไม่มีเรือดูวาฬสักลำ ไม่มีรายได้สักบาทจากกิจกรรมท่องเที่ยวประเภทนี้ แต่ตอนนี้เรามี และมีเยอะขึ้นเรื่อยๆ ทั้งหมดนี้มีรากฐานมาจากการศึกษาวิจัย จึงบอกได้เต็มปากว่า งานศึกษาวาฬไทยไม่ได้ขึ้นหิ้ง แต่เป็นการทำให้เกิด green tourism ที่แท้จริง ยังวิน/วิน คู่ไปกับการส่งเสริมให้คนรักทะเล

ที่สำคัญ ข้อมูลจำนวนมากมาจากคนรักทะเลทั่วไป ทั้งคลิปทั้งภาพที่แชร์กัน ทำให้เราเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ได้ตลอด หากเราจริงจังในเรื่องนี้ และจริงจังต่อไป เรายังไปต่อได้อีกไกล whale watching ในโลกแต่ละปีสร้างมูลค่าหลายแสนล้านบาท เพราะทะเลไทยเจ๋ง วาฬไทยสุดยอด

เราจึงมีโอกาสดียิ่งในการเข้าไปแชร์มาร์เก็ตส่วนนี้ ก็ขึ้นกับว่าจะมีการผลักดันต่ออย่างจริงจังไหม ผสมผสานการศึกษา/การอนุรักษ์/ธุรกิจ/การกระจายรายได้ มองให้ไกล  อ่านให้ขาด จะพยายามต่อไป แต่หากอยากก้าวกระโดด เราต้องลงทุนลงแรงมากกว่านี้ วาฬไทยสุดยอด ก็เหลือแค่รอว่าระดับนโยบายไทยจะสุดยอดเช่นกันบ้างไหม ยินดีกับวาฬบรูด้ากลุ่มนี้ สามัคคีคือพลัง กินปลากันอิ่มหนำเลย

ขณะที่ทาง อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะอ่างทอง - Mu Ko Ang Thong National park ก็ได้โพสต์คลิปวิดีโอ พร้อมอธิบายเพิ่มเติมว่า วาฬบรูด้าจะกินปลาที่รวมกันเป็นฝูง แต่ว่ายน้ำไม่เร็วนัก เช่น ปลากะตัก ปลาอกกะแล้ ปลาอีโกย (ปลาหลังเขียวชนิดหนึ่ง) ปลาทูขนาดเล็ก เป็นต้น

และยังเผยว่า เมื่อวันวานนี้ (6 ก.พ. 67) ประชากรวาฬบรูด้า จำนวน 7-10 ตัว ยังคงวนเวียนหากินอยู่ในพื้นที่บริเวณเกาะนายพุด และพื้นที่รอยต่อระหว่างเกาะท้ายเพลากับกลุ่มเกาะว่าว ซึ่งเป็นพื้นที่เตรียมการผนวกเป็นอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะอ่างทอง โดยอุทยานแห่งชาติจะรวบรวมภาพถ่าย และทำการตรวจสอบอัตลักษณ์ เพื่อจำแนกวาฬบรูด้าแต่ละตัว (Photo-ID) กับฐานข้อมูลของกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง เพื่อใช้ในการประเมินสถานภาพ ติดตามศึกษาพฤติกรรมและการแพร่กระจาย

ทั้งนี้ ได้ทำการประชาสัมพันธ์ผู้ประกอบการนำเที่ยวโดยรอบพื้นที่ฯ ระมัดระวังการเดินเรือ และปฏิบัติตามข้อแนะนำในการชม "วาฬบรูด้า" เพื่อไม่ให้เกิดการรบกวนวิถีชีวิต และพฤติกรรมการหากินของวาฬบรูด้าและสัตว์ทะเลหายากอื่นๆ.

ขอบคุณข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก Thon Thamrongnawasawat, อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะอ่างทอง - Mu Ko Ang Thong National park