- เทศกาลตรุษจีน 2566 หรือวันปีใหม่ของจีน ตรงกับวันอาทิตย์ที่ 22 มกราคม
- ขณะที่ก่อนวันเที่ยวหนึ่งวัน จะเป็นวันที่ผู้ที่มีเชื้อสายจีน ร่วมกันฉลองด้วยการตั้งโต๊ะนำอาหารคาว หวาน ผลไม้ มาไหว้บรรพบุรุษ มีการจุดธูปเทียน เผากระดาษเงิน กระดาษทอง ที่ทำให้เกิดฝุ่นอนุภาคเล็กกว่า PM 2.5
- ทว่าควันที่เกิดจากธูป หรือการเผากระดาษเหล่านี้ หากจุดในที่ที่อากาศถ่ายเทไม่สะดวก อาจทำให้เกิดผลกระทบด้านสุขภาพโดยตรงกับผู้ไหว้ได้
ใกล้เข้ามาแล้ว สำหรับเทศกาลตรุษจีน 2566 หรือวันปีใหม่ของจีน ตรงกับวันที่ 1 เดือน 1 ตามปฏิทินจันทรคติจีน ซึ่ง "ตรุษจีน 2566" จะตรงกับวันอาทิตย์ที่ 22 มกราคม ซึ่งเป็น "วันเที่ยว"
ขณะที่ก่อนวันตรุษจีนนั้น ก็จะมีอีก 2 วันที่สำคัญคือ
- วันจ่าย ตรงกับวันศุกร์ที่ 20 มกราคม 2566 คนเชื้อสายจีน ก็จะออกไปซื้อของทั้งคาวหวาน ผลไม้ เตรียมไว้สำหรับการไหว้
- วันไหว้ ตรงกับวันเสาร์ที่ 21 มกราคม 2566 ไหว้บรรพบุรุษ ช่วงกลางวัน วันนี้ถือว่าเป็นวันสิ้นปีเก่า ช่วงกลางคืนก่อนเข้าวันปีใหม่จีน ไหว้ไฉ่ซิงเอี๊ย
...
ซึ่งในช่วงเทศกาลตรุษจีนนี้เอง เป็นช่วงที่ชาวไทยเชื้อสายจีน จะได้ร่วมกันฉลองวันขึ้นปีใหม่ตามธรรมเนียมจีน ด้วยการตั้งโต๊ะนำอาหารคาวหวาน ไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว พร้อมกับเดินทางไปเยี่ยมญาติผู้ใหญ่ และมอบคำอวยพรความหมายมงคลทั้งเรื่องสุขภาพและความร่ำรวย
และเมื่อพูดถึงเรื่องสุขภาพที่ดีแล้ว สิ่งที่ต้องระมัดระวังในช่วงที่มีการเฉลิมฉลองในเทศกาลตรุษจีน คือ การได้รับควันจากธูป เทียน หรือการจุดประทัดที่อาจเกิดฝุ่น ซึ่งทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคร้ายอย่างที่คาดไม่ถึง
อันตรายกว่า PM 2.5
รศ.ดร.ศิริมา ปัญญาเมธีกุล ผู้อำนวยการศูนย์เครือข่ายการจัดการคุณภาพอากาศประเทศไทย ภาควิชาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาฯ เปิดเผยว่า ช่วงนี้ประเทศไทยกำลังเผชิญกับปัญหาวิกฤติฝุ่น PM 2.5 อยู่ การจุดธูปเทียน และประทัด รวมถึงการเผากระดาษเงินกระดาษทองในช่วงเทศกาลตรุษจีน เป็นส่วนเสริมให้เกิดปัญหาฝุ่น PM 2.5 ในพื้นที่ แต่ที่น่ากังวลมากกว่านั้นคือ ผลกระทบด้านสุขภาพของผู้ที่จุดธูปเทียนไหว้บรรพบุรุษในช่วงเทศกาลตรุษจีนนี้ โดยเฉพาะผู้ที่จุดธูปเทียนไหว้บรรพบุรุษในพื้นที่ที่อากาศถ่ายเทไม่สะดวก ย่อมได้รับผลกระทบโดยตรง
จากข้อมูลตามหลักวิชาการพบว่า สัดส่วนการกระจายขนาดของอนุภาคที่เกิดจากควันธูป จำนวนอนุภาคร้อยละ 80 นั้น มีขนาดเล็กกว่า 0.1 ไมครอน ดังนั้น คงไม่ต้องจินตนาการเลยว่า ความเสี่ยงของการสูดมลพิษที่ปนอยู่ในควันธูปนั้นอันตรายร้ายแรงเกินกว่าที่เรายังสาละวนกับขนาดอนุภาค 2.5 ไมครอน
สำหรับความเข้มข้นของอนุภาคขนาด 2.5 ไมครอน ที่พบจากการจุดธูปนั้น เพิ่มขึ้น 2-10 เท่า ของฝุ่นที่มีอยู่แล้วตามอากาศ ขึ้นกับปัจจัยแวดล้อมของสถานที่ที่ทำการจุดธูป ทำให้ผู้ที่จุดธูปไหว้บรรพบุรุษอยู่ในขณะนั้นจะได้รับผลกระทบโดยตรง
สารโลหะหนัก ในขี้เถ้าธูป เสี่ยงต่อการเกิดมะเร็ง
ที่สำคัญมลพิษจากควันธูปเทียน ประทัด และเผากระดาษเงินกระดาษทองในช่วงเทศกาลตรุษจีน เช่น เบนซีน บิวทาไดอีน เบนโซเอไพรีน ซึ่งอยู่ในกลุ่มของโพลีไซคลิกอะโรมาติกส์ไฮโดรคาร์บอน ที่เผาไหม้ไม่สมบูรณ์ สารโลหะหนักที่พบในขี้เถ้าธูป และขี้เถ้ากระดาษเงินกระดาษทอง เช่น โครเมียม นิกเกิล ตะกั่ว แมงกานีส เหล่านี้ ทำให้ผู้รับสัมผัสมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง
ทั้งนี้ รศ. ดร.ศิริมา ได้แนะนำว่า การจุดธูปเทียน หรือเผากระดาษในที่ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก หรือใช้ธูปเทียนไฟฟ้า ใช้ธูปไร้ควัน หรือธูปขนาดสั้น เพื่อลดการเกิดควัน จะช่วยลดความเสี่ยงกับผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้นต่อสุขภาพของผู้จุด รวมถึงยังลดความเสี่ยงจากเหตุการณ์ไฟไหม้ ที่เกิดขึ้นจากการจุดธูปเทียนเหล่านี้ได้อีกด้วย และอย่าลืมล้างมือ ล้างหน้า ล้างตาให้สะอาด ภายหลังการสัมผัสควันธูปด้วย
ลดมลพิษจากการจุดธูป กระดาษเงินกระดาษทอง
ขณะที่ สำนักงานสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อม สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร ออกคำแนะนำในการบริหารจัดการเพื่อลดมลพิษจากการจุดธูปด้วยตัวเอง ดังนี้
1. จัดวางกระถางธูปไว้นอกอาคาร
2. จัดบริการธูปไร้ควันหรือธูปขนาดสั้นเพื่อให้เกิดควันในระยะที่สั้น หรือใช้ธูปไฟฟ้าแทน
3. ผู้ปฏิบัติงานที่สัมผัสกับควันธูป ควรหมั่นล้างมือ ล้างหน้า และตรวจสุขภาพประจำปีอยู่เสมอ
4. กรณีที่จำเป็นต้องวางกระถางธูปในอาคาร ควรจัดให้มีระบบระบายอากาศที่มีประสิทธิภาพ
5. จัดเจ้าหน้าที่เก็บธูปในกระถาง และดับไฟธูปทันทีเมื่อเสร็จสิ้นการไหว้เพื่อลดควันฟุ้งกระจาย
6. สวมใส่หน้ากากอนามัย ป้องกันฝุ่นละอองตลอดเวลา ขณะอยู่ในบริเวณที่มีควันธูป
7. ลดจำนวนกระถางธูปให้เหลือเท่าที่จำเป็น หรือลดจำนวนธูปที่ใช้ไหว้ในแต่ละครั้ง
8. ทำความสะอาดบริเวณกระถางธูปเป็นประจำ เพื่อลดฝุ่นละออง จากควันธูปที่ตกค้าง
9. ควรหลีกเลี่ยงการอยู่ในบริเวณที่มีควันธูปหนาแน่นเป็นเวลานาน
ทั้งนี้ ควรหลีกเลี่ยงการเผากระดาษเงินกระดาษทองในบริเวณศาลเจ้า และรวบรวมไปเผาในเตาเผาที่มีประสิทธิภาพในสถานที่อื่นที่เหมาะสม
新年快乐 身体健康
ซินเหนียนไคว่เล่อ เซินถีเจี้ยนคัง
ขอให้มีความสุขในวันปีใหม่ สุขภาพแข็งแรงตลอดปี
เรียบเรียง : เจ๊ดา วิภาวดี
กราฟิก : Sathit Chuephanngam