อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เผยที่ประชุมมีข้อเสนอแนะ ใช้ชุดตรวจ Antigen test kit ในสถานบริการที่ได้รับอนุญาตกว่า 300 แห่ง ช่วยตรวจหาเชื้อโควิด ลดความแออัด รอคิวข้ามวัน
วันที่ 8 ก.ค. ที่กระทรวงสาธารณสุข นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผยเกี่ยวกับ ประเด็น Rapid Antigen test โดยระบุว่า อย่างที่ทราบว่า ตอนนี้มีคนไปเข้าคิวรอตรวจโควิดยาวเป็นกิโล หรือคนมารอกันข้ามคืน สะท้อนการเข้าถึงการบริการได้แค่ไหน ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องก็ได้พูดคุยกันหลายครั้ง ซึ่งก็ได้มีการเสนอแนวทาง ก่อนนำเข้าที่ประชุม EOC ของกระทรวงสาธารณสุข ในวันนี้ และได้มีมติเห็นชอบในแนวทางการดำเนินงาน เพื่อให้ใช้การตรวจได้
ทั้งนี้ เมื่อร่างกายของคนเราได้รับเชื้อเข้าไป ต้องใช้ระยะเวลาหนึ่ง ในการที่จะตรวจเจอเชื้อไวรัส หรือองค์ประกอบของไวรัส ช้าเร็วแตกต่างกันไป และไม่นานก็จะมีเรื่องของภูมิต้านทานที่ร่างกายสร้างขึ้นมา ซึ่งจะใช้เวลานานกว่าที่จะตรวจเจอ
วันนี้เราจะพูดเรื่อง Antigen การตรวจองค์ประกอบของไวรัส ซึ่งข้อมูลที่เรามีวันนี้ Antigen test ชนิด Rapid มีขึ้นทะเบียนในประเทศไทยทั้งหมด 24 ยี่ห้อ ทั้งหมดสามารถถูกใช้ได้โดยบุคลากรทางการแพทย์เท่านั้น แต่ในอนาคตข้างหน้า อาจจะให้พิจารณาตรวจเองที่บ้านได้ ซึ่งทั้ง 24 ยี่ห้อนี้ก็มีความแตกต่างในเรื่องของคุณภาพ การเก็บตัวอย่างที่ใช้ตรวจ เทคนิคการตรวจหาโปรตีนของไวรัส และการทำลายเชื้อของสารทำละลายที่ใช้ในการตรวจ
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้มีข้อแนะนำในการตรวจ ซึ่งข้อหนึ่งระบุว่า หากมีความจำเป็นที่จะต้องใช้ชุดตรวจ ซึ่งจะทราบผลค่อนข้างเร็ว ก็สามารถทำได้ แต่ท่านที่ตรวจแล้วผลเป็นลบ ไม่ได้แปลว่าไม่ติดเชื้อ เพราะเชื้ออาจจะยังน้อย หรือตรวจไม่เจอด้วยการตรวจชนิดนี้ ส่วนคนที่ตรวจแล้วเจอเชื้อ อาจจะต้องถูกคอนเฟิร์มโดย RT-PCR ที่เป็นมาตรฐานอีกครั้งหนึ่ง เพราะอาจจะมีอยู่บ้างที่พบผลบวกลวง ฉะนั้นการนำไปรักษาเป็นคนไข้ จะต้องถูกคอนเฟิร์มอีกครั้งหนึ่ง
ในเรื่องของค่าใช้จ่าย ถ้าตรวจด้วย Antigen test kit ถ้าเข้าเกณฑ์ ทาง สปสช. จะให้เบิกไม่เกินรายละ 450 บาท การตรวจในหน่วยบริการไม่เกิน 600 บาท
สำหรับข้อแนะนำที่ผ่านที่ประชุม สำหรับการใช้ Antigen test kit คือ
...
1. ชุดตรวจที่นำมาใช้ ต้องผ่านการประเมินและขึ้นทะเบียนกับ อย.
2. การเก็บตัวอย่างใช้ ขึ้นอยู่กับชุดตรวจกำหนด อาจจะเป็นการแหย่จมูก หรือการแหย่ผ่านช่องปาก
3. เมื่อตรวจแล้ว จะมีผังคำแนะนำเพื่อคัดกรองเบื้อต้น
4. สถานที่รับตรวจ Antigen test kit ยังไม่อนุญาตในการตรวจที่บ้าน อนุญาตเฉพาะสถานบริการที่ขึ้นทะเบียน และได้รับการรับรอง ทั่วประเทศมีประมาณ 300 กว่าแห่ง เนื่องจากหากผลยืนยันเป็นบวก ต้องไปตรวจยืนยันอีกครั้งโดย RT-PCR
5. ซึ่งหากการมีผู้เข้าถึงการบริการลักษณะนี้มากขึ้น ตรวจได้เร็วขึ้น เราอาจเจอคนไข้เป็นบวกมากขึ้น ในขณะที่ระบบบริการควรสงวนไว้สำหรับคนที่อาการหนัก ดังนั้นคนที่ไม่มีอาการ จึงแนะนำให้ทำตามมาตรการ Home Isolation กักตัวที่บ้านอย่างมีคุณภาพ และต้องมีการดูแล หากอาการหนักจะต้องถูกส่งต่อไปรักษาต่อไป
ซึ่งการตรวจในลักษณะนี้จะช่วยหาเคสที่เป็นบวกได้มากขึ้น ก่อนจะแยกมาทำการตรวจ RT-PCR โดยลดการตรวจแบบ RT-PCR ลง ก็หวังว่า การตรวจ Antigen test kit จะทำให้คนเข้าถึงบริการได้มากขึ้น เราไม่อยากเห็นคนที่ไม่มีคิวตรวจ จึงไม่ไปตรวจ และอาจแพร่เชื้อต่อให้คนอื่นโดยที่ไม่ทราบว่าตัวเองมีเชื้อโควิดอยู่ในตัว เพราะฉะนั้น ทางปลัด สธ. จะเซ็นสั่งการแนวทางนี้ เพื่อให้สถานพยาบาลต่างๆ ถือเป็นแนวปฏิบัติต่อไป
อย่างไรก็ตาม คนที่ตรวจด้วย Antigen test kit แล้วผลออกมาเป็นลบ ก็ยังจะต้องกักตัว และถ้าระหว่างนั้นมีอาการ อาจจะต้องมาตรวจซ้ำ