ครั้งหนึ่งผมเจอคำว่า horseless traffic แปลตรงตัวคือ “การจราจรที่ไม่มีม้า” คำนี้สื่อถึง “รถยนต์” นั่นเองครับ ยังมีหลายคำที่ใช้ horseless ประกอบ ศาลถามว่า จำเลยหัวเราะแบบไหน คุณจึงคิดว่าจำเลยดูถูกคุณ โจทก์ตอบว่า “Horse laugh.” (หัวเราะแบบ) หัวเราะก๊าก

Horseplay สื่อถึง “การเล่นตลกอย่างหยาบคาย” เรามักพบตลกอย่างนี้ใน horse opera หรือภาพยนตร์คาวบอย ไปดูธุรกิจน้ำมันมะกอกที่เมืองดูเรส ประเทศแอลเบเนีย บนฝั่งทะเลเอเดรียติก ต้องข้ามลำธารเล็กๆ รอนด้าใส่รองเท้าสูงมาก ถอดลำบาก ผู้จัดการบริษัทน้ำมันมะกอกพูดว่า I shall horse you across the stream. ผมจะให้คุณขี่หลังข้ามลำธารไปเองครับ จะเห็นว่า horse ในที่นี้ คือ “ขี่หลัง” ที่จริงรอนด้าไม่ค่อยชอบผู้จัดการคนนี้เท่าใดนัก He is always riding the high horse. เขามักจะขี่ม้าสูง ผู้อ่านท่านครับ คำว่า “ขี่ม้าสูง” ภาษาไทยก็คือ “วางโต” นั่นเอง

ม้าตัวผู้ก็คือ horse ม้าตัวเมียคือ mare บางที horse เฉยๆ ก็สื่อถึง “ทหารม้า” และ foot สื่อถึง “ทหารราบ” กองหน้า ผู้สื่อข่าวอังกฤษที่เดินทางไปดูพิธีสวนสนามที่จัตุรัสแดงรายงานว่า พิธีนี้ยิ่งใหญ่มาก There were 30,000 horse and foot. มีทหารม้าและทหารราบ 3 หมื่นนาย

ภาษาไทยเราเปรียบคนกินจุว่า “กินจุอย่างกับหมู” แต่ฝรั่งเปรียบว่า “กินอย่างกับม้า” He eats like a horse. เขากินอย่างกับม้า ซึ่งหมายถึง “กินจุ” horse trade สื่อถึง “การแลกเปลี่ยนประโยชน์ซึ่งกันและกัน” นี่ล่ะครับ คำที่นำ horse มาใช้ประกอบ.

นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com

...