เปิดเกร็ดประวัติศาสตร์น่ารู้อีกเรื่อง เหตุผลที่ราชทูตฝรั่งเศส ถวายพระราชสาส์นของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ต่อ สมเด็จพระนารายณ์ แต่กลับไม่หมอบคลานเฉกเช่นคนไทย
เชื่อว่าเป็นอีกตอนหนึ่งที่แฟนละครบุพเพสันนิวาส อยากรู้ว่า เหตุใดคณะทูตจากฝรั่งเศส จึงไม่หมอบคลานเหมือนอย่างคนไทย รวมทั้งยังมีภาพบันทึกเหตุการณ์ขณะราชทูตฝรั่งเศสกำลังถวายพระราชสาส์นของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แด่พระหัตถ์ของพระนารายณ์ ณ พระบรมหาราชวัง กรุงศรีอยุธยา เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2228 (คณะราชทูตชุดนี้เดินทางถึงสันดอนปากแม่น้ำเจ้าพระยา เมื่อวันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2228)
ทั้งนี้ จึงขออ้างอิงข้อมูลจากแฟนเพจเฟซบุ๊ก ประวัติศาสตร์กระซิบ History Whisperer ที่ได้เคยลงบทความเรื่องนี้ไว้ดังนี้โดยให้มองจากภาพดังกล่าวว่า
เราจะเห็นคอนสแตนติน ฟอลคอน (ในเวลานั้นยังเป็น ออกพระฤทธิกำแหงภักดี ต่อมาได้เลื่อนเป็น “ออกญาวิชเยนทร์” ในปี พ.ศ. 2230) ฝรั่งชาวกรีกที่รับราชการเป็นขุนนางระดับผู้ใหญ่ในอยุธยา หมอบอยู่กับพื้นท้องพระโรง กำลังเงยหน้าแล้วชี้มือไปที่พานคล้ายกำลังพูดอะไรบางอย่าง
เราจะเห็นบาทหลวงยืนอยู่ด้านหลังท่านราชทูตคือ บาทหลวงอับเบ เดอ ชัวซีย์ ถัดมาด้านซ้ายมือของท่านราชทูตคือ สังฆราชเมเตลโลโปลิส (หลุยส์ ลาโน) เจ้าคณะมิสซังต่างประเทศประจำกรุงศรีอยุธยาองค์แรก (คนสยามเรียก พระธรรมสาคร) ซึ่งเป็นล่ามแปลภาษาฝรั่งเศสเป็นโปรตุเกส แล้วให้ฟอลคอนแปลจากโปรตุเกสเป็นภาษาไทยอีกที
...
ในวันดังกล่าวเกิดอะไรขึ้น...
ราชสำนักสยามได้ผ่อนปรนกฎเกณฑ์ต่างๆ ให้เป็นที่พอใจแก่คณะราชทูตชุดนี้เป็นพิเศษ เช่น ให้คณะราชทูตเดินเข้าสู่ท้องพระโรงโดยไม่ต้องหมอบคลาน อนุญาตให้ราชทูตนั่งเก้าอี้ได้โดยไม่ต้องนั่งกับพื้น และอนุญาตให้ถวายพระราชสาส์นต่อพระหัตถ์โดยตรงแทนการส่งมอบให้แก่เจ้าหน้าที่
บันทึกของบาทหลวงเดอ ชัวซีย์ ระบุถึงเหตุการณ์นี้ว่า “เขา (ราชทูตเดอ โชมองต์) เดินตรงไปยังพระราชบัลลังก์อย่างองอาจ โดยถือพานเชิญพระราชสาส์นติดมือไปด้วย แล้วถวายพระราชสาส์นแด่พระนารายณ์โดยมิได้ชูศอกขึ้นเลย ดังกับว่าพระนารายณ์ประทับในระดับเสมอตน (ทั้งๆ ที่พระนารายณ์ประทับบนสีหบัญชรซึ่งสูงกว่า-ดังที่เห็นในภาพ) ฉะนั้นก็องสตังซ์ (คอนสแตนติน ฟอลคอน) ซึ่งหมอบอยู่กับท้องพระโรง ได้ร้องบอกท่านราชทูตว่า ชูขึ้นไปซิ ชูขึ้นไปซิ แต่ท่านราชทูตหาได้ชูแขนขึ้นไปไม่ พระนารายณ์ต้องทรงน้อมพระวรกายลงมาครึ่งพระองค์จากช่องสีหบัญชร เพื่อรับพระราชสาส์น”
เดอ โชมองต์เดินทางออกจากอยุธยาเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม พ.ศ. 2228 พร้อมนำคณะราชทูตสยาม นำโดย “โกษาปาน” ไปเยือนฝรั่งเศส และเข้าเฝ้าพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ที่พระราชวังแวร์ซาย ซึ่งถือเป็นฉากประวัติศาสตร์ที่ “ยอดเยี่ยม-น่าประทับใจ” และ “ทรงเกียรติภูมิ” ที่สุดฉากหนึ่งของสยามประเทศ
(ขอบคุณเฟซบุ๊ก ประวัติศาสตร์กระซิบ History Whisperer)